کسانی که در نواختن یک ساز مهارت دارند هم فرصت درآمدزایی دارند و هم جایگاه اجتماعی آنها، خواه و ناخواه بالاتر میرود،
اما هیچ نوازندهای را پیدا نمیکنید که به طمع چیزی یا جایگاهی، سازی را آموخته باشد. ساز جلا دهنده روح و به قول معروف مفرح ذات است. فرقی نمیکند که چه سازی مینوازید، این صدایی گوش نواز که از لابهلای انگشتان شما روی ساز سر میخورد و به گوش میرسد.
از کجا باید شروع کرد؟ مثل هر کس که صدای خودش را دارد، هر نوازندهای هم ساز خود را دارد. ساز شما چیست؟ پیانو، ویولن، گیتار، تار یا درامز؟ هنگامی که قصد خرید پیانو دارید باید از کجا و چه برندی خریداری کنید؟
در این مقاله قصد داریم به معرفی محبوب ترین سازهای جهان بپردازیم. اگر میخواهید ساز خودتان را پیدا کنید توصیه میکنیم حتماً در ادامه همراه ما باشید.
دسته بندی سازها
قبل از معرفی محبوبترین سازهای جهان بهتر است ابتدا به طور خلاصه با دستهبندی انواع سازها آشنا شویم. به صورت کلی تمامی سازهای جهان به چهار گروه کلی تقسیمبندی میشوند:
سازهای بادی – aerophones
سازهای بادی آنهایی هستند که صدایشان با دمیدن هوا ایجاد میشود. ترومپت، فلوت، نی، ساکسیفون و غیره که باید درون آنها بدمید، از جمله سازهای بادی هستند. این سازها قدرتمندترین رنگ صدا را دارند؛ به گونهای که در میان دهها ساز دیگر صدایشان بیشتر به گوش میرسد.
سازهای بادی را میتوان به سه گونه چوبی، برنجی و شاسی دار تقسیمبندی کرد.
- سازهای بادی چوبی دارای بدنه ای از جنس چوب یا نی خیزران هستند؛ مانند نی، فلوت، باسون، سُرنا و غیره. سازهای بادی چوبی خود به سه گروه بیزبانه، تک زبانه و دو زبانه تقسیمبندی میشوند.
- سازهای بادی برنجی معمولاً از جنس مس، برنج و نقره ساخته میشوند، مانند ترومپت، شیپور، ساکسیفون و غیره.
- سازهای بادی شاسی دار سازهایی هستند که دمیدن هوا در آنها به واسطه فشار دادن یک دکمه یا توسط نیروی مکانیکی صورت میگیرد؛ مانند آکاردئون، نی انبان، اُرگ کلیسایی و غیره.
سازهای زهی – cordophones
سازهایی هستند که از ارتعاش یک یا چند سیم تولید صدا میکنند، همچنین می توان گفت این سازها صدایشان بسیار پر احساس است. سازهای زهی را میتوان به چهار گروه زخمهای، آرشهای، کوبشی و شستیدار تقسیمبندی کرد.
- سازهای زهی زخمهای آنهایی هستند که به واسطه ضربه زدن با انگشت یا مضراب، صدا تولید میکنند؛ مانند تار، گیتار، چنگ و غیره.
- سازهای زهی آرشهای آنهایی هستند که به واسطه کشیدن آرشه روی سیمها تولید صدا میکنند؛ مانند ویولن، کمانچه، ویولنسل و غیره.
- سازهای زهی کوبشی نیز آنهایی هستند که به وسیله کوبیدن وسیلهای روی سیمها، تولید صدا میکنند؛ مانند سنتور، ویبرافون و غیره.
- سازهای زهی شستیدار نیز دستهای از سازها هستند که با فشار دادن کلیدها یا شستیهایی ضرباتی را به سیمهای دستگاه وارد کرده و تولید صدا میکنند. مانند پیانو، هارمونیکای شستیدار و غیره.
سازهای کوبهای – Membranophones
سازهایی هستند که با ضربه زدن یا کوبیدن دست یا دستگیره، تولید صدا میکنند. سازهای کوبهای پرانرژیترین سازهای موجود هستند و جزو قدیمیترین انواع سازهای بشری به شمار میروند. سازهای کوبهای خود به چهار دسته تقسیمبندی میشوند.
- نوع اول دستهای هستند که یک تکه پوست روی آنها کشیده شده و با دست یا چوب روی آنها کوبیده میشود؛ مانند دف، دایره، تمبک و غیره.
- دسته دوم سازهایی هستند که هم روی قسمت بالایی و هم روی قسمت زیرین آنها پوست کشیده شده و به صورت استوانهای ساخته میشوند و شما میتوانید با دست یا چوب روی هر دو طرف ساز بکوبید؛ مانند دهل، طبل، دمام و غیره
- دسته سوم سازهایی هستند که از دو تکه چوب یا فلز ساخته شدهاند که در اثر برخورد به هم صدا تولید میکنند؛ مانند سنج، قاشقک و غیره
- و دسته چهارم سازهای کوبهای هستند که با کوبیدن یک چکش روی تیغههای فلزی و... صدا تولید میکنند؛ مانند زنگوله، ناقوس لوله ای و غیره.
سازهای الکترونیک - Electrophone
سازهایی هستند که به تنهایی صدایی تولید نمیکنند و صداسازی آنها وابسته به یک قطعه الکترونیکی است. همانطور که میدانید معروفترین سازهای الکترونیک، گیتار برقی و کیبورد هستند.
بررسی محبوب ترین سازهای جهان
حال که با انواع و دستهبندی سازها آشنا شدیم، بهتر است سراغ معرفی محبوب ترین سازهای جهان برویم.
پیانو
پیانو در رتبه اول محبوبترین سازهای جهان است. این ساز یکی از گستردهترین دامنههای آکوردی را دارد و کاملترین ساز برای یادگیری موسیقی و نوازندگی است به طوریکه نواختن پیانو در دانشکدههای موسیقی جزو واحدهای عمومی برای تمامی نوازندگان است!
این ساز که از نوع سازهای زهی شستیدار به شمار میرود، سازی است که همه بزرگان موسیقی در نواختن آن متخصص هستند. از مزایای نواختن پیانو این است که شما را با تمامی گامها، فواصل و ... به صورت کامل آشنا کرده و باعث تقویت درک و دریافت شما از موسیقی میشود. به همین خاطر است که پیانو بهترین ساز برای یاد گرفتن موسیقی است.
سلاطین موسیقی از دوران کلاسیک گرفته تا مدرن، در تمام سبکهای موسیقیایی، از پیانو استفاده کرده و میکنند.
گیتار
گیتار یکی از منعطفترین و زیباترین سازهای موسیقی است. چنان که به راحتی میتواند رتبه دوم از محبوب ترین سازهای جهان را به خودش اختصاص دهد. این ساز زهی به نسبت قیمت ارزانی دارد و میتوان به صورت گروهی یا تکی هم آن را نواخت. گیتار انواع مختلفی دارد و همواره در تمامی سبکهای موسیقی، حضوری فعال داشته است.
کمتر نوازندهای را پیدا میکنید که یک گیتار چوبی را کنار اتاقش نگذاشته باشد و هر از چند گاهی، زخمهای به تارهایش نزند.
درامز
درامز جزو محبوب ترین سازهای جهان و قطعاً محبوب ترین ساز کوبهای جهان است. درامز یکی از پرانرژیترین سازهای جهان است که حضورش برای تنظیم ریتم و تزریق ضرب و گیرایی هر موسیقی ضروری است. البته این ساز محبوب و بزرگ بیشتر در سبکهای متأخر موسیقی، کاربرد داشته است.
امکان ندارد کسی را پیدا کنید که علاقهمند به موسیقی باشد اما دلش نخواهد که برای یک بار هم که شده، نواختن درامز را امتحان کند. البته باید بدانید که درامز نوازی کار هرکسی نیست!
ساکسیفون
ساکسیفون سازی است که بیشتر در موسیقی جاز کاربرد دارد. این ساز انواع و اندازههای مختلفی دارد و نواختن آن حقیقتا هنر میخواهد. یک مَثَل هست که میگوید تا نوازنده ساکسیفون روح خود را درون ساز ندمد، صدای ساز در نمیآید.
ساکسیفون از جمله زیباترین و جذابترین سازهای بادی است که صدایش هر شنوندهای را مجذوب خود میکند.
فلوت
فلوت یکی از سادهترین سازهای بادی است که معمولاً برای آموزش موسیقی به بچههای کوچک استفاده میشود، اما قدرت این ساز را دست کم نگیرید؛ چرا که فلوت از جمله قدیمیترین سازهای بشری بوده که گرچه به آسانی صدا تولید میکند اما نواختن درست و صحیح آن به مهارت بالایی نیاز دارد. فلوت در یک ارکستر بزرگ، روح کوچک و فرارّی است که مانند یک کودک بازیگوش به کل گروه حیات میبخشد.
کلارینت
کلارینتها جزو دسته فلوتها و سازهای بادی هستند. از این آلت موسیقی در انواع سبکهای مختلف استفاده میشود. آوای این ساز به قدری جذاب است که محدودیتی برای استفاده از آن نیست. کلارینت زمانی بیشترین جذابیت را دارد که در کنار سازهای دیگر نواخته شود.
ترومپت
ترومپت یکی از قدیمیترین آلات موسیقی غربی است. این ساز بادی نسبتاً ساده، کاربردهای زیادی دارد. از شیپورهای نظامی گرفته تا ساز اصلی گروههای موسیقی جاز، ترومپت در همه جای موسیقی غرب حضوری زنده و فعال داشته است. این ساز جادویی صدایی دارد که روح را آرام میکند و در ترکیب با درامز به چنان تعادلی میرسد که کمتر به گوش رسیده است.
آکاردئون
عاشقان فرهنگ و موسیقی فرانسه حتماً با آکاردئون آشنایی دارند. این ساز بادی قطعاً یکی از محبوب ترین سازهای جهان به شمار میرود و طرفداران بسیار زیادی دارد. صدای پر سوز و گداز این ساز جادویی بهترین نوای صحنههای رُمانس است. در فرانسه به آکاردئون ساز عشاق نیز گفته میشود.
برای نواختن آکاردئون باید در استفاده از هر دو دست خود مهارت داشته باشید. در اروپا و امریکا به این ساز هارمونیکا گفته میشود.
ویولن
ویولن یکی از خوش صداترین سازها و قطعاً محبوب ترین ساز زهی آرشهای در جهان است. این ساز فوقالعاده قرنهاست که حضوری فعال در موسیقی جهان داشته و به بخشی جدایی ناپذیر از سبکهای موسیقی، از جمله موسیقی کلاسیک تبدیل شده است. ارتعاش سیمهای ویولن روح شنونده را به لرزه میاندازد و احساسات عمیق را در وجود شما زنده میکند.
سخن آخر
در این مقاله تلاش کردیم تا فهرستی از محبوب ترین سازهای جهان را در اختیار شما قرار دهیم. صدای شما هم قطعاً در یکی از این سازها نهفته و منتظر شنیده شدن است. نوازندگی برای شنونده روحنواز است و برای نوازنده روحافزا. برای یاد گرفتن هیچوقت دیر نیست. فرقی نمیکند چند سال دارید، ساز شما آنقدر وفادار است که تا آخر عمر انتظارتان را میکشد.