به گزارش آسیانیوز، قیمت دلار از زمان روی کار آمدن دولت رئیسی تاکنون نوسان قابل توجهی داشته. اما حالا به نظر می‌رسد دولت می‌خواهد به هر طریقی قیمت دلار را پایین نگه دارد. از کنترل دستوری تا تزریق ارز به بازار. اما آیا ارزانی ضربتی دلار در راه است؟
------------------------------
بیشتر بخوانید:
کارزار گزارش ورشکستگی دولت در شبکه های اجتماعی/چندین برابر شدن نرخ دلار چقدر واقعی است؟
-------------------------------------------
از ابتدای این هفته هم وزیر اقتصاد دستور کاهش قیمت ارز را داده و هم ابراهیم رئیسی گفته باید با دلالان فضای مجازی برخورد شود.
تجارت نیوز نوشت این دو دستور آن هم در آستانه انجام مذاکرات هسته‌ای، معنای خاصی دارد. یا دولت می‌خواهد دلار را ارزان کند و قدرت چانه‌زنی‌اش را بالا ببرد یا می‌خواهد مذاکرات را به تعویق بیندازد و چون نگران افزایش قیمت دلار است، می‌خواهد بازار را مدیریت کند. اما این دو نفر درباره دلار چه گفته‌اند؟
برخورد با دلالان فضای مجازی
اولین واکنش مربوط به ابراهیم رئیسی بود که در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، تلویحا گفته علت اصلی نوسان قیمت دلار، دلالان فضای مجازی‌اند. افرادی که با ارائه قیمت‌های کاذب ارز و کالا، باعث بی‌ثباتی بازار ارز می‌شوند. او به بانک مرکزی و دستگاه‌های مربوط دستور داده از فضاسازی‌های کاذب در قیمت ارز و کالا، با جدیت جلوگیری کنند.
بعد از او، وزیر اقتصاد هم گفته بانک مرکزی باید به سمت نرخ‌های پایین‌‌تر ارز حرکت کند. گفته‌ای که به نظر می‌رسد به معنای کنترل دستوری قیمت دلار در بازار است.
از اردیبهشت ۹۷ و همزمان با خروج آمریکا از برجام، روند صعودی قیمت دلار آغاز شد و قیمت دلار از حدود ۴ هزار تومان به ۲۷ هزار تومان رسید.
تحریم‌ها کم کم منابع ورودی ارز به کشور را بست و سیاست‌های غلط دولت به افزایش تقاضا دامن زد و خروجی این دو، جهش قیمت دلار بود. کارشناسان بسیاری هشدار داده بودند که اگر دولت درست عمل نکند، قیمت دلار جهش بی‌سابقه‌ای را تجربه می‌کند و افزایش نرخ دلار را طبیعی می‌دانستند.
کنترل دستوری قیمت دلار
اما حالا وزیر اقتصاد گفته بانک مرکزی نباید تحت تاثیر جریان تحمیلی ارز قرار بگیرد و باید با افزایش منابع و مدیریت مصارف ارزی و کنترل انتظارات، قیمت دلار را کاهش داد.
اظهارات خاندوزی در حالی است که اقتصاد ایران فعلا راهی برای افزایش منابع ارزی ندارد. فروش نفت کاهش یافته. میزان واردات، از صادرات بیشتر شده و تقاضا برای ارز، از عرضه آن پیشی گرفته است. پس احتمال اینکه بدون گشایش خارجی، ایران بتواند منابع ارزی را افزایش دهد، ضعیف است.
پس احتمالا دولت روی راهکار بعدی تمرکز کند؛ کاهش مصارف ارزی. راهکاری که مدتی است اجرا شده و نمونه آن سختگیری درباره آزادسازی واردات خودرو و ممنوعیت واردات لوازم خانگی است.
دولت با این راهکارها در تلاش است تا مصارف ارزی را به حداقل برساند و منابع محدود ارزی خود را صرف واردات کالاهای اساسی کند.
دلار ۱۵ هزار تومان می‌شود؟
اما راهکار دیگری هم برای دولت وجود دارد و آن تزریق ارز به بازار برای کاهش قیمت‌هاست. راهکاری که به نظر می‌رسد دولت در دو ماه گذشته چند باری آن را امتحان کرده و البته مورد قبول برخی از وزرای کابینه رئیسی هم هست.
حجت عبدالملکی، پیش از اینکه وارد کابینه رئیسی شود در توییتی گفته بود: «دولت با ارزپاشی به میزان ۳۰۰ میلیون دلار می‌تواند قیمت دلار را به کمتر از ۱۵ هزار تومان رسانده و دو ماه در همان سطح نگه دارد. تامین این مبلغ برای بانک مرکزی از آب خوردن آسان‌تر است.»
البته او در ادامه توضیح داده بود که «این پیشنهادی برای یک سیاست ارزی نیست، بلکه هشداری است برای یک اقدام اقتصادی-انتخاباتی»!
اما شاید دولت رئیسی از اقدام دولت روحانی الگوبرداری کند و بخواهد با تزریق مقداری ارز به بازار قیمت دلار را ارزان کند و حتی به ۱۵ هزار تومان برساند. حتی اگر این اقدام نتیجه کوتاه‌مدت داشته باشد.
چون برخی می‌گویند در آستانه مذاکرات هسته‌ای، دولت از کاهش قیمت دلار استقبال می‌کند چون دلار ارزان، قدرت چانه‌زنی دولت را افزایش می‌دهد.
اما ممکن است، آنچه ابراهیم رئیسی و خاندوزی گفته‌اند به معنای کاهش قیمت دلار نباشد. بلکه نوعی فرافکنی باشد. اینکه سیاستگذار افزایش قیمت ارز را ناشی از دست‌های پشت پرده و جوسازی دلالان می‌داند.
همان فرمولی که هم در دولت احمدی‌نژاد پیاده شد و باعث دستگیری جمشید بسم‌اله شد. هم در دولت روحانی پیش گرفته شد. همان زمان که جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور گفته بود دست‌های پشت پرده‌ای در کار گرانی دلار است.
این اظهارات همان سیاست قدیمی است. اینکه دولت افزایش قیمت ارز را کار دلالان می‌داند و نقش خود را نادیده می‌گیرد. حالا در این دولت، هم نقش دولت نادیده گرفته شده و هم تحریم‌ها.
اما این واکنش‌ها آن هم در روزهایی که گفته می‌شود قرار است ایران به مذاکرات هسته‌ای برگردد معنادار است. یا دولت می‌خواهد دلار را ارزان کند و قدرت چانه‌زنی‌اش را بالا ببرد یا می‌خواهد مذاکرات را به تعویق بیندازد. اما چون نگران است تعویق مذاکرات دلار را گران کند، می‌خواهد بازار را مدیریت کند./