به گزارش آسیانیوز ایران ؛ دیدن عکس‌های خودمان ممکن است تجربه‌ای ناخوشایند و تحقیرآمیز باشد، به‌ویژه زمانی که آن‌ها با تصویر ذهنی ما از خودمان هماهنگ نیستند. علت اصلی این مسئله، پدیده‌ای روان‌شناختی به نام "اثر مواجهه صرف" است. بر اساس این نظریه، انسان‌ها به تصاویری که بیشتر می‌بینند، عادت کرده و آن‌ها را ترجیح می‌دهند. دکتر مت جانسون، عصب‌شناس، توضیح می‌دهد: «از آنجا که ما بازتاب خودمان را در آینه بیشتر از عکس‌ها می‌بینیم، با آن راحت‌تر هستیم.»
تصویری که در آینه می‌بینید، وارونه است و همین وارونگی باعث می‌شود که عدم تقارن چهره در آینه متفاوت به نظر برسد. اما عکس‌ها، تصویری واقعی و بدون وارونگی از ما ارائه می‌دهند که ممکن است غریب و ناآشنا به نظر برسد. این تفاوت، حس گسست و ناراحتی ایجاد می‌کند و باعث می‌شود احساس کنیم عکس‌هایمان جذاب نیستند.
علاوه بر این، سوگیری‌هایی مانند "اثر نورافکن" موجب می‌شود که ما تصور کنیم دیگران نیز به ظاهر ما به همان اندازه‌ای که خودمان توجه می‌کنیم، حساس هستند. در حالی که واقعیت این است که افراد بیشتر به نقص‌های خودشان توجه دارند تا نقص‌های دیگران. همچنین، "سوگیری خود-افزایشی" باعث می‌شود ویژگی‌های مثبت خود را بیشتر از حد واقعی تصور کنیم و زمانی که عکسی با تصویر ذهنی ما هماهنگ نباشد، حس ناخوشایندی تجربه کنیم.
مطالعات نشان می‌دهند که ما تمایل داریم نسخه‌های زیباتر خودمان را ترجیح دهیم، حتی اگر این تصاویر واقعی نباشند. افزون بر این، وقتی به چهره دوستانمان نگاه می‌کنیم، احساسات مثبت ما باعث می‌شود آن‌ها را جذاب‌تر ببینیم و جزئیات منفی‌شان را نادیده بگیریم.
چگونه این حس را کاهش دهیم؟
برای غلبه بر این احساس، کارشناسان پیشنهاد می‌کنند:
- تمرین ژست‌گیری در مقابل دوربین: شناخت زوایای مختلف چهره و بدن می‌تواند به ثبت تصاویر بهتر کمک کند.
- مواجهه مکرر با عکس‌ها: با دیدن مکرر تصویر واقعی خودمان، به مرور حس غریبگی کاهش می‌یابد.
- مهربانی با خود: آگاهی از سوگیری‌ها و پذیرش نقص‌ها می‌تواند به ایجاد حس اعتمادبه‌نفس کمک کند.
- تمرین مهارت عکس‌برداری: یادگیری تکنیک‌های نورپردازی و ژست گرفتن می‌تواند تفاوت قابل‌توجهی ایجاد کند.
این پدیده روان‌شناختی، نشان‌دهنده تأثیر عمیق ذهن و عادت‌های بصری بر برداشت ما از ظاهر خودمان است. عادت به تصویر آینه‌ای، سوگیری‌های شناختی و تأثیرات اجتماعی از دلایل اصلی دلخوری از عکس‌های شخصی هستند. همچنین، این مسئله بر اهمیت مهارت‌های عکاسی و پذیرش طبیعی چهره تأکید می‌کند.
کلید عوامل مؤثر:
- وارونگی تصویر در آینه.
- ناآشنایی با تصویر واقعی در عکس‌ها.
- سوگیری‌های روان‌شناختی مانند "اثر نورافکن" و "سوگیری خود-افزایشی".
- تأثیر عادت‌های فرهنگی و اجتماعی.