آسیانیوز ایران؛ سرویس اجتماعی:
حجت جباری، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست آذربایجان‌غربی از ثبت گونه خدنگ بزرگ (Herpestes edwardsii) در تالاب سولدوز نقده، برای نخستین‌بار در این استان خبر داد. جباری گفت این گونه یکی از پستانداران راستهٔ گوشت‌خواران است که معمولا در جنوب و جنوب‌شرقی ایران با فراوانی نسبتاً بالا مشاهده شده و در مناطق گرمسیری، نیمه‌گرمسیری و گاهی در مناطق کوهستانی جنوب کشور با پوشش گیاهی مناسب زندگی می‌کند.خدنگ بزرگ یا به زبان محلی موش خرما، پستانداری گوشتخوار از خانواده خدنگ‌ها است. خدنگ معمولا در نزدیکی انسان زندگی می کند. خدنگ بزرگ جثه‌ای کوچک‌تر از سمور ولی به شکل موش دارد. پوزه کشیده، نوک تیز و چشم‌ها کوچک‌اند. گوش‌های گرد و کوتاه آن کمی از بین موها بیرون می‌آید. دم بلند و پرمو، دست و پا کوتاه با ناخن‌های بلند، قوی و جمع‌نشدنی، موها زبر و بلند، رنگ پشت گندمی، متمایل به حنایی، سر و دست و پا حنایی پررنگ و زیر شکم سفید است. معمولاً حلقه‌ای پهن و سفید در نزدیک پوزه مشاهده میشود. این جانور ۳۶ تا ۴۵ سانتیمتر طول دارد و رنگ آن گندمی مایل به حنایی است. خدنگ به راحتی از دیوار و درخت بالا می رود و شکارچی بسیار سریعی به شمار می رود. این جانور از گل گریزان است و در مناطق گل آلود راه نمی رود. خدنگ می تواند کاملا در سطح زمین بخوابد تا کمتر دیده شود. خدنگ روز فعال است و به صورت گروهی زندگی می کند. این جانور همه چیز خوار است، هیچگونه فصلی برای جفتگیری نمی شناسد و در تمام فصول سال به جفتگیری و زاد و ولد می پردازد. خدنگ به آرامی و بدون سرو صدا حرکت می کند و می توانند روی پاهای خود بایستند و اطراف را نگاه کنند.این جانوران دشمن اصلی مارها به شمار رفته و در مناطقی که جمعیت مارها رو به افزایش است در طبیعت رهاسازی میشود اما علاوه بر مارها این جانور انواع پرندگان، پستاندارن کوچک، تخم پرنده، حشرات و ریشه های گیاهان را در رژیم غذایی خود دارد. خدنگ از خرچنگ نیز تغذیه می کند. خدنگ بزرگ در ایران تنها در نواحی جنوبی کشور زندگی می‌کند. یکی از زیستگاه‌های اصلی این جانور شهرستان رامهرمز در استان خوزستان است.خدنگ ها به صورت گروهی زندگی می کنند و پیوند خانوادگی بسیار قوی دارند. لانه خدنگ دارای چندین سوراخ با فاصله های متفاوت است و به صورت گروهی و یا تکی به شکار میروند. مهمترین عامل کم شدن جمعیت خدنگ ها انسان است. به دلیل اینکه خدنگ از مار و عقرب تغذیه می کند کشاورزان از خدنگ ها مواظبت می کنند و به آنها آسیب نمی زنند اما در مناطق پرورش طیور خدنگ آفتی بزرگ تلقی می شود.
نام فارسی: خدنگ بزرگ
نام علمی: Herpestes edwardsii
نام انگلیسی: Indian Grey Mongoose
نام‌های محلی: نَمس، مانگوز، موش خرما، بلوچی: رِجگوک، سُن جل، رسو