آسیانیوز
ایران؛ سرویس سلامت و زیبایی:
زندگی
مثل موتور یک ساعت سوییسی منظم و بدون اشتباه کار نمی‌کند. اوضاع در اقتصاد هم به
همین شکل است. به خصوص در کشور ما که هر روز ممکن است اتفاقی رخ دهد که قابل پیش‌بینی
نبوده. بهتر است قبول کنید که عدم قطعیت بخشی از این بازی است. وقتی بازار داره
اوضاع رو به چالش می‌کشه، به جای این که انرژی خودت رو صرف کنترل چیزی کنی که از
دسترس تو خارج هست، واقعیت رو بپذیر و قبول کن بخش زیادی از ماجرا خارج از کنترل
تو هستش. پذیرش این حقیقت به تو این قدرت را می‌دهد تا بر روی چیزهایی که در کنترل
تو هستند تمرکز کنی.
راهکارهای
مقابله با استرس مالی: چطور زندگی رو از گند بیرون بکشیم؟
وقتی
دیگر نگران این باشی که همه چیز دقیق و واضح باشد، به زودی متوجه می‌شوی که آزادی
واقعی همین جاست. در آغوش عدم قطعیت. وقتی تحت استرس قرار می‌گیری
مغز تو مثل یک کامپیوتر که دچار کرش شده، تصمیمات اشتباهی می‌گیرد. تصمیمات اشباه
باعث می‌شوند که وضعیت استرس‌زا تر شود و این شرایط استرس‌زا کاری می‌کند که
تصمیات عجولانه و بدون فکر بیشتری بگیری. به همین سادگی توی یک چرخه‌ای گیر میوفتی
که داری خودت رو نابود می‌کنی. حالا برای شکستن این چرخه
چه کارهایی از دست ما بر می‌آید؟ اول از همه باید خودت رو از حالت
autopilot خارج کنی. یعنی وقت تحت فشار هستی اجازه بدی که
هیجاناتت تو رو هدایت کنن. یک لحظه مکث کردن و یک نفس عمیق قبل از تصمیم‌گیری‌های
مهم، بهت یادآوری می‌کنه که کنترل چه چیزهایی در دستان تو هست. گام بعدی این هستش که وقتی اشتباه کردی نه بهونه‌های مزخرف بیاری نه
خودت رو بیش از حد سرزنش کنی. به صورت واقع‌بینانه ببین که کجا اشتباه کردی و
برنامه‌ای بچین که دفعه‌ی بعد بهتر عمل کنی. آخرین نکته‌هم اینکه، به جای انتظار
برای یک ناجی بیرونی، باید مسئولیت زندگی خودت رو بپذیری. هیچکس قرار نیست یهو سر
و کلش پیدا بشه و همه چیز رو برات درست کنه.
تبدیل
استرس مخرب به استرس مفید
به
قول Kelly McGonigal تغییر
نگرش به استرس، یعنی دیدنش به عنوان سیگنالی برای آماده سازی به جای نشستن و
افسرده شدن، می‌تواند تغییر بزرگی ایجاد کند. یعنی خیلی ساده در مکالمات درونی
خودتون به جای اینکه بگویید «استرس دارم» می‌توانید بگویید «هیجان دارم، الان وقت
عمل است» و همین بخش زیادی از آثار استرس مخرب را کم‌رنگ می‌کند. استرس همان نیرویی است که اگر با آن درست برخورد کنیم می‌توانیم از آن
بهره ببریم و اگر به یک چرخه‌ی مزمین تبدیل شود، می‌تواند همه چیز را خراب کند.
نکته این است که باید نگرش خود را تغییر دهیم. باید به استرس به عنوان یک سیگنال
برای آماده سازی خودمون نگاه کنیم، نه یک دشمن که بخواهیم از آن فرار کنیم.
تقویت
Resilience
همون
تاب آوری یا جان سختی یا هر اسم مزخرف دیگری که به عنوان معادل فارسیش انتخاب شده این
صفت چیزی هستش که تفاوت بین شکست کوتاه‌مدت و فروپاشی کامل را مشخص می‌کند. اگر به
خوبی این صفت رو توی خودمون پرورش بدیم می‌توانیم پس از هر شکست یا عدم قطعیتی
بلند شویم و به مسیر برگردیم. برای تقویت Resilience می‌توانید
این کارها را انجام دهید:
پذیرش
عوامل خارج از کنترل: مثل نوسانات قیمت دلار که از
دسترس تو خارج هستند. این اتفاقات رو باید قبول کنی و تمرکز خودت رو بگذاری روی
چیزهایی که می‌توانی تغییر بدهی. مثل یادگیری مهارت جدید یا انتخاب شبکه ارتباطی
از آدم‌های مناسب
·
استفاده
از تجربیات گذشته: به یاد بیار که قبلا چطور از
اون دوره سیاه و مزخرف زندگی‌ات خارج شدی و از پسش بر اومدی. اون لحظه ها سخت
بودند اما هرکدام به شکلی تو را قوی‌تر کردند.
حمایت
اجتماعی و شبکه ارتباطی قوی
کمتر
کسی می‌تواند به تنهایی، به بهترین شکل از بحران‌ها عبور کند. حمایت اجتماعی یکی
از کلیدهای اصلی سلامت روان است. پس این دیدگاه که من یک گرگ تنهای عقب‌مانده یا
یک عقاب کودن هستم که اخلاقم انقدر مزخرفه با هیچکس ارتباط برقرار نمی‌کنم رو کنار
بگذار. حمایت اجتماعی به این شکل بهت کمک می‌کنه تا استرس رو کنترل کنی:
گفتگو
با دوستان و خانواده: طبق نظریات Guy
Winch و
منابع APA، وقتی با کسانی که به شما اهمیت می‌دهند صحبت
کنید، می‌توانید احساس اضطراب را کاهش دهید.
·
تشکیل
قبیله: مثلا گروهی از دوستان شما که راهکارهای خلاقانه برای حل مسئله ارائه می‌کنند
می‌توانند احساس تعلق را بیشتر کنند و در کنار آن به راهکارهای مفیدی دست پیدا
کنید.
چندتا
اقدام عملی برای مراقبت از خود و کاهش آسیب‌های روانی
وقتی استرس به شما حمله می‌کند، مهم‌ترین
کار مراقبت و دفاع از خود است:
ورزش روزانه: به قول رایان هالیدی یه پیاده‌روی کوتاه روزانه همه مشکلاتت رو حل
نمی‌کنه، اما مشکلی هم نیست که با پیاده‌روی بدتر بشود.
قدردانی: می‌تونی هر روز ۳ تا اتفاق مثبت رو بنویسی که تمرکز مغزت بیاد رو جنبه‌های مثبت
محدود کردن مصرف اخبار: وقتی کل روز داری
قیمت دلار رو چک می‌کنی معلومه استرس می‌گیری. یک زمان مشخصی برای اخبار داشته
باش، مثلا ۱۵ دقیقه مشخص در روز. یکی دیگه از کارها اینه که با تاخیر اخبار رو ببینی،
یعنی هر روز فقط حق داری اخبار یک هفته پیش رو ببینی.
رفتارهای مخرب نکن: مصرف بطری ۱.۵ لیتری الکل، قمار کردن کل موجودی حسابت، تماشای پورن در ۱۳ ساعت از روز و پرخوری عصبی از جمله کارهایی هستند که بیشتر شما رو توی
این چرخه گیر می‌اندازند.
وقتی استرس به شما حمله می‌کند، مهم‌ترین
کار مراقبت و دفاع از خود است:
ورزش روزانه: به قول رایان هالیدی یه پیاده‌روی کوتاه روزانه همه مشکلاتت رو حل
نمی‌کنه، اما مشکلی هم نیست که با پیاده‌روی بدتر بشود.
قدردانی: می‌تونی هر روز ۳ تا اتفاق مثبت رو بنویسی که تمرکز مغزت بیاد رو جنبه‌های مثبت
محدود کردن مصرف اخبار: وقتی کل روز داری
قیمت دلار رو چک می‌کنی معلومه استرس می‌گیری. یک زمان مشخصی برای اخبار داشته
باش، مثلا ۱۵ دقیقه مشخص در روز. یکی دیگه از کارها اینه که با تاخیر اخبار رو ببینی،
یعنی هر روز فقط حق داری اخبار یک هفته پیش رو ببینی.
رفتارهای مخرب نکن: مصرف بطری ۱.۵ لیتری الکل، قمار کردن کل موجودی حسابت، تماشای پورن در ۱۳ ساعت از روز و پرخوری عصبی از جمله کارهایی هستند که بیشتر شما رو توی
این چرخه گیر می‌اندازند.
رواقی‌گری
در بحران مالی: اگر مارکوس اورلیوس بود در این شرایط چه می‌کرد؟
رواقی‌گری
یعنی تمرکز بر آنچه در کنترل ما است و رها کردن آنچه خارج از کنترل ما است. بسیاری
از نگرانی‌های اقتصادی مانند نرخ دلار، سیاست‌های اقتصاد کلان و… خارج
ازکنترل ما هستند. من نمی‌توانم قیمت دلار را بالا یا پایین کنم، یا کاری کنم که پزشکیان
با گل و شیرینی به دیدار ترامپ برود و همگی آشتی کنند. اما واکنش به این شرایط،
برنامه ریزی من و نحوه مدیریت منابع فردی‌ام در اختیار من است. در این راستا، بهتر است یاد بگیریم که تمرکز خود را بر روی آنچه که می‌توانیم
تغییر دهیم معطوف کنیم. به عنوان مثال نحوه پاسخگویی به شرایط، مدیریت هزینه‌ها،
بهبود بهره‌وری و ایجاد راه‌حل‌های خلاقانه. این تفکیک کردن به ما یادآوری می‌کند
که با پذیرش عدم قطعیت و تمرکز بر اقدامات عملی، می‌توانیم استقامت خود را حفظ
کنیم.
استفاده
از روانشناسی ACT برای مقابله با استرس و اضطراب
مالی
این
متد اول از همه بر پذیرش تاکید دارد. پذیرش یعنی نگاه کردن به احساسات منفی بدون
تلاش برای تغییر یا سرکوب آن‌ها. وقتی استرس مالی به سراغ شما می‌آید، به جای
اینکه با خود مبارزه کنید و سعی کنید آن را از خودتان دور کنید، اجازه دهید که
احساسات شما بدون قضاوت جریان پیدا کنند. وقتی که تپش قلب و تنفس سریع به عنوان
نشانه‌های اضطراب ظاهر می‌شوند، به جای اینکه بگویی «این وضعیت من رو نابود می‌کنه»،
بگو «بدنم داره من رو برای روبرو شدن با یک چالش آماده می‌کنه» یک مهارت ضروری این
است که بتوانی به چالش‌ها واکنش منطقی داشته باشی، نه واکنش احساسی. یکی از تکنیک‌های
روانشناسی اکت که اینجا می‌توانید از آن استفاده کنید، جدا سازی خود از افکار است.
اگر این فکر را در سر داری که کسب و کارم قراره نابود بشه و با این تورم به هیچی
نمی‌رسم و جوانی‌ام نابود شد، این فکر را مانند یک ابر درحال حرکت، یک برگ روی
رودخانه یا یک زیرنویس ببین که می‌گذرد. با این کار فشار احساسی این فکر کم‌رنگ می‌شود
و می‌توانی به دنبال راهکار منطقی بگردی.
اضطراب
تو را نمی‌کشد، اما جنگیدن با آن تو را نابود می‌کند
استرس
اگرچه می‌تواند احساس بدی ایجاد کند، اما به خودی خود نمی‌تواند تو را از بین
ببرد. مشکل این است که سعی می‌کنی اضطراب را سرکوب کنی و انرژی و تمرکز خودت را با
این کار هدر می‌دهی. در عوض، وقتی قضاوت نمی‌کنی و اجازه می‌دهی اضطراب در کنارت
جریان پیدا کند و سپس به صورت آگاهانه عمل می‌کنی، به جای اینکه در چرخه‌های معیوب
گیر کنی، به سمت بهبود حرکت می‌کنی.
جمع
بندی صحبت‌ها: تبدیل بحران به فرصت
یک
جایی شنیدم که در زبان ژاپنی، کلمات هرج و مرج (chaos) و
فرصت (opportunity) یکی هستند. نمی‌دانم این
موضوع که در زبان ژاپنی این دو یکی هستند یا نه درست است، اما می‌دانم که در دنیای
واقعی اینگونه است. اگرچه بحران اقتصادی ممکن است مانند یک جهنم به نظر برسد، اما
این بحران فرصتی برای رشد فراهم می‌کند. به جای اینکه اجازه بدی این شرایط همه چیز
رو خراب کنه، ازش استفاده کن:
یادگیری
مهارت‌های جدید: بحران، فرصتی برای یادگیری مهارت‌هایی مثل مدیریت مالی، برنامه‌ریزی
هوشمندانه و حتی مهارت‌های کارآفرینی است. همچنین فرصتی است برای تقویت مهارت‌ها
در هر زمینه‌ای که فعالیت می‌کنید.
تقویت
همبستگی اجتماعی: اتفاقی که در حالت
autopilot رخ می‌دهد این است که در زمان بحران، روابط مردم
بهم می‌ریزد و مشکلات را بیشتر می‌کند. اما اگر درست و آگاهانه رفتار کنیم، می‌توانیم
همگی تهدیدها را به فرصت تبدیل کنیم.
“سلامت روان تنها نبودِ بیماری
نیست؛ بلکه توانایی مقابله با چالش‌ها و ساختن زندگی معنادار است”