احتمالا بتوان گفت به تعداد افراد روی زمین برای واژه سیاست و سیاستمدار تعریف وجود دارد. هر فردی میتواند این دو مفهوم را بر اساس دیدگاه و نگرش خود معنا و تفسیر کند. در این مقاله سعی کردهایم معنایی کلی از این دو واژه را برای شما بازگو کنیم. با ما همراه باشید.
معنای لغوی سیاست
در ابتدا به معنای این واژه در لغت میپردازیم. مفاهیم بسیاری را در لغت برای این واژه ذکر کردهاند. بیشتر این مفاهیم در علم مربوط به این مفهوم و فرهنگ علوم سیاسی آوردهشده است. سیاست را میتوان در لغت به پاسداشتن، نگهداری و حراست از ملک، حکمرانی، ریاست، دوراندیشی و ... تعبیر کرد. محتوای آن را میتوان به معنای اصلاح و تربیت هم دانست. به همین دلیل امرونهیکردن نیز در دسته مفاهیم تعبیرکننده آن قرار میگیرد. امروزه این واژه در تصور عموم به معنای تصمیمگیری در سطوح کلان کشوری است. مجموعهای از فعالیتها که به تصمیمگیری در مورد امور کشور میانجامد.
دیدگاه صاحبنظران
سیاست در نظر صاحبنظران علم ساست مفهوم چندان روشنی نیست. میتوان گفت بیشتر تعاریف اطلاق شده به این مفهوم نسبی هستند. به همین دلیل این تعارف اغلب یک یا تعدادی از ابعاد این مفهوم را در برمیگیرند. این خود از دلایل پیچیدگیاش است. از دلایل دیگر پیچیدگی و علم آن، تعداد زیاد مباحثی است که با این مفهوم پیوند خورده است. فراگیری این مفهوم و مربوط شدن آن به تعداد زیادی از افراد جامعه را هم میتوان دلیل دیگری بر پیچیدگی آن دانست.
در زیر برخی تعاریف دانشمندان غربی را برای این مفهوم شرح دادهایم:
- نولی سیاست را اینگونه تعریف کرده است: هنر استفاده از قدرت یا امکانات را میگویند، بهصورتی که بلندپروازیهای سیاستمدار با قدرتش متناسب باشد؛ در غیر این صورت هرگز به هدفش نمیرسد. مبارزه برای قدرت، نفوذ و اعمال آن در جامعه. تمام فعالیتهایی که مستقیم یا غیرمستقیم با کسب قدرت دولت، تحکیم قدرت و استفاده از قدرت آن همراه است.
- دیدگاه آستین رانی: حکومت کردن بر انسانها.
- ریستون: توزیع آمرانه ارزشها.
- ارسطو: ارسطو این مفهوم را مساوی با ایجاد اعتدال میداند. او مردم را به سه قسمت تقسیم میکند؛ اغنیا، توده مردم و طبقه متوسط که معتدلترین مردم هستند. به عقیده ارسطو، اساس دولت در طبیعت انسان است و دولت برای تأمین نیازهای انسان است. به عقیده او قانون و عدالت در قالب دولت، مردم را به هم پیوند میدهد.
- افلاطون: او لزوم سیاست را در کتاب اصلی خود این میداند که انسانها خود بسنده نیستند و توان فردی برای تأمین نیازهایشان کافی نیست. انسان سراسر احتیاج و نیاز است. این احتیاج، انسانها را با یکدیگر شریک میکند. این کثرت حوایج سبب میشود انسانهای زیادی در یک مرکز گردآمده و به یکدیگر کمک کنند. این محل تجمع را «شهر» یا همان دولت مینامند. پس پایه و اساس شهر، احتیاجات انسانها به یکدیگر است. طبیعت در همه ما استعدادهای مشابه خلق نکرده، برخی برای یک کار شایستهاند، درحالیکه دیگران برای کارهای دیگر. از همین رو همکاری برای انسانها مهمترین عامل ادامه حیات است که نوع و شکل این همکاری را سیاست معین میکند.
مهمترین جنبههای سیاست
برای جنبههای سیاست میتوان موارد زیر را عنوان کرد:
- تصمیمگیری و برنامهریزی: این مفهوم نیاز به تصمیمگیری و برنامهریزیهای مختلف مرتبط با جامعه و دولت دارد. این تصمیمگیریها میتوانند در زمینههای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، حقوقی و ... باشند.
- توزیع منابع و قدرت: یکی از جنبههای آن، توزیع منابع، امکانات و قدرت در جامعه است. این توزیع میتواند شامل درآمد، اشتغال و دیگر توانمندیهای یک کشور شود.
- قانونگذاری و تنظیمات حقوقی: نیاز آن تدوین و اجرای قوانین و مقررات حقوقی است که برای حفظ نظم و امنیت جامعه ضروری است.
- دیپلماسی و روابط بینالملل: بههیچعنوان نمیتوان گفت این مفهوم صرفا مربوط به مرزهای داخلی یک کشور است. این مفهوم تصمیمگیریها و روابط برونمرزی و بینالمللی را هم شامل میشود. امنیت جهانی، حقوق بشر، توافقات بینالمللی و ... از موارد سیاست بینالملل هستند.
- تعیین و تشخیص اولویتها: سیاستمداران را میتوان مسئول تعیین اولویتها در جامعه دانست. آنها باید تصمیمگیری کنند که کدام مسائل در اولویت قرار گیرد و به چه صورتی رفع شود.
- تأثیرگذاری بر آینده: سیاستمداران را مسئول برنامهریزی برای آینده میدانند. تصمیمات آنها میتواند تأثیراتی بلندمدت بر جامعه و کشور داشته باشد.
سیاستمدار کیست؟
سیاستمدار را فردی تعریف کردهاند که در حوزه سیاست فعالیت کند و به دنبال کسب قدرت یا اعمال نفوذ در تصمیمگیریهای عمومی است. داشتن طرح و برنامه جهت اداره امور خرد یا کلان، از الزامات اوست. او باید بتواند در جواب مسائل و مشکلات مطرحشده مشخص، راهحل کوتاهمدت و بلندمدت ارائه کند. آنها مسئول اجرای سیاستهایی هستند که بر زندگی همه افراد جامعه تأثیر میگذارد. آنها همچنین وظیفه دارند که از حقوق و منافع مردم خود در برابر سایر کشورها و سازمانهای بینالمللی دفاع کنند.
بهطورکلی ویژگیهای یک سیاستمدار را میتوان موارد زیر دانست:
- این فرد در یک منصب دولتی یا حزبی فعالیت میکند.
- او به دنبال کسب قدرت یا نفوذ در تصمیمگیریهای عمومی است. افراد سیاستمدار ممکن است برای رسیدن به این قدرت و نفوذ از طریق انتخابات، انتصاب یا سایر روشها مانند لابیگری و اعتراضات عمومی اقدام کنند.
- سیاستمدار معتقد به یک ایدئولوژی یا مجموعهای از ایدهها در مورد نحوه اداره جامعه است. این افراد معمولا از یک حزب سیاسی یا یک جریان فکری خاص پیروی میکنند. سیاستهای آنها نیز بر اساس همان ایدئولوژی یا جریان فکری تدوین میشود.
- او دارای مهارتهای ارتباطی و سخنوری قوی است. از تواناییهای سیاستمداران این است که بتوانند بهطور مؤثر با مردم ارتباط برقرار کنند، ایدههایشان را بهطور واضح بیان کنند و دیگران را متقاعد به حمایت از خود و سیاستهایشان کنند.
- این فرد دارای دانش و تجربه در زمینه سیاست و حکومت است. نیاز این افراد است که از مسائل و چالشهای جامعه آگاه باشند و در زمینه سیاستگذاری و اداره امور عمومی باتجربه باشند.
آسمونی
آسمونی یک روزنامه، نشریه و مجله الکترونیک با بیش از دو دهه فعالیت مستمر است. این پورتال جامع، هم اکنون در زمره پلتفرمهای برتر اینترنتی کشور شناخته میشود. آسمونی با بررسی نیازهای جامعه در تلاش است که بهصورت منظم، بخشهای مختلف پورتال را تغییر دهد و بهروز نگه دارد.
این پلتفرم در کلیه زمینههای اجتماعی مانند گردشگری، ورزش، آشپزی، دکوراسیون، سبک زندگی، پزشکی و سلامت، کسبوکار و ... اطلاعات بهروز و دسته اول را به مخاطبان سطح کشور ارائه میکند.