تاریخچه
روز جهانی زن ریشه در جنبشهای کارگری و مبارزات زنان برای حقوق برابر در اوایل قرن بیستم دارد. اولین بزرگداشت رسمی این روز در سال ۱۹۰۹ در آمریکا برگزار شد، اما با گذشت زمان، این جشن به یک رویداد جهانی تبدیل شد. در ایران، برگزاری این روز به پیش از انقلاب اسلامی بازمیگردد، جایی که گروههای زنان به ویژه در مناطقی مانند گیلان، این روز را گرامی میداشتند. با این حال، پس از انقلاب ۱۳۵۷، رسمیت این روز توسط حکومت اسلامی از بین رفت و به جای آن، تلاش شد تا تاریخ عربی منتسب به تولد فاطمه زهرا به عنوان “روز زن” و “روز مادر” در جمهوری اسلامی گرامی داشته شود.
چالشهای روز زن در ایران
در ایران، برگزاری روز جهانی زن با چالشهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی زیادی مواجه بوده است. زنان فعال در این زمینه اغلب با سرکوب، بازداشت و محدودیتهای قانونی روبرو شدهاند. با وجود این محدودیتها، فعالان حقوق زنان هر ساله تلاش میکنند تا با برگزاری مراسمهای خصوصی یا نیمهعمومی، صدای خود را به گوش جهانیان برسانند. موضوعاتی مانند حجاب اجباری، حقوق مدنی، آزادی بیان و برابری جنسیتی همچنان از مسائل بحثبرانگیز هستند.
دستاوردها و تغییرات زنان ایرانی
علیرغم موانع، زنان ایرانی در سطوح مختلف جامعه توانستهاند دستاوردهای قابل توجهی کسب کنند. از مشارکت در علم و تکنولوژی تا حضور در پارلمان و سایر ساختارهای تصمیمگیری، زنان ایرانی نقشهای مهمی را ایفا کردهاند. همچنین، جنبشهای اجتماعی مانند “دختران خیابان انقلاب” نشاندهنده اراده زنان برای تغییر و اعتراض علیه تبعیضهای جاری است.
نتیجهگیری
روز جهانی زن در ایران نه تنها یادآور دستاوردهای جهانی، بلکه نمادی از مبارزات مداوم زنان برای حقوق برابر در یک جامعه با ساختارهای سنتی و مدرن است. این روز به ما یادآوری میکند که تغییرات اجتماعی نیازمند زمان، تلاش و همبستگی است. در حالی که جهان به سمت برابری جنسیتی حرکت میکند، ایران نیز با تمامی چالشها و دستاوردهایش، بخشی از این حرکت جهانی است.