فقط ۱۰۰ هواپیما داریم

آسیانیوز ایران؛ سرویس اقتصادی:

علیرضا نوین در گفت‌وگو با خبرنگاران در رابطه با نرخ بلیت هواپیما، بیان کرد: دولت سوخت را ارزان‌تر از نرخ واقعی در اختیار شرکت‌های هواپیمایی قرار می‌دهد تا آنها خدمات خوبی به مسافران بدهند اما در عمل چنین چیزی را شاهد نیستیم. شرکت‌های هواپیمایی قیمت بلیت را آزاد کردند و بر اساس عرضه و تقاضا قیمت‌ها را تغییر می‌دهند و خدمات‌شان هم خیلی رضایت بخش نیست. قیمت‌گذاری دست شرکت‌های هواپیمایی است و وزارت راه و شهرسازی باید پاسخگو باشد اما اقدام عملی از سوی مسئولین برای کنترل این مساله تاکنون صورت نگرفته است. طی چند ماه گذشته، بعضی از شرکت‌ها، تعدادی هواپیما خریداری و وارد کشور کرده‌اند اما در مجموع ۱۰۰ هواپیما در خطوط هوایی کشور داریم که فعال هستند در حالی که کشور به ۵۰۰ فروند هواپیما نیاز دارد. از همین ۱۰۰ فروند هواپیما حدود ۳۰ درصد همواره نیاز به بازسازی و تعمیر دارند. بعضی از شرکت‌های هوایی عنوان می‌کنند ضررده هستند؛ دلیلش هم این است که قطعات هواپیماها به خاطر تحریم، باید از طریق واسطه‌ها خریداری شود که مشکلات خاص خود را دارد و بعضی از شرکت‌های هواپیمایی فقط با ۵ یا ۶ فروند هواپیما کار می‌کنند و به‌همین سبب بعضا پروازهایشان تاخیر دارد.

نیاز صنعت هوایی ۵۵۰ فروند هواپیماست

معاون وزیر راه و شهرسازی وقت، اردیبهشت 1402 اعلام کرد: هدف‌گذاری سازمان هواپیمایی خرید پرنده‌های میان‌برد است تا چراغ فرودگاه‌های کم‌برخوردار روشن شود، اما برای تاب‌آوری صنعت، اولین کار ما برای مقابله با تحریم بازگرداندن تعدادی از ۳۳۰ هواپیمای زمینگیر بود که بالای ۱۰ سال است، زمینگیر هستند. محمدی بخش درباره تعداد هواپیماهای زمینگیر، بیان کرد: ۱۶ هواپیمای بیش از ۱۰ سال است که زمینگیر هستند و هم‌زمان ۶۸ فروند کمتر از ۱۰ سال و ۳۹ فروند بین ۲ تا ۵ سال دیگر نیز زمینگیر است. اولویت این بود بخشی از این هواپیماها برگردانده شود که امروز ۱۸۰ فروند هواپیمای عملیاتی داریم و بخشی از آن از سری هواپیماهایی است که تعمیر و به ناوگان بازگشته است. هم‌زمان باید بخش خصوصی را درگیر خرید و ورود هواپیما می‌کردیم تا کسری ناوگان تا حدودی برطرف شود. بر این اساس بیش از ۵۰ فروند هواپیما و هلیکوپتر در ۱۸ ماه گذشته به ناوگان وارد شده که ۲۰ فروند آن بعد از طی مراحل فنی به خطوط پروازی ملحق شده است. هم‌زمان به عنوان راهبرد سوم، دولت برای بخش «نوسازی ناوگان هوایی» نیز با تامین اعتبار برنامه دارد. سیاست دولت در ۱۴۰۲ روشن است و عدد قابل توجهی هواپیما پیش‌بینی شده تا خریداری و وارد کشور شود. محور چهارم نیز ساخت هواپیمای داخلی است که رییس جمهوری ابلاغ کردند و در حال طی مسیر است.

 اما علت اصلی زمین‌گیر شدن هواپیماها می‌تواند به دلایل فنی یا عوامل محیطی باشد. عوامل فنی ممکن است شامل مشکل در سیستم‌های ناوبری، موتورها یا سایر تجهیزات هواپیما باشد. همچنین عوامل محیطی نظیر هواشناختی، شرایط آب و هوایی غیرمنتظره، یخ‌زدایی ناکافی یا حتی خطاهای انسانی نیز می‌توانند بر زمین‌گیر شدن هواپیماها تأثیرگذار باشند. در نهایت، ترکیبی از این عوامل ممکن است منجر به زمین‌گیر شدن ناخواسته یک هواپیما گردد.

محمد محمدی بخش رئیس سازمان هواپیمایی ۲۱ آذرماه 1402 در نشست خبری با تاکید بر اینکه ۱۳۴ فروند هواپیمای بیش‌از دو سال زمین‌گیر در کشور موجود است، گفت: در کشور شرکت‌هایی وجود دارند که می‌توانند نیازهای مصرفی و اقلام مورد نیاز صنعت هوایی را تأمین کنند اما درحال‌حاضر ۱۳۴ فروند هواپیما بیش از دو سال زمین‌گیر هستند. رئیس سازمان هواپیمایی در ادامه تاکید: در این زمینه هرچه تنوع داشته و عمق دهی داشته باشیم، افزایش تاب‌آوری و توسعه ناوگان اتفاق خواهد افتاد و این موضوع، ضمن رعایت استانداردهای سازمان هواپیمایی کشوری یک ضرورت است. از زمانی که آزادسازی قیمت بلیت هواپیما در سال ۹۴ مطرح شد حذف یارانه سوخت هواپیما هم مورد توجه قرار گرفت و هم اکنون نیز در حال بررسی است. باید توجه کنیم که در بخش غیرنظامی، سوخت هوایی غیریارانه‌ای در اختیار ناوگان باری، شرکت‌های هواپیمایی خارجی، شرکت‌های هلیکوپتری، سوخت آزاد مصرف می‌کنند و فقط شرکت‌های داخلی سوخت لیتری ۶۰۰ تومان مصرف می‌کنند که تنها مزیت رقابتی شرکت‌های داخلی با شرکت‌های خارجی همین موضوع است. اگر امروز با رعایت قیمت تعیین شده توسط ستاد تنظیم بازار حرکت کنیم، نرخ سوخت مورد تأیید ما است اما اگر ناوگان تجاری داخلی از قیمت‌گذاری دستوری خارج شود، باید قیمت سوخت هم متعادل و توسط کمیسیون اقتصادی ابلاغ شود.

 وی در خصوص تأمین قطعات هواپیما گفت: ۲ هزار قطعه مربوط به صنعت هوایی توسط دانش‌بنیان‌های داخلی طراحی و ۳۰۰ هزار قطعه تولید شده است و این شرکت‌ها در نمایشگاه حضور دارند. در اجلاس‌ای کن ایکائو، بیش از ۱۰۰ کشور دنیا در سطح وزارت هوانوردی و سازمان هواپیمایی شرکت کردند، در حاشیه اجلاس جلسات متعددی با نمایندگان اروپا و امریکای لاتین برگزار و دغدغه تأمین سوخت را با طرفین مطرح کردیم. هم اکنون نیز در ایران هیچ مقصد پروازی نداشته که با طرف مقابل تفاهمنامه نداشته باشیم. با وزیر هوانوردی عربستان و رئیس سازمان هواپیمایی این کشور، توافقنامه دو طرفه در حوزه هوانوردی منعقد شد؛ با توجه به درخواست از سوی ایران برای شروع پروازهای حج عمره، مذاکراتی با عربستان انجام شد و در گام اول شرکت‌های هما و معراج این پروازها را به زودی انجام خواهند داد، برای گام‌های بعدی هم برای افزایش پروازهای عمره، تمتع و برنامه‌ای تجاری توافقاتی شد. از ابتدای دولت تاکنون تعداد نشست و برخاست‌های ناوگان افزایش یافته است.  تا پایان آذر تعداد ناوگانی که عملیاتی و وارد ناوگان می‌شود اعلام رسمی خواهد شد.