به گزارش آسیانیوز ایران ؛ روش‌های متداول کلاهبرداری تلفنی شامل اعلام برنده شدن در قرعه‌کشی‌های غیرواقعی، درخواست واریز وجه برای دریافت جایزه، فریب با عنوان مأمور پلیس یا مقام قضایی و سوءاستفاده از شماره‌های ناشناس است.
کارشناسان امنیتی هشدار می‌دهند که هیچ سازمانی از شهروندان اطلاعات شخصی یا مالی را از طریق تماس تلفنی درخواست نمی‌کند. به همین دلیل، عدم ارائه اطلاعات حساس و گزارش سریع تماس‌های مشکوک به پلیس فتا، بهترین راهکار برای مقابله با این نوع کلاهبرداری‌هاست.
۱. سناریوهای متداول کلاهبرداری تلفنی
کلاهبرداری‌های تلفنی در ایران با شگردهای مختلف انجام می‌شود که در ادامه متداول‌ترین روش‌های آن را بررسی می‌کنیم:
الف) قرعه‌کشی‌های جعلی و اعلام برنده شدن
شیادان با تماس یا ارسال پیامک به افراد، آن‌ها را فریب می‌دهند که در یک قرعه‌کشی برنده شده‌اند. این قرعه‌کشی ممکن است به نام صدا و سیما، بانک‌ها، اپراتورهای تلفن همراه یا شرکت‌های معروف باشد. سپس از فرد درخواست می‌شود برای دریافت جایزه، مبلغی را به یک حساب واریز کند یا اطلاعات کارت بانکی خود را ارائه دهد.
✅ راهکار پیشگیری:
- هیچ سازمان رسمی از شهروندان درخواست وجه برای دریافت جایزه نمی‌کند.
- در صورت دریافت چنین تماس‌هایی، با سازمان مربوطه تماس بگیرید و صحت اطلاعات را بررسی کنید.
- هرگز اطلاعات کارت بانکی خود را در اختیار دیگران قرار ندهید.
ب) کلاهبرداری با عنوان مأمور پلیس یا مقام قضایی
در این روش، کلاهبرداران با جعل هویت مأموران پلیس، قوه قضائیه یا سایر نهادهای امنیتی تماس می‌گیرند و با ایجاد فضای رعب و وحشت، قربانی را فریب می‌دهند. آن‌ها مدعی می‌شوند که علیه فرد پرونده‌ای در جریان است یا حساب بانکی او تحت بررسی قرار دارد و برای رفع مشکل باید اطلاعات حساب بانکی خود را ارائه دهد.
✅ راهکار پیشگیری:
- پلیس و نهادهای قضایی هیچ‌گاه از طریق تلفن اطلاعات مالی افراد را درخواست نمی‌کنند.
- در صورت دریافت چنین تماس‌هایی، بلافاصله با پلیس ۱۱۰ یا پلیس فتا تماس بگیرید.
- از دادن اطلاعات شخصی یا مالی در مکالمات تلفنی خودداری کنید.
ج) تماس از طرف بانک و درخواست اطلاعات بانکی
یکی دیگر از روش‌های متداول، تماس از سوی افراد سودجو به‌عنوان نماینده بانک است. در این روش، شیادان به بهانه تأیید حساب بانکی، جلوگیری از مسدود شدن کارت یا دریافت جایزه بانکی، اطلاعات کارت بانکی، رمز پویا یا کد تأیید پیامکی را درخواست می‌کنند.
✅ راهکار پیشگیری:
- بانک‌ها هیچ‌گاه اطلاعات حساس حساب را از مشتریان به‌صورت تلفنی دریافت نمی‌کنند.
- در صورت تماس مشکوک، بانک را به‌صورت مستقیم از طریق شماره‌های رسمی آن پیگیری کنید.
- رمز کارت، CVV2 و کد تأیید پیامکی خود را به هیچ‌کس ارائه ندهید.
د) تماس‌های خیریه‌ای و کمک به نیازمندان
در برخی موارد، کلاهبرداران با تماس از طرف مؤسسات خیریه، افراد را ترغیب به واریز وجه می‌کنند. این روش معمولاً در مناسبت‌های خاص مانند ماه رمضان، شب یلدا یا عید نوروز رایج می‌شود.
✅ راهکار پیشگیری:
- کمک‌های خیریه را فقط از طریق مراکز رسمی و معتبر انجام دهید.
- از صحت شماره حساب و هویت مؤسسه خیریه اطمینان حاصل کنید.
۲. نحوه شناسایی و گزارش تماس‌های مشکوک
✅ چگونه بفهمیم یک تماس کلاهبرداری است؟
- تماس‌هایی که شما را تحت فشار قرار می‌دهند و درخواست فوری اطلاعات دارند.
- تماس‌هایی که ادعا می‌کنند در قرعه‌کشی برنده شده‌اید بدون آنکه شرکت کرده باشید.
- تماس‌هایی که از شما اطلاعات مالی درخواست می‌کنند.
- تماس‌هایی که به شما هشدارهای اضطراری درباره حساب بانکی یا پرونده قضایی می‌دهند.
✅ مراحل گزارش تماس‌های مشکوک:
۱. در صورت دریافت تماس مشکوک، اطلاعات شماره تماس و محتوای مکالمه را ثبت کنید.
۲. از پاسخ دادن به درخواست‌های مشکوک خودداری کنید و تماس را قطع کنید.
۳. با پلیس فتا (www.cyberpolice.ir) یا سامانه ۱۹۵ وزارت ارتباطات(سازمان تنظیم مقررات) برای مسدود کردن شماره‌های کلاهبرداری تماس بگیرید.
۳. آگاهی، بهترین ابزار مقابله با کلاهبرداری
کارشناسان امنیتی تأکید دارند که "هیچ فردی بدون آگاهی در دام کلاهبرداران نمی‌افتد". بنابراین، بالا بردن سواد رسانه‌ای و آموزش به اطرافیان، نقش مهمی در کاهش قربانیان این نوع کلاهبرداری‌ها دارد.
🔴 جمع‌بندی:
کلاهبرداری‌های تلفنی از طریق اعلام جوایز جعلی، جعل عنوان مأموران دولتی، درخواست اطلاعات بانکی و جمع‌آوری کمک‌های خیریه‌ای تقلبی، یکی از شگردهای رایج برای سرقت اطلاعات و اموال شهروندان است.
با افزایش آگاهی، دقت در پاسخگویی به تماس‌های ناشناس، عدم ارائه اطلاعات مالی و گزارش موارد مشکوک، می‌توان از گرفتار شدن در دام این شیادان جلوگیری کرد.