«گشایش اقتصادی» دولت ناکام ماند

طرح «گشایش اقتصادی» که دولت با تبلیغات پر سروصدا وعده انجام آن و فروش نفت به مردم را داده بود به گفته اسحاق جهانگیری، معاون رئیس‌جمهوری ایران، از دستور کار خارج شده است.

جهانگیری گفته که این طرح «به‌دلیل برخی ناهماهنگی‌ها» از دستور کار خارج شده ولی جزئیاتی درباره این ناهماهنگی‌ها نداده است.

با این حال، منابع خبری گزارش داده‌اند که طرح یاد شده به‌دلیل مخالفت محمدباقر قالیباف و ابراهیم رئیسی، روسای مجلس و قوه قضائیه جمهوری اسلامی «بر سر نحوه اجرای آن» عملی نشده است.

اواخر مردادماه امسال اعلام شد که این دو مقام بلندپایه جمهوری اسلامی ایران نامه‌ای خطاب به رهبر نوشته و در آن با طرح «فروش اوراق سلف نفتی» مخالفت کرده‌اند.

مجلس شورای اسلامی نیز در آن زمان مخالفت خود را اعلام کرد. این طرح باید به تایید رهبر جمهوری اسلامی ایران می‌رسید که مخالفت ایشان با «طرح گشایش اقتصادی» موجب شده که آن از دستور کار خارج شود.

مهمترین بخش این طرح پیش‌فروش «۲۰۰ میلیون بشکه» نفت بود که به این ترتیب بخشی از کسری بودجه دولت تامین می‌شد.

به گفته معاون اول رئیس‌جمهور، طرح یاد شده قرار بود که «۱۴۰ هزار میلیارد تومان درآمد برای دولت ایجاد کند».

جهانگیری در عین حال گفته که «باید در بودجه سال آینده طرح‌ها و ایده‌های مشابهی که بتواند درآمد لازم را برای دولت ایجاد کند، تدوین شود».

از زمان خروج ایالات متحده از توافق هسته‌ای موسوم به برجام در اردیبهشت سال ۹۷ و بازگشت تحریم‌های آمریکا، فروش نفت ایران از ۲.۵ میلیون بشکه در روز به کمتر از ۱۰۰ هزار بشکه رسیده است.

محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه ایران، حتی گفته است که «امکان فروش حتی یک قطره نفت وجود ندارد».

کاهش درآمدهای نفتی ایران موجب کسری بودجه شدید دولتی شده است. گفته می‌شود یک سوم بودجه سال ۱۳۹۹ کشور قابل تحقق نیست، خصوصا بودجه بخش نفت.

از سوی دیگر، بر اساس آمارهای بانک مرکزی، میزان نقدینگی در ایران از ۲۷۰۰ تریلیون تومان فراتر رفته و چنین رشدی در حجم نقدینگی به تورم افسارگسیخته دامن زده است.

دولت روحانی به‌دنبال این بود که با طرح «فروش اوراق سلف نفتی»، ضمن جذب دارایی‌های ریالی و ارزی مردم، هم میزان نقدینگی در کشور را کاهش دهد و هم کسری بودجه خود را جبران کند.

سال ۱۳۹۱ با آغاز تحریم‌های نفتی علیه ایران مشابه همین طرح در دولت محمود احمدی‌نژاد ارائه شد، اما به نتیجه‌ای نرسید./