به گزارش آسیانیوز، «اتصال ذهنها، خلق آینده»، این پیام اکسپوی دبی است به جامعه بینالمللی. جامعهای که میخواهد از زیر فشار کمرشکن اپیدمی کرونا بیرون بیاید و وارد دنیای جدیدی شود که قرار است، مفاهیم معنای دیگری پیدا کنند. این اکسپو برای نخستین بار در آسیا به مدت شش ماه، از اول اکتبر ۲۰۲۱ تا ۳۱ مارس ۲۰۲۲ برابر با ۹ مهر ۱۴۰۰ تا ۱۱ فروردین ۱۴۰۱ در شهر دبی در امارات متحده عربی برگزار میشود. در این باره و در خصوص وضعیت گردشگری ایران در نسبت با چنین رویدادهایی، با محمد شیرکوند، رییس کمیسیون گردشگری اتاق ایران و ایتالیا و عضو کمیته پاویون ایران در این اکسپو، گفت و گویی انجام داده ایم که در ادامه می آید:
یه اعتقاد شیرکوند، این اکسپو پس از جامجهانی فوتبال و المپیک، سومین رویداد مهم بینالمللی جهان به شمار میآید. حضور بیش از ۱۹۲ کشور و پیشبینی بیش از ۲۵ میلیون نفر بازدیدکننده از اکسپو امسال امیدها را افزایش داده است. خلاقیت، فناوری، اندیشههای نو در راس اولویتهای این جهان است و بیشک طبیعت و توسعه پایدار حرف اول را میزند و توسعه گردشگری در این ظرف ایدههای نو معنا پیدا میکند...
------------------
بیشتر بخوانید:
گشایش رسمی «پاویون گردشگری ایران» در اکسپوی ۲۰۲۰ و «خوشآمدگویی» نماد سیمرغ!
---------------------------------
اکسپوی دبی را با توجه به بازدیدهایی که تا امروز داشتید چگونه ارزیابی میکنید؟
این اکسپو در قرن پیش رو یکی از بینظیرترین رخدادهاست به این دلیل که سه وجه را به خوبی پوشش داده است؛ پایداری، فرصت و پویایی. اینها صرفا در شعار نیست.. وقتی ما پاویون کشورهای مختلف را میبینیم، متوجه این اهمیت میشویم. مثلا پاویون سنگاپور تماما زندگی سبز را در دل خود جای داده است. ژاپن هم پاویون نوآورانهای دارد در راستای همزیستی با کره زمین.سایر پاویونها هم مبنا را بر پیوند اذهان قرار دادهاند.
----------------------------
بیشتر بخوانید:
ضرورت «دیپلماسی گردشگری» و اکسپو برای ایران
----------------------------------------------------
هر کدام از این پایونها به نحوی موضوع وحدت انسانها را در دنیا بیان میکنند. به نظر من، از چند منظر دیگر هم اکسپوی دبی بینظیر است، یکی دیگر از دلایل آن تعداد کشورهای حاضر در این اکسپو است و از سوی دیگر با توجه به اینکه در شرایط پیچیدهی کرونا هستیم اما همچنان استقبال کشورها برای داشتن پاویون و طرحهای عالی دیده میشود.
پاویون ایران در اکسپوی دبی 2020
آیا این اکسپو به نظر شما امیدوارکننده است برای تغییر گردشگری کرونازدهی جهان؟
بدون شک اکسپو امیدوارکننده برای تغییر فضای گردشگری است. من از چند بعد این موضوع را بررسی میکنم. بعضی از کشورها اصلا با رویکرد توسعه فضای گردشگری خودشان در حوزه بینالملل پا به اکسپو گذاشتهاند مانند تایلند. این کشور در تمام فضای پاویون خود با پرداختن به موضوع همزیستی با طبیعت به شدت در حال تبلیغ خودش به عنوان مقصد توریستهای طبیعتگرد است. ما اگر از دید کلانتر بخواهیم مسئله را بررسی کنیم وقتی یک رویداد، مانند اکسپو در امارات برگزار میشود و در شرایط سخت امروزی و در یک دوره شش ماهه قرار است، ۲۵ میلیون توریست را جلب کند؛ این خودش ارسال سیگنالهای مثبت به سایر کشورهای دنیاست به این معنا که کمکم فضای گردشگری در حال باز شدن است. از طرف دیگر مجموع ارتباطهایی که بین تجار صاحبنظر در فضای گردشگری در اکسپو۲۰۲۰ انجام میشود، باعث شده تا کشورها باور کنند که با شرایط تازهای رو به رو هستند.
آیا تفاوت قابل توجهی را در ایدههای گردشگری در پاویونهای اکسپو دبی دیده می شود؛ به خصوص با توجه به دوره کرونایی که از سر گذراندهایم؟
من تفاوتهای فراوانی را دیدم. اولین موضوع این بود که خیلی از کشورها به شدت در حال تمرکز کردن روی ذات طبیعی مقصد خودشان و میراث ناملموس کشور خودشان هستند؛ برعکس آنچه که در کشور ما اتفاق میافتد و ما به شدت روی میراث ملموسمان تمرکز میکنیم. از نقطه نظر دیگر بخواهم موضوع اکسپو ۲۰۲۰ را بررسی کنم. تجربه نوآورانه و خلاقانه در ارایه محتوا به صورت هدفمند است که حداقل من برای بار اول میبیینم که کشورهای مختلف در این سطح وسیع در حال نمایش دادن آن هستند.
با توجه به حال و هوا و ایده کشورهای مختلف، آیا گردشگری به همین شکل فعلی ادامه پیدا میکند یا دچار تغییرات جدی خواهد شد؟
در وهله اول، اگر بخواهم واقعگرا باشم این است که در یک پروسه کوتاه دو تا سه ساله پدید بیاید، فضا به حالت قبل باز خواهد گشت. اما این رویکرد سه ساله کرونا اتفاقی را پدید آورده که ارزش افزوده است برای گردشگری، این ارزش اصلا جایگزین فضای قبلی نخواهد شد بلکه به فضای قبلی اضافه خواهد شد. ما در کشورهای مختلف میبینیم که مبتنی بر نوآوریها دارند خودشان را به عرصه جهانی ابراز میکنند.
ارزیابی شما از پاویون ایران چیست؟
لوکیشن پاویون ایران در این دوره بینظیر است. ورودی ناحیه پویایی به عنوان دومین کشور بعد از شیلی و قبل از فرانسه و به خاطر نوع سازه و رخش به عنوان دومین کشور و با توجه به ارتفاعی که سازه دارد، مخاطب را جلب میکند. اما این طرح بینظیر با ظرافت و دقت اجرا نشده است. از سوی دیگر، محتوای داخل پایون نیاز دارد که به شدت تقویت شود از طرف دیگر سرمایه انسانی داخل پاویون آن سرمایه انسانی نیست که بتواند طرح و محتوا را ارایه و توصیف کند. با توجه به ظرفیتی که به صورت واقعی در ایران میگذاریم و آنچه از خطاها و اشتباهها از خودمان سراغ داریم پاویون قابل قبولی است تا ما در دورههای بعدی حضور موثرتری را داشته باشیم به شرطی که آمایش درستی از ضعفهایمان داشته باشیم. نکتهای که مهم است؛ من واقعیتپذیری را در این موارد به جای رویاپردازی میپسندم. با توجه به آنچه از کشور خودم میشناسم، میتوانم بگویم پاویون قابل قبولی است.
واکنش سایر کشورها به پاویون ایران را چطور دیدید؟
یکی از اتفاقات جذاب این بوده که تقریبا میتوانم بگویم، بیش از ۷۰ تا ۸۰ درصد افراد پاویونهای مختلف همه جلب رخ بیرونی پاویون شده بودند. همه میخواستند پاویون ایران را ببینند. چون لوکیشن و رخ پاویون ایران قابل قبول است و همه را درگیر خواهد کرد. طرح معماری بیرونی طرح گیرایی است. اما در ادامه این را هم بگویم، وقتی فردی به پاویون ایران ورود پیدا میکند، دچار سردرگرمی میشود که آیا کل پاویون را دیده است یا نه؟. اما به نظر من، کلا هر کسی وارد پاویون شود، نگاه مثبتی را به ایران پیدا میکند که مدام دارد نکات منفی درباره آن مطرح میشود.
آیا اکسپو تاثیر مثبتی بر گردشگری ایران خواهد داشت؟
اکسپو تاثیر مثبتی میتواند بگذارد اما صرفا به عنوان اکسپو نه! ما اگر بتوانیم محتوای صحیح در درون پایون ایجاد کنیم که هنوز این اتفاق نیافتاده است. اگر بتوانیم سرمایه انسانی متخصص را درون پاویون داشته باشیم که هنوز این اتفاق نیافته است.
اگر بتوانیم برنامهریزی و اجرای صحیح ازآنچه میراث ناملموس ماست یا حتی میراث ملموس ماست در درون پاویون داشته باشیم، می تواند این اتفاق رخ دهد. ما میتوانیم پاویون ایران را در جایگاه یک موزه ببینیم چون قرار است ۲۵ میلیون انسان در شش ماه آینده از این موزه بازدید کنند. شعارهایی را میشنوم مبنی بر اینکه توریستهایی که به اکسپو میآیند را باید جلب کنیم و برایشان تور ایران بگذاریم. عزیزانی که این مسایل را بیان میکنند هیچ درکی از فضایی گردشگری ندارند.
مخاطبان اکسپو مخاطبان عام نیستند؛ صاحبان صنایع یا تجاری هستند که میخواهند به این درک برسند که در پنج سال آینده چه در دنیای گردشگری اتفاق میافتد. اینها سه یا چهار روز را در دبی میگذرانند و به کشورهای خودشان بازمیگردند. اما اگر ما بتوانیم از این موزه به نحو مطلوبی استفاده کنیم، قطعا موقعیت مناسبی برای بهرهبرداری و معرفی خودمان به عرصه جهانی خواهد بود.
آینده گردشگری ایران را چطور پیشبینی می کنید؟
گردشگری به عنوان یکی از سه صنعت اصلی قبل از کرونا در دنیا، بیشترین میزان وابستگی را به عرصه دیپلماسی جهانی دارد. ما نیاز داریم دیپلماسی جهانی را تقویت کنیم. ما نیاز داریم که تبادل فرهنگی ایجاد کنیم. ما ذاتا یک مقصد فرهنگی هستیم با انزوا در حوزه دیپلماسی با گوشهگیری در نمایشگاههای بینالمللی، با حضور سطحی و صرف حضور فیزیکی خلاصه شده و با مدلهای سنتی و از بین رفته در دنیا ما جایگاهی را به دست نخواهیم آورد، بلکه ما بازی را به رقبای منطقه خودمان هم خواهیم باخت.
اما اگر بتوانیم کم و بیش پلهای برای بهتر شدن در اکسپو دبی اتفاق افتاده بتوانیم در نمایشگاههای گردشگری جهانی حضور داشته باشیم و سیستمهای پایهای خودمان را مانند ایرلاین تقویت بکنیم در این صورت میتوانیم این بیان را داشته باشیم که شاید توسعه و پیشرفت اتفاق بیافتد. ما باید موضوعات اجرایی را واگذار کنیم به بخش خصوصی واقعی.
امروزه در دنیا جایگاه توسعه در انجمنها و نهادها نیست بلکه در درون مشاغل کوچک اتفاق میافتد. صاحبان مشاغل کوچک در حال تقویت و ریشه دواندن در صنعت گردشگری هستند. امروزه گردشگری بلیت و هتل و ویزا نیست. ما باید به گردشگری کمشتاب و تجربهنگر و کارگاهمحور بپردازیم. امروزه ما باید المانهای گردشگری خلاق را رعایت کنیم. اگر از این مبنا و اصول درکی از آن نداشته باشیم و صرفا احساس کنیم با خرید هواپیما و ساخت هتل میتوانیم صنعت گردشگریمان را رونق دهیم یا با حضورصرف در نمایشگاهها میتوانیم فضایی را به وجود آوریم به هیچ عنوان دستاوردی نخواهیم داشت. امروز در فضایی هستیم که بزرگان گردشگری ما با خدمات ایرلاینها مشکل دارند.
این نشان میدهد، کسانی که سالیان سال در عرصه گردشگری مشغول فعالیت بودند، تحت هیچ شرایطی آگاهی از آن چیزی که در فضای بینالمللی رخ میدهد، ندارند. ما برای توسعه گردشگری داخلی نیاز داریم فرهنگ سفر را اصلاح کنیم در درون کشورمان. برای توسعه گردشگری ورودی نیاز داریم عرصه دیپلماسی بینالمللی را به نحو شکل داشته باشیم. ما نیاز داریم برای توسعه زیرساختهای کشورمان گردشگری خروجی را حمایت کنیم. زیرا هر رفتی آمدی دارد و این قاعده بازی دیپلماسی فرهنگی دنیاست./