به گزارش آسیانیوز، تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا پس از رسیدن به مقصد نهایی خود نخستین داده‌های خود را اواسط سال جاری ارسال خواهد کرد.
در سفرهای فضایی، همه‌چیز به گشتاور برمی‌گردد. موشک‌ها سوخت خود را به گشتاوری تبدیل می‌کنند که انسان‌ها، ماهواره‌ها و خود علم را به فضا می‌برد. سال ۲۰۲۱، سالی پررکورد برای برنامه‌های فضایی در سراسر جهان بود و این روند و حرکت در سال ۲۰۲۲ نیز ادامه می‌یابد.
در سال گذشته، رقابت فضایی تجاری جدی‌جدی آغاز شد. ریچارد برانسون و جف بیزوس، پایه‌گذار آمازون، هر دو به سفرهای [فضایی] زیرمداری رفتند و کسانی از جمله ویلیام شاتنر بازیگر را همراه خود به این سفرها بردند.
--------------------
بیشتر بخوانید
آماده اینترنت جهانی رایگان شویم؟
----------------------------------------------------
اسپیس‌اکس هشت فضانورد و یک تن تجهیزات را برای ناسا به ایستگاه فضایی بین‌المللی برد. شش پرواز فضایی توریستی در ۲۰۲۱ یک رکورد بود. رکورد دیگر [رسیدن] ۱۹ نفر به بی‌وزنی کوتاه‌مدت در فضا در ماه دسامبر بود که هشت تن از آن‌ها شهروندان عادی بودند. در نهایت، مریخ نیز به لطف برنامه‌های فضایی ایالات متحده، چین و امارات متحده عربی و ارسال مریخ‌نوردها، کاوشگرها و مدارگردها به سیاره سرخ، بیش از هر زمان شلوغ بود.
به نقل از ایندیپندنت، در سال ۲۰۲۱، در مجموع ۱۳۴ پرتاب انجام شد که انسان یا ماهواره را در مدار قرار داد؛ بیشترین تعداد در کل تاریخ پروازهای فضایی. برای سال ۲۰۲۲، نزدیک به ۲۰۰ پرتاب مداری برنامه‌ریزی شده است. اگر همه‌چیز خوب پیش برود، این تعداد رکورد سال قبل را خواهد شکست.
من ستاره‌شناسی‌ام که روی سیاهچاله‌های کلان‌جرم و کهکشان‌های دوردست مطالعه می‌کنم. کتابی هم درباره آینده بشر در فضا نوشته‌ام. چیزهای بسیاری وجود دارد که می‌توان در سال ۲۰۲۲ انتظارش را کشید. به ماه بیش از دهه‌های گذشته توجه خواهد شد؛ همچنین مشتری. بزرگ‌ترین موشکی که تاکنون ساخته شده است، نخستین پرواز خود را انجام خواهد داد و البته تلسکوپ فضایی جیمز وب ارسال نخستین تصاویر خود را آغاز خواهد کرد.
من، به شخصه، بسیار هیجان‌زده‌ام.
همه به ماه می روند
قرار دادن یک موشک در مدار زمین دستاوردی فنی است؛ با این حال، این کار صرفا معادل نصف روز حرکت عمودی به سمت بالا است. ۵۰ سال پس از ایستادن آخرین انسان روی نزدیک‌ترین همسایه زمین (کره ماه) ۲۰۲۲ شاهد فهرست بلندبالایی از ماموریت‌های فضایی ماه خواهد بود.
----------------------------------------
بیشتر بخوانید:
اینترنت ملی؛ رویایی که به کابوس می رسد
--------------------------------------------------------------------------------
ناسا سرانجام از سامانه پرتاب فضایی خود که با تاخیر بسیار مواجه شده است، رونمایی خواهد کرد. این موشک از مجسمه آزادی بلندتر است و در مقایسه با [موشک] قدرت‌مند ساترن۵ (Saturn V)، نیروی پیش‌رانش بیشتری تولید می‌کند. [فضاپیمای] ماموریت آرتمیس۱ بهار امسال به ماه سفر خواهد کرد. این «اثبات مفهوم» یک سامانه موشکی است که روزی به افراد این امکان را می‌دهد که خارج از زمین کار و زندگی کنند. هدف نزدیک آن رساندن دوباره فضانوردان تا سال ۲۰۲۵ به ماه است.
[اثبات مفهوم (proof of concept) یعنی ارائه نمونه از یک طرح نه به قصد تولید نهایی بلکه فقط برای اثبات وجود یا امکان‌پذیری چیزی]
ناسا همچنین در حال کار روی توسعه زیرساخت‌های یک پایگاه در ماه است و [در این زمینه] با شرکت‌های خصوصی در ماموریت‌های علمی ماه همکاری می‌کند. یک شرکت به نام آستروبوتیک ۱۱ محموله شامل دو ماه‌نورد کوچک و یک بسته از یادگاری‌های شخصی را که یک شرکت مستقر در آلمان از عموم مردم جمع‌آوری کرده است، به یک دهانه بزرگ در سمت پیدای ماه منتقل خواهد کرد.
فرودگر آستروبوتیک همچنین بقایای [خاکستر] اسطوره [ژانر] علمی تخیلی، آرتور سی کلارک، را با خود حمل خواهد کرد؛ درست مثل پرواز شاتنر به فضا این نیز مثالی از تبدیل [یک موضوع] علمی تخیلی به واقعیت به شمار می‌رود. شرکت دیگری به نام اینتیوتیو ماشینز در سال ۲۰۲۲ دو سفر به ماه برنامه‌ریزی کرده است که ۱۰ محموله از جمله یک [ربات] جهنده [طراحی شده برای] ماه و یک آزمایش استخراج یخ به همراه می‌برد.
روسیه نیز در حال ورود به مسائل مرتبط ماه است. بسیاری از اولین‌های مربوط به ماه را اتحاد جماهیر شوروی انجام داده بود؛ تماس نخستین فضاپیما با سطح ماه در سال ۱۹۵۹، نخستین فرود نرم در سال ۱۹۶۶ و نخستین ماه‌نورد در سال ۱۹۷۰ اما روسیه ۴۵ سال است که به ماه بازنگشته است. این کشور قصد دارد در سال ۲۰۲۲، فرودگر لونا ۲۵ را برای حفاری یخ به قطب جنوب ماه ارسال کند. وجود آب یخ‌زده برای هر پایگاه استقرار در ماه یک ضرورت مهم است.
همه‌چیز سوار بر استارشیپ
در حالی که سامانه پرتاب فضایی ناسا گام بزرگی برای این سازمان محسوب می‌شود، موشک جدید ایلان ماسک وعده داده است که در سال ۲۰۲۲، حاکم بلامنازع آسمان‌ها باشد.
استارشیپ اسپیس‌اکس -قدرتمندترین موشکی که تاکنون پرتاب شده است- نخستین پرتاب مداری خود را در سال ۲۰۲۲ انجام خواهد داد. این موشک از قابلیت بازیابی مجدد کامل برخوردار است و نیروی پیش‌رانش آن از نیروی پیش‌رانش موشک ساترن۵ دو برابر بیشتر است و می تواند ۱۰۰ تن را به مدار حمل کند. در رویاهای ماسک، این موشک عظیم برای پی‌ریزی یک پایگاه خودکفا و مستقل در ماه و در نهایت یک شهر در مریخ نقشی کلیدی بازی می‌کند.
بخشی از آنچه باعث می‌شود استارشیپ تا این حد مهم باشد، این است که این موشک ارسال اشیاء به فضا را ارزان می‌کند. در صورت موفقیت آن، هزینه هر پرواز دو میلیون دلار ایالات متحده خواهد بود. از سوی دیگر هزینه پرتاب با سامانه پرتاب فضایی برای ناسا احتمالا بیش از دو میلیارد دلار خواهد بود. هزار مرتبه کاهش در هزینه‌ها اقتصاد سفرهای فضایی را دگرگون خواهد کرد.
مشتری همه را به سوی خود فرا می‌خواند
ماه و مریخ تنها اجرام آسمانی نیستند که در سال آینده، توجهات را به خود جلب می‌کنند. سرانجام پس از دهه‌ها بی‌توجهی و نادیده گرفته شدن، به مشتری نیز کمی توجه خواهد شد. [فضاپیمای] آیسی مون اکسپلورر (JUICE) سازمان فضایی اروپا قرار است اواسط امسال به غول گازی فرستاده شود. این کاوشگر به مدت سه سال قمرهای مشتری -گانیمد، اروپا و کالیستو- را بررسی خواهد کرد. گمان می‌رود که همه این قمرها آب مایع زیرسطحی دارند که محیط آن‌ها را به محیطی با قابلیت بالقوه میزبانی حیات تبدیل می‌کند.
افزون بر این، فضاپیمای جونو ناسا -که از سال ۲۰۱۶ در حال گردش به دور مشتری است- در سپتامبر ۲۰۲۲ به فاصله ۲۲۰ مایلی [حدود ۳۵۰ کیلومتری] اروپا خواهد رسید که نزدیک‌ترین فاصله برای مشاهده این قمر شگفت‌انگیز است. دستگاه‌های این فضاپیما ضخامت پوسته یخی را که اقیانوسی از آب مایع را پوشانده است، اندازه‌گیری خواهند کرد.
مشاهده نخستین نورها
همه این کارها در منظومه شمسی هیجان‌انگیز است اما ۲۰۲۲ اطلاعات جدیدی هم از کرانه فضا و سرآغاز زمان به دست خواهد آورد.
تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا پس از رسیدن به مقصد نهایی خود و بازکردن پنل‌های خورشیدی و آینه‌های خود در ماه ژانویه، آزمایش‌های مفصلی انجام خواهد داد و نخستین داده‌های خود را زمانی در میانه سال، ارسال خواهد کرد.
مساحت جمع‌آوری [نور] این تلسکوپ ۲۱ فوتی (۶.۵ متری) هفت برابر تلسکوپ فضایی هابل است. این تلسکوپ همچنین با طول موج‌های نوری بلندتر از هابل کار می‌کند؛ بنابراین قادر است کهکشان‌های دوردستی را که نور آن‌ها به دلیل انبساط کیهان، انتقال به سرخ [Redshift] پیدا کرده [و در طیف الکترومغناطیس، به سمت] طول موج‌های بلندتر کشیده شده است، مشاهده کند.
دانشمندان تا پایان سال، نتایج پروژه‌ای را که هدف آن نقشه‌برداری از ساختارهای ابتدایی در کیهان است، به دست خواهند آورد و سرآغاز تشکیل کهکشان‌ها را مشاهده خواهند کرد. نوری که این ساختارها از خود ساطع کرده‌اند، از نخستین نورهای تاریخ جهان هستی محسوب می‌شود و زمانی انتشار یافته‌اند که عمر عالم تنها پنج درصد امروز بود.
زمانی که دانشمندان فضا را مشاهده می‌کنند، در واقع در حال مشاهده گذشته‌اند. نخستین نور مرز آن چیزی است که بشر می‌تواند از عالم مشاهده کند. خود را برای سفر در زمان در سال ۲۰۲۲ آماده کنید./
نویسنده: کریس ایمپی استاد ستاره‌شناسی در دانشگاه آریزونا