به گزارش آسیانیوز؛ در تعریف این صندوق از سوی مراجع رسمی آمده که صندوق توسعه ملی ناظر بر استفاده بهینه از منابع و ثروتهای ملی کشور در مسیر توسعه است، به نحوی که سهم آیندگان نیز در آن به بهترین شکل لحاظ شود، هدفی که با برداشتهای متعدد، بهنظر میرسد به حل مشکلات جاری و کوتاهمدت دولت تبدیل شده است.
اردیهشتماه بود که رئیس سازمان بازرسی کل کشور عنوان کرد که از ۱۵۰ میلیارد دلار سرمایه صندوق ۱۰۰ میلیارد دلار توسط دولتهای مختلف برداشت شده است. همین چندی پیش هم اعلام شد دولت تازه روی کار آمده، مجوز برداشت از صندوق توسعه ملی را برای تسویه مطالبات گندمکاران و کامیونداران به دست آورده است.
در همین راستا، وحید شقاقیشهری در گفتوگو با ایلنا درباره کاهش سهم صندوق توسعه ملی در درآمدهای نفتی و برداشتهایی مکرر بدون برگشت دولتها از صندوق به طوریکه تا کنون ١٠٠ میلیارد دلار برداشت از صندوق انجامشده و تبعات کاهش ذخایر صندوق اظهار داشت: «قصه پر درد و غصه صندوق ثروت ایران خود حدیث مفصل است که باید عمیق بدان پرداخته شود. تجربه صندوقهای ثروت در جهان در کشورهایی مانند نروژ و دیگر کشورها تجربهای موفق بوده و همین موضوع باعث شد اجماع نخبگانی در برنامه پنجم توسعه شکل بگیرد که حساب ذخیره ارزی که کارکرد خود را به دلیل برداشتهای مکرر از دست داده بود، تبدیل به صندوق ثروت شود که به این راحتی امکان برداشت نداشته باشد. در هدفگذاری این صندوق، ثروت بین نسلی برای توسعه سرمایه گذاری در کشور و نیز سودآوری و ماندگاری برای نسلهای بعدی مدنظر بود.»
وی در بخشی از سخنان تأکید کرده است: «طبق آخرین گزارشهای صندوق توسعه ملی، از مجموع بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار منابع وارد شده به این صندوق، حدود۱۰۰ میلیارد دلار از طرف دولتهای گذشته برای ایجاد زیرساختها، تامین اعتبار چند فاز گاز پارس جنوبی و حدود نیمی از ۴۰ میلیارد دلار آن نیز جهت پرداخت به نهادهای عمومی غیردولتی برداشت شده و فقط ۱۰ میلیارد دلار نزد بانک مرکزی باقی مانده است. همین مساله خود نیازمند شفاف سازی و اعلام آخرین وضعیت صندوق و آسیب شناسی دارد، چراکه یکی از کارکردهای این صندوق این بوده که باید ثروت برای نسل های آتی حفظ شود. درواقع هزینهکرد از صندوق برای هزینههای جاری و غیرسودآور و پرداخت دیون و بدهیهای دولت به هیچ وجه با رسالت صندوق به هیچ عنوان همخوانی ندارد.»
وی با اشاره به تجربههای جهانی درباره صندوقهای ثروت و بین نسلی اظهار داشت: «تجربه جهانی از عملکرد موفق صندوقهای ثروت حکایت از این دارد که مدیران صندوقهای ثروت تلاش کردهاند با سرمایه گذاری در پروژههای سودآور، هرساله بر ارزش صندوق بیفزایند. درضمن هرساله گزارش شفاف نیز از افزایش سودآوری صندوق برای عموم مردم خود منتشر میکنند. این تجربه برای نروژ و سایر کشورها بالاخص کشورهای عربی وجود دارد. درحال حاضر صندوق ثروت نروژ بالغ بر ۱.۷ تریلیون دلار ثروت دارد.»
این کارشناس اقتصادی افزود: «همچنین صندوقهای ثروت کشورهای حاشیه خلیج فارس بالغ بر ۴ تریلیون دلار ثروت دارند. طبق آخرین آمار، صندوق ثروت (سرمایه گذاری) امارات متحده عربی۹۹۳ میلیارد دلار، صندوق سرمایه گذاری کویت 980 میلیارد دلار، صندوق سرمایه گذاری عربستان ۹۲۵ میلیارد دلار و برای قطر ۵۲۶ میلیارد دلار ثروت گزارش شده است و کشورهای عربی هم با یک مدیریت قوی و برپایه ثروت کلان این صندوق ها، درحال برداشت گامهای بسیار بزرگ برای توسعه چشمگیر در حوزه های بکر اقتصاد دانش بنیان و اجرای مگاپروژههای جهانی در راستای پیشرفت اقتصادی هستند، بطوریکه طبق شواهد از ده مگاپروژه جهانی، ۵ پروژه برای کشورهای عربی است.»
شقاقیشهری در بخش دیگری از سخنانش گفت: «مقایسه وضعیت صندوق توسعه ملی ایران با کشورهای منطقه حکایت از چالشی بزرگ دارد، بطوریکه ثروت صندوق ایران با این کشورها تفاوت فاحشی پیدا کرده است. درضمن در سالهای آینده نزدیک نفت دیگر کالای استراتژیک نخواهد بود و ماهیت خود را تا ۲۰۳۰ میلادی از دست خواهد داد. بنابراین دیگر تزریق منابع به صندوق ثروت مقدور نخواهد بود. این درحالی است که برآوردها نشان از این دارد تاکنون (از دهه ۵۰ تا دهه ۹۰) بیش از ۱.۵ تریلیون دلار نفت فروختهایم و وضعیت فعلی صندوق به هیچ عنوان شایسته و قابل دفاع با این میزان فروش نفت حداقل برای نسلهای بعدی نیست.»