دکتر محمد رسولی متولد ۱۳۵۰ ادیب و شاهنامه شناس برجسته می باشد. وی برای یادگیری شاهنامه و شناخت رموز آن از کودکی تلاش کرده است.سپس سال ها در درس استادان بزرگ شاهنامه و زبان شناسان حاضر و محضر استادان به نام و مطرح شاهنامه مانند استاد فریدون جنیدی، استاد دکتر هوشنگ طالع و استاد جلالالدین کزازی را درک کرده و مطالعه ی عمیق و دقیق آثار سایر اساتید در کنار مطالعات ژرف و تحقیقات دقیق شاهنامه پژوهی از وی یک شاهنامه شناس برجسته ساخته است.
علاقه ی وافر دکتر محمد رسولی به شاهنامه و تاریخ اساطیری و استعداد زیاد او در یادگیری و کشف رموز تاریخ ناشناخته ی دوران کهن و اساطیری با نگاه علمی و بین رشته ای ،سبب شده تا دکتر محمد رسولی به عنوان شاهنامه شناس خاصی مطرح شود که نظریات جدید و تازه ای در این دانش ها ارائه دهد.
دکتر محمد رسولی نکات بکر و تازه و جدید خود رابرای درک درست شاهنامه،در کتاب ” نگاهی نو به شاهنامه ” آورده است.
اما مهم ترین نظریه ی او که مدعی است ” همه ی مفاهیم حقوق عمومی ( سیاسی) در ایران پیش از باستان یعنی ایران دوران کهن وجود داشته ،در کتاب معروف و جنجالی” مبانی حقوق عمومی در ایران کهن” شرح و توضیح داده شده است.
تسلط کامل دکتر محمد رسولی بر روی دو دانش شاهنامه و حقوق عمومی، سبب پیدایش نظریه ی جدیدی است که در کتاب ” مبانی حقوق عمومی در ایران کهن” آمده است.
دکتر محمد رسولی سخنران حرفه ای محافل علمی و نشست های فرهنگی است.
از او مقالات و نوشته های مهمی در نشریات گوناگون از جمله روزنامه اطلاعات، مجله ی پژوهشی مجلس، نشریه ی نیم روز، مجله ی خواندنی،چاپ و منتشر شده است.
وی هم چنین برنامه های مختلفی در صدا و سیما داشته است که در یک مورد آن تهیه و اجرای چهل برنامه و درس گفتار راجع به شاهنامه در رادیو سراسری فرهنگ بوده است.
دکتر محمد رسولی حقوقدان، وکیل پایه یک دادگستری و شاهنامه شناس برجسته می باشد. وی تا کنون بیش از صد جلد کتاب و مقاله تالیف و منتشر نموده است.
برخی از کتب ایشان عبارتند از :
پندهای شاهنامه، گفتارهای شاهنامه ، نگاهی نو به شاهنامه،مقالات شاهنامه، داستان باستان، خرد نامه،سوگواری ایرانی، آشپزی و خوراک در شاهنامه،مکتب ایرانی.
دکتر محمد رسولی دوره های تدریس شاهنامه در سطوح مختلف برگزار و شاگردان مختلفی تربیت نموده است و با پژوهش های ژرف میان رشته ای روی شاهنامه، مطالب جدید و جالبی با روش های دانشگاهی و آکادمیک، از شاهنامه استخراج نموده و راجع به آنها یادداشت یا مقاله نوشته است .
از جمله تحقیقات دکتر رسولی : اخلاق در شاهنامه، مفاهیم حقوق عمومی در شاهنامه، مفاهیم سیاسی و کشورداری در شاهنامه، دادگری در شاهنامه، خرد در شاهنامه، جمشید در شاهنامه، شاهنامه ی فردوسی در چه زمانی سروده شد، نگاهی به تاریخ پزشکی ایران در شاهنامه فردوسی، شاهنامه چیست، حقوق بشر در شاهنامه، حقوق سالمندی در شاهنامه، آسیب شناسی های شاهنامه پژوهی، اهمیت پرداختن به شاهنامه، فرهنگ در شاهنامه، کیکاوس در دو چهره، کوروش بزرگ در قرآن مجید و شاهنامه، چرا در شاهنامه تاریخ هخامنشیان نیامده است، مکتب ایرانی، کاروان سراها در شاهنامه، معماری در شاهنامه، هنر در شاهنامه، جنگ جهانی اول در سه هزار و نهصد سال پیش
اما آنچه هدف اصلی این گفتار است اینکه آقای رسولی پس از این پژوهش های ژرف در باره ی شاهنامه به این نتیجه رسیده است که چون شاهنامه بیان تاریخ جامعه ی سیاسی ایران است ،بیشینه ی مسائل مهم جامعه شناسی و مردم شناسی و نیز شیوه های صحیح حکمرانی در این کشور را میتوان از شاهنامه یافت.
رسولی می گوید :
شاهنامه سبب انسجام ملی،یکپارچگی ملت و باعث احساس یگانگی مردمان ایران است.
برنامه «نگاهی نو به شاهنامه» که نام یکی از کتب دکتر محمد رسولی، شاهنامهشناس، هم میباشد چندیست از خبرگزاری «آسیا نیوز» و تلویزیون «ایران فردا» پخش میشود. همچنین برخی از آنها توسط خبرگزاری «آسیا نیوز» هم منتشر شده است. بسیاری از نظریات دکتر محمد رسولی راجع به شاهنامه که در این سلسله برنامهها ارائه شده با مخالفت جدی سایرین و ازجمله برخی شاهنامهپژوهان و شاهنامهشناسان دیگر مواجه شده است. البته بسیاری نیز طرفدار نظریههای دکتر محمد رسولی هستند. دراینجا برخی از باورها و برداشتهای دکتر رسولی از شاهنامه را میآوریم:
۱- محتویات شاهنامه ساخته ذهن شخص فردوسی نیست، بلکه فردوسی بزرگ تنها یک امانتدار بوده که آنچه به دستش رسیده را به شعر و نظم درآورده است.
۲- مفاهیم و تعاریف حقوق عمومی و علوم سیاسی در تاریخ ایران پیش از اسلام که به دو دوره تقسیم میشود، (تاریخ ایران باستان و تاریخ پیش از باستان که بهعنوان ایران عهد کهن خوانده میشود) وجود داشته است.
۳- مفاهیم حقوق عمومی و علوم سیاسی در دوران عهد کهن ایران (بین سه هزار تا هشت هزار سال پیش) در شاهنامه قابل یافت است که کار ژرفاندیشان مسلط به سه دانش حقوق عمومی، شاهنامهشناسی و تاریخشناسی میباشد.
۴- منظور از «سیمرغ» در شاهنامه، پزشک نامدار و حاذق در آن دوران بوده است.
۵- فره ایزدی، همان مقبولیت و مشروعیت حکومتهاست.
۶- هدف سهراب، پسر رستم، از حرکت به سوی ایران، پیداکردن پدرش نبود. هدف او ایجاد اتحاد بین سرزمینهای ایران و تشکیل پانایرانیسم بوده است.
۷- براساس شاهنامه درمییابیم که ایران عهد کهن دارای قانون اساسی بوده است.
۸- مهاجرت از اروپا به ایران نبوده است، بلکه مهاجرت از ایران به اروپا و آمریکا صورت گرفته است.
۹- بسیاری از پادشاهان پیشدادی، همان پیامبران دوران قدیم بودهاند.
۱۰- سیاوش نخستین پناهنده سیاسی تاریخ است.
۱۱- نخستین منشور حقوق بشر توسط کوروش بزرگ نبوده است، بلکه از سوی منوچهر پیشدادی، دو هزار سال قبل از کوروش ارائه شده است؛ منوچهر، دادگسترترین شخص در دوران کهن و کوروش بزرگ، دادگسترترین شخص در دوران باستان است.
۱۲- باورهای عهد کهن ایرانیان که در شاهنامه وجود دارد، قابل یافت در باورها و مذاهب امروز ایرانیان است.
۱۳- شاهنامه سبب انسجام ملی همه ایرانیان است و محتویات آن مربوط به کل مردم فلات ایران است.