بازار متشکل ارزی، بازاری است که در بسیاری از کشورهای جهان در حال فعالیت است و در ایران نیز مدل بومیسازی شده آن تا پایان اردیبهشت ماه راهاندازی میشود.
هدف نهایی این بازار این است که معاملات در یک اتاق شیشهای قرار گیرد تا نرخها برای همه مشخص باشد و همچنین امنیت مبادلات و نقل و انتقال وجوه را تضمین کند و نظارت بانک مرکزی از طریق سیستمها قابل اعمال باشد.
ساماندهی بازیگران بازار اسکناس ارز از دیگر اهداف راهاندازی بازار متشکل ارزی است، به گفته مسئولان، این بازار برای حذف هیچ بازیگری ایجاد نشده و صرافیهای مجاز، صرافیهای بانکی و بانکها در این بازار به صورت قانونمند فعالیت خواهند کرد.
بازار متشکل ارزی مخصوص مبادلات عمده اسکناس ارز بین صرافیها و بانکها است و خردهفروشی ارز همچون گذشته توسط صرافیها انجام خواهد شد هر چند که موفقیت این سیستم میتواند دریچهای را به سمت راهاندازی بازاری مشابه برای خردهفروشی آنلاین ارز توسط خود صرافیها بگشاید.
یکی از مهمترین اهداف راهاندازی بازار متشکل ارزی تبدیل شدن آن به مرجعی برای کشف نرخ و نرخگذاری است و سیاستگذاران امیدوارند که این بازار نگاهها را از دوبی، هرات و سلیمانیه به سمت تهران بازگرداند و ساختمان بانک مرکزی در خیابان فردوسی تهران مرجع تعیین نرخ ارز در کشور شود. بدین صورت که اولین معاملهای که هر روز صبح در بازار متشکل ارزی انجام میشود، نرخ ارز را تعیین کند. به این ترتیب نرخ ارز براساس عرضه و تقاضا تعیین خواهد شد و امکان مداخله در نرخگذاری وجود نخواهد داشت.
نرخگذاری در این بازار به این صورت است که سیستم، پیشنهادهای عرضه از سوی فروشندگان را از پایینترین قیمت به بالاترین و پیشنهادهای خرید را از بالاترین قیمت به پایینترین مرتب میکند، این پیشنهادات توسط سیستم به هم متصل میشود و با اولین معامله، قیمت افتتاحیه روز کشف میشود و در ادامه روز فروشندگان و خریداران پیشنهادات خود را با این نرخ تنظیم میکنند.
تمامی صرافیها و بازیگران این بازار موظف هستند یک حساب ریالی و یک حساب ارزی مبتنی بر اسکناس معرفی کنند که شرکت بازار متشکل ارزی به این حسابها دسترسی خواهد داشت، به محض ارائه پیشنهاد، مبلغ عنوان شده در حساب آنها مسدود میشود و بنابراین پیشنهادهای اعلامی مبتنی بر موجودی حساب خواهد بود و معاملات به صورت کاملا شفاف و واقعی انجام خواهد شد.