برای انتخاب رئیس جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ از حزب جمهوریخواه با جو بایدن نامزد حزب دموکرات رقابت می‌کند. به دلیل شیوع کرونا، رای‌دهندگان به دنبال راهی بی‌خطر برای انتخاب سیاسی خود بوده و هستند و میلیون‌ها آمریکایی تاکنون با پست یا حضوری، رای زودهنگام داده‌اند. همه‌گیری کرونا این دوره را یکی از عجیب‌ترین انتخابات تاریخ آمریکا کرده است اما رقابت‌های عجیب در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا بی‌سابقه نیست. در اینجا نگاهی می‌کنیم به چند مورد از آنها.
اولین اتفاق عجیب
باز‌گردیم به ابتدای انتخابات در تاریخ آمریکا و اولین باری که رئیس‌جمهور با به دست آوردن همه آرا انتخاب شد. آمریکا تازه از بریتانیا جدا و کشوری مستقل شده بود، در چهارم ژوئیه ۱۷۷۶ که روز استقلال این کشور شناخته می‌شود.
در سال ۱۷۸۸ وقتی موعد اولین انتخابات رسید، این کشور فقط سیزده ایالت داشت اما فقط ده ایالت حق داشتند در انتخابات شرکت کنند چون تشکیل ایالت‌های کارولینای شمالی و رودآیلند هنوز در قانون اساسی تایید نشده بود و نیویورک به موقع برای انتخابات اقدام نکرده بود.
از این ده ایالت، فقط شش ایالت به مردم اجازهٔ رای دادند آن هم فقط به مردان سفید‌پوست. چهار ایالت دیگر تصمیم را به قانون‌گذاران ایالتی واگذار کردند.هیچ رقابت و مبارزهٔ انتخاباتی‌ای در کار نبود، همه در مورد برنده قطعی، جورج واشنگتن، متحد و هم‌‌رای بودند.
جورج واشنگتن پس از رهبری نبردهای استقلال از بریتانیا، تقریبا بازنشسته شده بود اما از او خواسته شده بود به صحنه‌ٔ سیاست برگردد، او بهترین و هیجان‌انگیز‌ترین انتخاب در طیف سیاسی آن زمان بود.
در این انتخابات از کالج الکتُرال (مجمع گزینندگان) استفاده شد. برای انتخاب رئیس‌جمهور به هر ایالت با توجه به اندازه و جمعیتش، تعداد مشخصی رای تعلق گرفت که به آن کالج الکتُرال یا مجمع گزینندگان می‌گویند و همین شیوه با کمی تعدیل امروز هم به کار می‌رود. در مجمع گزینندگان آن زمان ۷۲ گزینشگر وجود داشت اما فقط ۶۹ نفر رای دادند.
هر گزینشگر دو رای داشت (برای انتخاب رئیس‌جمهور و معاون او) و همهٔ ۶۹ نفر به جورج واشنگتن رای دادند، قاطع‌ترین و یک‌دست‌ترین حمایت از یک نامزد در تاریخ انتخابات آمریکا. واشنگتن پس از آنکه تصمیم گرفت در دور دوم ریاست‌جمهوری شرکت کند، در سال ۱۷۹۲ هم به همین ترتیب از حمایت ۱۳۲ گزینشگر در ۱۵ ایالت برخوردار شد.
کاندید مرده
در انتخابات سال ۱۸۷۲ چند اتفاق برای اولین بار در تاریخ آمریکا روی دادند. ویکتوریا وودهال اولین زنی بود که به عنوان نماینده حزب "حق برابر" نامزد ریاست‌جمهوری شد. همراه انتخاباتی او و کسی که برای معاونت در نظر گرفته بود، فردریک داگلاس، اولین آمریکایی آفریقایی‌تبار بود که برای چنین سمتی در نظر گرفته می‌شد.
وودهال و داگلاس تاریخ‌ساز بودند اما رای چندانی نیاوردند. وودهال حتی حق نداشت به خودش رای بدهد. متمم نوزدهم قانون اساسی که به زنان حق رای می‌داد تا سال ۱۹۲۰ در تمام ایالت‌های آمریکا تصویب نشده بود. نامزدهای اصلی آن دوره یولیسز گرانت از حزب جمهوریخواه و رقیبش هوراس گریلی بودند.
گریلی روزنامه‌ای در نیویورک منتشر می‌کرد و دو حزب اصلی، "جمهوری‌خواهان لیبرال" و "دموکرات‌ها" از او حمایت می‌کردند. گرانت پیروز قاطع آن انتخابات بود، هم بیشتر رای مردم را به دست آورد (از کل آرا) هم ۲۸۶ رای کالج انتخاباتی را، در برابر ۶۶ رای کالج به گریلی.
کمتر از یک ماه پس از انتخابات، پیش از آنکه کالج الکترال آرا را تائید کند، گریلی فوت کرد. او تنها نامزد انتخاباتی است که در دوران انتخابات فوت کرده است.
با مرگ گریلی، او دیگر واجد شرایط رای کالج انتخابات نبود و در نتیجه ۶۶ رای او به نامزد دیگری رسید.
کاندید زندانی
در انتخابات سال ۱۹۲۰، وارن هاردینگ نامزد جمهوری‌خواهان با اکثریت قاطع برنده شد. هاردینگ با ۴۰۴ رای کالج در برابر ۱۲۷ رای، جیمز کاکس را شکست داد و بیش از شصت درصد رای مردم را هم به دست آورد. این باعث شد هاردینگ با اختلاف ۲۶/۲ درصد برنده شود که در تاریخ انتخابات آمریکا بی‌سابقه است. این انتخابات اولین باری بود که زنان در ۴۸ ایالت حق رای داشتند و مشارکت مردم از ۵/۱۸ میلیون نفر در چهار سال پیش از آن به ۲۶/۸ میلیون نفر رسید. در آن انتخابات یوجین دبز نامزد سوسیالیست کمی بیش از یک میلیون رای آورد که بیشترین رای برای یک نامزد سوسیالیست است.
دبز در آرای عمومی سوم شد اما هیچ رایی در کالج به دست نیاورد. ویژگی منحصر به فرد او این بود که تمام کارزار انتخاباتی خود را از داخل زندان هدایت کرد و پیش برد.
دو سال پیش از انتخابات، دبز در مخالفت با شرکت آمریکا در جنگ جهانی اول، یک سخنرانی ضد جنگ ایراد کرده بود.
او به دلیل این سخنرانی دستگیر و با استناد به قانون ضدجاسوسی که انتقاد از دولت را ممنوع می‌کرد، به تشویش اذهان عمومی محکوم و زندانی شد اما به او قول دادند که در صورت موفقیت در انتخابات بخشوده می‌شود.
'دیویی، ترومن را شکست داد'
در انتخابات سال ۱۹۴۸، هری ترومن رئیس‌جمهور وقت، در پی انتخاب بود. او معاون فرانکلین روزولت بود و سه سال پیش از آن، پس از درگذشت روزولت، جای او را به عنوان رئیس جمهور گرفته بود. دموکرات‌ها اما امیدی به پیروزی در انتخابات نداشتند. رقیب جمهوریخواه ترومن، توماس دیویی شهردار وقت نیویورک، در همه نظر‌سنجی‌ها پیش بود.
در حالی که به نظر می‌رسید ترومن شانس کمی برای انتخاب‌شدن دارد، روزنامهٔ شیکاگو‌تریبون وقتی هنوز همه آرا شمرده نشده بودند خبر پیروزی دیویی را چاپ کرد و تیتر زد: "دیویی، ترومن را شکست داد"، اما خیلی زود مشخص شد که ترومن به پیروزی غیر‌منتظره‌ای دست خواهد یافت. تریبون تیتر چاپ‌های بعدی را تصحیح کرد.
دو روز بعد، ترومن که در طول کارزار انتخاباتی بشدت هدف انتقادهای شیکاگو تریبون بود، پیروزی خود را با نشان دادن نسخه اولیهٔ همان شماره روزنامه جشن گرفت.
نزدیک بود انتخاب شود
یکی از نزدیک‌ترین رقابت‌ها در تاریخ انتخابات آمریکا در سال ۲۰۰۰ بود که جورج بوش پسر بر رقیب خود اَل گور از حزب دموکرات پیروز شد. در حالی که فقط چند ایالت نتایج را اعلام کرده بودند، بوش ۲۴۶ رای کالج الکترال را به دست آورده بود و اَل گور ۲۵۰ رای و هر دو منتظر نتایج ایالت فلوریدا بودند که ۲۵ رای الکترال داشت.
ابتدا شبکه‌های خبری و رسانه‌ها با توجه به نظر‌سنجی از کسانی که رای داده بودند، ال گور را برنده‌ٔ انتخابات فلوریدا اعلام کردند اما وقتی شمارش آرا شروع شد ناچار شدند تجدید‌نظر کنند. چند ساعت بعد ال گور تلفنی به جورج بوش تبریک گفت و شکست را پذیرفت اما کمی بعد که معلوم شد رای فلوریدا نزدیکتر از آن است که برنده معلوم باشد، تبریکش را پس گرفت.
در بازشماری آرا، به نظر رسید بوش فقط حدود ۳۰۰ رای بیشتر آورده باشد. این باعث شد هر دو طرف به اقدام حقوقی روی بیاورند، ال گور برای بازشماری مجدد و بوش برای ممانعت از آن و معرفی‌شدن به عنوان برنده انتخابات.
پس از حدود یک ماه کشمکش حقوقی، بوش به عنوان پیروز ایالت فلوریدا اعلام و ال گور تسلیم شد. ۲۶۶ رای کالج الکترال به ال گور در آن دوره، بیشترین رای برای نامزدی است که برنده انتخابات نشده است.
کارشناسان هنوز تردید دارند که در بازشماری کامل و دستی آرای فلوریدا چه کسی برنده می‌شد اما پیروزی بوش آغاز دو دوره ریاست‌جمهوری او بود./