کشور ما به لحاظ جغرافیایی، ترانزیتی و موقعیت استراتژیک منطقه ای شرایط فوق العاده ای دارد که می تواند از مزیت های مهم ما در تجارت خارجی باشد که باید از این موقعیت بی نظیر بهره برد.
رشد صادرات اثر مستقیم بر درآمدهای ارزی کشور داشته و از این طریق با تامین منابع ارزی کشور امکان سرمایهگذاریهای لازم برای قرار گرفتن اقتصاد در مسیر رشد و توسعه را فراهم میسازد. از طرف دیگر توسعه صادرات امکان استفاده از امکانات بازارهای جهانی برای رشد تولیدات داخلی را مهیا کرده و از این طریق واحدها و بنگاههای تولیدی را قادر میسازد از محدودیتهای بازار داخلی رهایی یافته و با توسعه مقیاس تولید به منظور صادرات بیشتر به بازارهای خارجی علاوه بر کسب درآمدهای ارزی از صرفههای اقتصادی حاصل از مقیاس تولید نیز بهره کافی ببرند.
باید از پتانسیل ها و مزیت هایی که کشور در صنایع تبدیلی و محصولات استراتژیک غیر نفتی دارد به نحو مثبتی بهره گیری کرد و فرصت های ایجاد شده در بازارهای صادراتی به خوبی شناخته و بهره برداری شود.
تصاحب سهم کشورهایی که که جایگاه پایداری در بازار دارند دشوار است اما فعالان اقتصادی باید فرصت های خوب موجود در بازارهای جهانی را بشناسند و از آن حدکثر بهره را ببرند
توجه به صادرات غیرنفتی و اقدامات مؤثر در جهت بهبود و ایجاد ارزش افزوده نیازمند ایجاد محیط رقابتی برای پیشبرد آن است. تولید کالاها و خدمات در صورتی رقابتی هستند که در مقایسه با کالاها و خدمات مشابه در کشورهای دیگر با قیمت مناسب تر و کیفیت بالاتر تولید شوند.
متاسفانه رقابت های منفی، عدم آموزش و نگاه سنتی هموراه از عواملی بوده است که در حرکت موفق این بخش در تجارت بین المللی اثرات مخرب داشته است.
یکی از مهمترین مشکلات صادرکنندگان ورود به بازارهای هدف بدون بررسی ابعاد و شرایط رقابت در شکست این بازارهاست . شناخت بازار، نیازسنجی مصرفکننده در بازارهای هدف و درک درست از ذائفه و تقاضای مصرف کنندگان در این بازارها از ملزومات اساسی ورود به بازارهای صادراتی است. بنابراین یکی از عمده مشکلاتی که در ایران وجود دارد این است که بدون شناخت کافی وارد بازارها میشویم و همین امر سبب می شود که واحدهای تولیدی و صنعتی آسیب دیده و در رقابت با سایر رقبا با روبهرو میشوند.
برای ورود به بازارهای هدف باید زمانبندی منطقی و شناخت کافی وجود داشته باشد. بعلاوه شناخت و مطالعه درست از توانمندی های صنعتی و تجاری کشورهای مختلف در امر صادرات نکته بسیار مهمی است که فعالان اقتصادی نباید از آن غافل شوند. چرا که ممکن است کشور هدف صادرات خود پتانسیل کافی در تولید محصول صادراتی ما را داشته باشد و یا بازار از آن محصول اشباع باشد. بنابراین باید بازار هدف، کشور مقصد و محصول صادراتی بطور استراتژیک و کارشناسی شده انتخاب شوند.
خوشبختانه بسیاری از شرکتها و واحدهای تولیدی در ایران این قابلیت را دارند که پاسخگوی نیازهای منطقه باشند بنابراین اگر از این فرصت با شناخت کافی از بازارهای هدف استفاده کنیم میتوانیم علاوه بر افزایش میزان صادرات شاهد ماندگاری در بازارهای هدف هم باشیم.
مسایلی چون تغییر دیدگاه های سنتی و حرکت به سمت بازارهای مدرن و آموزش و بهره گیری از شیوه های نوین بازاریابی و روابط بین الملل،تجارت آموزش محور و شناخت درست حقوق بین الملل،آشنایی و پیاده سازی دقیق استانداردهای بین المللی، تحول نواورانه در شیوه های بسته بندی و طراحی محصولات، شناخت صحیح ذائقه و خواست و نیازهای بازارهای کشورهای مقصد، تلاش همه جانبه، علمی و مطالعات عمیق در جهت بهبود و ارتقائ کیفیت محصولات،ایجاد شبکه توزیع مدرن، تقویت شرکتهای رقابت پذیر و کمک به گسترش رقابت مثبت و سازنده، از راهکارهای مهم و موثر جهت حضور موفق در تجارت خارجی و کمک به رشد اقتصاد بین المللی است.
همچنین مشوقهای صادراتی و ارائه تسهیلات مناسب، کمبهره و بلندمدت ، کاهش تعرفه های گمرکی، تسهیل الزامات فنی و تکنولوژیکی و قوانین دست و پاگیر و موانع موجود بر سر راه صادرکنندگان،
توجه به مزیتهای بالقوه و بالفعل در صادرات کشور، فراهم کردن بسترهای مناسب برای تجارت بیشتر واحدها با خارج از کشور، ایجاد واحدهای بازاریابی در بخشهای دولتی و سفارتخانهها و واگذاری اعتبارات ارزی نیز می تواند به توسعه صادرات در این بخش و خروج از رکود کمک شایان توجهی کند و برای تسخیر بازارهای منطقهای و جهانی وجود مراکز بازاریابی و فروش نقش اساسی دارند.
علیرغم تمام چالش ها و مشکلات موجود افق رروشنی پیش روی صادرات و حضور موفق کشورمان در بازارهای جهانی قرار دارد و تحقق هدف مهم توسعه پایدار صادرات نیازمند یک عزم ملی و مدیریت درست و کارشناسانه در تمامی عرصه هاست./