صدای بلند بخش خصوصی در عرصه فناوری‌های نوین مالی

گفت‌وگویی داریم با محمدمراد بیات دبیر کل نمایشگاه تراکنش ایران و مدیرعامل مرکز فابا که متن کامل آن را در ادامه می‌خوانید.

 
مدیرعامل مرکز فابا با بیان اینکه نمایشگاه تراکنش ایران از یک نیاز ملی و خلا جدی شکل گرفته است، گفت: ما در منطقه خاورمیانه بزرگترین بازار را در اختیار داریم، اما با کمال تاسف در طول دهه‌های گذشته، رویدادهای قابل توجهی که کسب و کارها در حوزه فناوری‌های جدید بتوانند خودشان را به روز کنند و محصولات جدید خود را عرضه کنند و آخرین دستاوردها را در آنجا به نمایش یا بحث و گفت‌وگو بگذارند در ایران نداشتیم و یا صرفا با نگاه دولتی به موضوع نگریسته می‌شود و فعالان فناوری بندرت فرصتی برای ارائه توانمندی‌های خود داشته‌اند.
وی افزود: جامعه ما به ویژه بانک‌ها و شرکت‌ها به دلیل این شرایط مجبور بودند برای دیدن واقعیت‌های جهان امروز به کشورهای حاشیه خلیح فارس بروند و سالانه میلیون‌ها دلار هزینه کرده و با اندک دستاوردی برگردند. در واقع، نمایشگاه تراکنش ایران از دل یک خلایی که در کشور ما وجود داشت، برخواسته است و به همین جهت، می‌توان با قاطعیت گفت که ITE به دنبال تامین منافع ملی ایران است، چرا که ایران بزرگترین و مهمترین کشور خاورمیانه است، بزرگترین بازار را در خود جای داده است و کانال دسترسی به یک بازار ۴۰۰ میلیون نفری در اطراف خود است و در واقع این رویداد می‌تواند به مرکز ثقل خاورمیانه در حوزه فناوری‌های مالی تبدیل شود. گرچه متاسفانه تحریم‌ها برای رسیدن به این هدف عالی، مانع بزرگی هستند، اما بی تردید ما در پیگیری این منفعت ملی ثابت قدم خواهیم ماند.
دبیرکل پنجمین نمایشگاه تراکنش ایران خاطرنشان کرد: بر این اساس نمایشگاه تراکنش ایران رقیب هیچ یک از رویدادهای داخلی نیست و در عرض هیچ کدام از آنها تعریف نمی‌شود بلکه بنا دارد با یک چارچوب مشخصی با رویدادهای منطقه‌ای به رقابت بپردازد، نکته سوم اینکه رویداد ITE یک رویداد دولتی نیست که با سلیقه دولت‌ها و وزرا، یک سازمان یا وزارت‌خانه و با رفت و آمدها تغییر کند و خود را همسو با سند چشم‌انداز ۱۴۰۴ هماهنگ کرده است و مهمترین رویکرد آن توسعه کسب و کارهای بخش خصوصی در عرصه فناوری‌های نوین است.
بیات با بیان اینکه نمایشگاه تراکنش ایران صرفا یک رویداد نمایشگاهی نیست بلکه ترکیبی از دغدغه‌های روز، روندهای موثر فناوری و عرضه محصولات فناورانه است، گفت: نمایشگاه تراکنش ایران یک رویداد B2B است که تلاش می‌کند مدیران و تصمیم‌گیران بنگاه‌های اقتصادی، بانکی، پولی، مالی، پرداختی و فناوری را زیر یک سقف باهم جمع کند تا بتوانند با هم به تبادل نظر و داد و ستد بپردازند. رویداد ITE رویداد B2C نیست یعنی مخاطب ما مردم عادی نیستند، مخاطبان ما مدیران و تصمیم گیران بانک‌ها، پرداختی‌ها، مدیریت شهری، اپراتورها، بیمه‌ها و شرکت‌های فناورانه است.
وی افزود: نمایشگاه تراکنش ایران همچنین یک رویداد B2G است، در کمال تاسف عمدتا در کشورمان رویدادهایی که برگزار می‌شود G2B یا G2Cاست. دولت و حاکمیت نمایشگاه یا همایشی را راه می‌اندازد مخاطب آن بخش خصوصی یا مردم هستند. اما رویداد نمایشگاه تراکنش ایران رویکرد متفاوتی دارد و آن را بخش خصوصی برگزار می‌کند و از دولت و حاکمیت دعوت می‌کند و در بستر این رویداد دغدغه‌ها و چالش‌ها و پیشنهادات را با دولتمردان در میان می‌گذاریم که بتوانند آن را در سیاست‌های کلان لحاظ کنند و بستر را برای فعالیت‌های بخش خصوصی فراهم سازند.
بیات گفت: به بیانی دیگر، ITE صدای بلند بخش خصوصی در عرصه فناوری‌های نوین مالی است بدون اینکه در نقطه مقابل دولت و حاکمیت قرار بگیرد، بلکه به مسیر تعامل میان بخش خصوصی و دولتی می‌اندیشد و در این راه تریبون دغدغه‌های بخش خصوصی در حوزه فناوری‌های نوین است. از این منظر ITE رویدادی منحصر به فرد است با رویکردی مطابق با الگوی توسعه هزاره سوم و در تعامل با حاکمیت و دولتمردان تا از قطبی شدن جامعه و یا نادیده انگاشتن صدای بخش خصوصی جلوگیری کنیم.
وی تاکید کرد: نکته بعدی این است که سیاستگذاران ITE قدمت چند دهه خدمت را در نظام بانکداری کشور دارند و با زیر و بم بانکداری سنتی دست و پنجه نرم کرده‌اند، از بدو شکل گیری بانکداری الکترونیک جزو سیاست‌گذاران و مجریان طراز اول آن بوده‌اند و هم اکنون که در حال گذار به بانکداری دیجیتال هستیم پایه گذاران چنین مباحثی هستند. سیاست‌گذاران ITE از گذشته تا حال همسو با پارادایم‌های فناورانه خود را تنظیم کرده اند.
این کارشناس ارشد بانکی کشور گفت: دلیل اینکه از سال اول برگزاری نمایشگاه تراکنش ایران موضوع آن را «اکوسیستم بانکداری و پرداخت دیجیتال» تعیین کردیم به دلیل همین پارادایم دقیقی است که در ذهن سیاست‌گذاران ITE وجود داشته و دارد. نظام بانکداری ما از بانکداری سنتی به بانکداری الکترونیک رسیده است و چاره‌ای ندارد که به سمت بانکداری دیجیتال حرکت کند، می‌بینیم که بعد از ۳-۴ سال تلاش مجدانه شاهد این هستیم که هم وزارت اقتصاد، هم بانک مرکزی و هم دستگاه‌های مرتبط، سندهای مرتبط با بانکداری دیجیتال و تحول دیجیتالی را ابلاغ می‌کنند، این موضوع نشان می‌دهد که سبقه سیاست‌گذاران ITE در نظام بانکداری داشته‌اند تمامی چالش‌ها و مشکلات صنعت را می‌شناسند و روندهای موثر فناوری را نیز به خوبی رصد می‌کنند و در آنجا به بحث و گفت‌وگو می‌گذرانند و خود پایه گذار حرکت‌های نوین می‌شوند.

بیات تاکید کرد: نکته بعدی ثبات در رفتار سیاست‌گذاران ITE است، به دلیل اینکه متولی ITE بخش خصوصی است و مجریان آن با رفت و آمدهای مدیران و صدور نامه و دستور تغییر نمی‌کنند، این رویداد از این ثبات مهم برخوردار است و این ثبات می‌تواند یک انباشت تجربه را به همراه داشته باشد که سال به سال به بهبود و ارتقای برگزاری هرچه بهتر این نمایشگاه کمک خواهد کرد.
وی یادآور شد: ITE خود را در مرزهای ایران تعریف نکرده است و از خرداد سال آینده این رویداد را با هدف ایجاد تعاملات بین المللی در استانبول نیز برگزار خواهیم کرد تا مانع از گیر کردن در پشت دیوار بلند تحریم‌ها شویم و این هم در راستای روزآمدی فناوری‌ها و کمک به منافع ملی ایران تعریف شده است.
بیات با اشاره به اینکه ITE محور تعامل سه نسل است، تاکید کرد: نسل پیشکسوتان که در قالب جشنواره چهره‌های ماندگار در افتتاحیه نمایشگاه تراکنش ایران از آنها تقدیر می‌شود، نسل مدیران و متخصصان که سالانه بالغ بر ۱۰۰ نفر از آنها علاوه بر آنکه در نمایشگاه حضور دارند در سخنرانی‌های رویدادها و نشست‌هایی که در حاشیه این نمایشگاه برگزار می‌شود، نظرات و مطالب مد نظر خود را پیرامون موضوعات مطرح شده عنوان می‌کنند و در نهایت بخش استارتاپی را داریم که حدود یک سوم از نمایشگاه را به جشنواره‌های استارتاپی فین‌تک و شهر هوشمند اختصاص داده‌ایم.
وی افزود: متاسفانه یکی از ایراداتی که رویدادهای دیگر در ایران دارند این است که هرکدام محصول یک طیف هستند و راه تعامل با یکدیگر را نمی‌دانند، ما در نمایشگاه تراکنش ایران بستری را فراهم کرده‌ایم که که این سه نسل در کنار هم قرار بگیرند و راه تعامل با یکدیگر را بیاموزند هم نسل جدید و جوان از تجربیات نسل قدیم استفاده کند و هم نسل قبلی از دانش و هیجان و انگیزه و تغییرات رو به جلو نسل جوان بهره‌مند شوند.
مدیرعامل مرکز فابا گفت: یکی دیگر از دغدغه‌های ما این است که نمایشگاه تراکنش ایران همواره به دنبال رونق کسب و کارهای نوپا در حوزه فناوری‌های مالی و شهر هوشمند است به همین خاطر سالانه در حدود یک سوم از منافع حاصل از نمایشگاه را به صورت رایگان برای این جوانان که آینده این کشور هستند هزینه می‌کنیم، توجه ویژه نمایشگاه تراکنش ایران به جوانان استارتاپی به احساس مسئولیت اجتماعی که در این خصوص داریم برمی‌گردد و توفیقات ما می‌تواند مکمل سیاست‌های دولتمردان در این عرصه باشد.
وی افزود: نمایشگاه تراکنش ایران علیرغم آنکه از سوی بخش خصوصی برگزار می‌شود اما هیچ‌گاه به دنبال راه انداختن دوقطبی بخش خصوصی و دولتی نبوده، نیست و نخواهد بود و تعامل خود را با دولت و بخش حاکمیتی حفظ کرده است چرا که سیاست‌گذاری‌های درست در این رویداد از دل این رابطه تنگاتنگ خارج می‌شود. حمایت دستگاه‌های مختلف از جمله وزارت اقتصاد، بانک مرکزی، وزارت ارتباطات، پلیس فتا، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، وزارت صمت، اتاق بازرگانی واز این رویداد در طول پنج دوره نشان از این تعامل دارد.
وی تاکید کرد: نمایشگاه امسال همانند سال‌های گذشته از بخش‌های مختلفی برخوردار است، در نمایشگاه امسال از ۵ هزار و ۵۰۰ متر بخش نمایشگاهی استفاده کرده‌ایم، در بخش استارتاپی حدود هزار مترمربع به فضای استارتاپی اختصاص داده‌ایم، قرار است ۷ سمینار تخصصی برگزار کنیم که دغدغه‌های نظام بانکی مانند تحول دیجیتال، کیف پول، رابطه میان بیمه‌ها و فین‌تک‌ها، بحث رابطه میان صنعت بانکداری و پرداخت و شهر هوشمند، بحث ادغام بانک‌ها و ... موضوعات تخصصی است که در این نمایشگاه به بحث گذاشته می‌شود.
بیات با اشاره به اینکه چندین نشست تخصصی در حاشیه پنجمین نمایشگاه تراکنش ایران برگزار شود، گفت: موضوعاتی چون طرح نوآفرین که از سوی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ارائه شده است مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. بررسی می‌کنیم که چقدر این طرح به فضای استارتاپی و کسب وکارهای نواورانه به ما کمک می‌کند و نقاط قوت و ضعف آن مورد بررسی قرار می‌دهیم.
وی افزود: بحث دیگری که در این حوزه مورد بررسی قرار می‌گیرد، کارنامه شتاب‌دهنده‌ها هستند که آنها را به بوته نقد می‌گذاریم، آیا شتاب‌دهنده‌ها واقعا کارنامه موفقی در این حوزه داشته‌اند، اگر نداشتند چگونه باید خود را اصلاح کنند. بحث دیگری که قرار است به آن بپردازیم، استارتاپ‌ها در گرداب پدرخوانده‌ها نام دارد، به این معنا که استارتاپ‌ها در سایه شرکت‌های بزرگ گرفتار شده‌اند یا نه، اگر شده‌‌اند چه دلایلی دارد و چگونه می‌توانیم آنها را از این گرداب نجات دهیم.
بیات گفت: موضوع دیگر، بحث کریپتوکارنسی‌ها است، می‌خواهیم بدانیم فناوری در این حوزه چه مباحثی را مطرح می‌کند و رگولاتوری چه مواردی را عنوان می‌کند، در نمایشگاه تراکنش ایران بررسی می‌کنیم که چگونه فناوری و رگولاتوری می‌توانند با همدیگر تعامل داشته باشند و می‌توانند به نقطه مطلوبی در این زمینه برسند، موضوعی که دغدغه جامعه ما و صنعت است و در نهایت می‌خواهیم بدانیم کریپتوکارنسی‌ها خوب هستند یا بد، زشت یا زیبا، قانونی یا غیرقانونی.
وی افزود: صنعت ماینینگ دیگر مبحثی است که در سال‌های اخیر به یکی از دغدغه‌های مهم کشور تبدیل شده است، صنعت ماینینگ فرصت‌ها و تهدیدهایی برای کشور ما به همراه دارد و قصد داریم این موارد را به تفصیل در نمایشگاه تراکنش ایران بررسی کنیم. بخش معرفی محصولات جدید یکی دیگر از بخش‌های این نمایشگاه را تشکیل می‌دهد که چه شرکت‌های داخلی و چه شرکت‌های خارجی به معرفی محصولات جدید خود می‌پردازند. به دلیل آنکه بسیاری از شرکت‌های خارجی به دلیل تنگناهایی که به دلیل تحریم‌ها در کشور وجود دارد نمی‌توانند در این نمایشگاه شرکت کنند، محصولات خود را به واسطه پارتنرهای داخلی خود در نمایشگاه عرضه و معرفی خواهند کرد؛ بر همین اساس بیش از 40 کارگاه معرفی محصول در این نمایشگاه برگزار خواهد شد.
بیات تاکید کرد: جشنواره چهره‌های ماندگار و مدیران موثر صنعت بانکداری و پرداخت از دیگر رویدادهای جانبی این نمایشگاه است که در مراسم افتتاحیه برگزار خواهد شد و طی آن از 4 چهره برتر در صنعت تقدیر خواهیم کرد. جشنواره بزرگ فین‌تک ایران را مثل هرسال برگزار خواهیم کرد که در آن جوانان استارتاپی شهر هوشمند و فین‌تک جمع می‌شوند و راه‌کارها و محصولات جدید خود را به نمایش می‌گذارند. علاوه بر آن، چندین رونمایی مختلف داریم كه از جمله آن می‌توان به رونمایی از نمایشگاه استانبول و رونمایی از مرکز فین‌تک دانشگاه شریف و دوره دکتری مهارتی بانکداری دیجیتال و همچنین کتاب‌های جدیدی در حوزه‌های فناوری‌های مالی منتشر کرده ایم را عرضه می‌کنیم.
وی در پایان گفت: در نشست‌ها و سمینارهای پنجمین نمایشگاه تراکنش ایران بیش از 80 نفر از مدیران و متخصصان داخلی و خارجی سخنرانی خواهند کرد. بر اساس برآوردهایی که در سال‌های گذشته انجام شده است، بیش از 6 هزار نفر بازدیدکننده تخصصی از این رویداد بازدید می‌کنند. آوردگاه سرمایه‌‌گذاری روی کسب‌وکارهای نوپا یکی دیگر از بخش‌های این رویداد است.
خلاصه اینکه ما در روزگار سخت تحریم‌ها، برای سرافرازی ایران و نظام جمهوری اسلامی تمام توان خود را به کار گرفته‌ایم و اطمینان داریم آنانی که دل در گرو این مرز و بوم دارند با تمام وجود همراهمان خواهند شد و تراکنش را فرصتی برای مبارزه علمی و عقلانی با تحریم‌های ظالمانه می‌دانیم.