به گزارش آسیانیوز، در حالی که در سالهای اخیر داروهای کاهش وزن محبوبیت فراوانی در میان مردم کسب کردهاند، گزارشهای جدید از افزایش افکار خودکشی در میان بعضی مصرفکنندگان این داروها حکایت دارد.
خبرگزاری رویترز در گزارشی تفصیلی با استناد به شهادت شماری از مصرفکنندگان داروهای درمان چاقی و همینطور دیابت، نسبت به عوارض جانبی حاد آنها هشدار داده است.
این مصرفکنندگان گفتهاند که پس از مصرف داروهای شرکت «نووو نوردیسک»، شامل «اوزمپیک» از داروهای محبوب برای درمان دیابت نوع ۲ و همچنین «ویگووی» از داروهای پرفروش برای کاهش وزن، افسردگی و افکار خودکشی را تجربه کردهاند.
تجربه مشابهی از سوی مصرفکنندگان داروی «مونجارو» محصول شرکت «الی لیلی» بیان شده است. هر سه این داروها با کند کردن پروسه هضم در بدن، گرسنگی را کاهش میدهند.
گزارشی دیگر از سازمان غذا و داروی ایالات متحده که به رویت خبرگزاری رویترز رسیده است نشان میدهد از سال ۲۰۱۰ تاکنون تعداد ۲۶۵ گزارش از اقدام به خودکشی یا فکر خودکشی در بیمارانی که این داروها یا داروهای مشابه را مصرف میکنند دریافت شده است. این در حالی است که ۳۶ مورد از این موارد خودکشی به مرگ بیمار ختم شده است.
پیشتر در ماه ژوئیه نهاد نظارتی اتحادیه اروپا در امور دارویی اعلام کرده بود گزارشهای مربوط به پیدا شدن افکار خودکشی در بیماران پس از مصرف این دسته از داروها را مورد تحقیق قرار خواهد داد. سازمان غذا و داروی آمریکا نیز گفته است در حال ارزیابی گزارشها است و به زودی تصمیم خود را در این زمینه اعلام خواهد کرد.
توماس جی مور، دانشیار در دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه جانز هاپکینز، در این باره گفت: «بسیاری از داروهای مفید دارای عوارض جانبی نادر و گاه خطرناکی هستند که باید توسط نهادهای ناظر دارویی به دقت ارزیابی شده و توسط پزشکان مدیریت شوند. هشدارهای واضح در چنین مواردی ضروری است»
او اضافه کرد: «این به معنای زیر سوال بردن اتوماتیک دارو نیست، بلکه به این معنی است که شکایت یک بیمار نباید به طور اتوماتیک رد شود.»
در میان ۱۱۳ روایت ثبت شده در بانک داده سازمان غذا و داروی آمریکا در این خصوص، بیش از نیمی از بیماران گفتهاند مدت کوتاهی پس از شروع دارو یا افزایش دوز آن شاهد افکار خودکشی بودهاند. حدود دو پنجم آنها نیز گفتهاند که علائم پس از قطع مصرف دارو یا کاهش دوز متوقف شده است.
شرکت نوو نوردیسک در بیانیهای گفته است که تمامی گزارشها مربوط به عوارض جانبی استفاده از داروهایش را «بسیار جدی» خواهد گرفت و به بازبینی دادههای بالینی و همکاری با مقامات ادامه خواهد داد. این شرکت همچنین گفته است که به سود و زیان محصولات خود اشراف دارد و تا کنون «هیچ ارتباط علت و معلولی» بین داروها و پیدایش افکار خودکشی در افراد پیدا نکرده است.
شرکت «الی لیلی» نیز به طور مشابهی گفته است به همکاری با نهادهای ناظر دارویی و همچنین بازبینی دادههای مربوط به «افکار خودکشی، افکار آسیب رساندن به خود و افسردگی» ادامه خواهد داد.
داروی «ویگووی» محصول شرکت نوو نوردیسک در آزمایشهای بالینی منجر به کاهش میانگین ۱۵ درصد از وزن بدن افراد شده است، امری که آن را به مؤثرترین درمان کاهش وزن تأیید شده تا به امروز تبدیل کرده است. کسب مجوز این دارو در سال ۲۰۲۱ بازار جدیدی را برای داروهای چاقی آغاز کرد که تخمین زده میشود ظرف یک دهه آینده بر ۱۰۰ میلیارد دلار بالغ شود.
داروهای لاغری اوزمپیک (Ozempic)، ویگووی (Wegovy) و مونجارو (Mounjaro) تا کنون نسبتاً ایمن بودهاند و طبق گفته سازمان غذا و داروی آمریکا در آزمایشات بالینی خطر خودکشی نشان ندادهاند. با این حال گزارشات جدید باعث شده است سازمانهای ناظر دارویی درباره این خطر حساس شوند و هشدارهایی قوی صادر کنند.
آژانس دارویی اروپا به همراه آژانسهای بهداشتی بریتانیا و کانادا گفتهاند در خصوص این داروها تحقیق خواهند کرد و انتظار میرود تحقیقات آژانس دارویی اروپا تا ماه نوامبر به نتیجه برسد. این در حالی است که سازمان غذا و داروی آمریکا نیز مشغول تحقیق مشابهی است.
اگر سازمان غذا و داروی آمریکا متوجه شود داروهای پپتید شبه گلوکاگون ۱ یا به اختصار «GLP-1» (که روند هضم غذا را کند میکنند) خطر خودکشی را افزایش میدهند، میتواند داروسازان را ملزم کند هشدارهایی صریح را در بسته قرار دهند. این سازمان همچنین میتواند در موارد شدیدتر علاوه بر ممنوع ساختن داروها، آنها را در لیست سیاه تجویز قرار دهد.
پیشتر در سال ۲۰۰۸ در پی انتشار گزارشهایی از ارتباط یک داروی لاغری به نام «آکومپلیا» (Acomplia) محصول شرکت سانوفی با پیدا شدن افکار خودکشی، این دارو از سراسر اروپا جمعآوری شد.
در حال حاضر داروهای دیگر لاغری نظیر «کنتریو» یا «کیسمیا» وجود دارند که روی بسته آنها به افراد هشدار داده شده در صورت داشتن افکار خودکشی مصرف آن را متوقف کنند.