به گزارش آسیانیوز، خطوط راه آهن ایران به دلیل مشکلات مالی و نبود امکانات برای تعویض ویا بازسازی قطعات مورد نیازدچار فرسودگی شده است و در کنار بازسازی خطوط ریلی بخش زیادی از لوکوموتیوها نیز باید تعمیر اساسی یا تعویض شوند. به خصوص این که برخی ازآنها بیش از نیم قرن است که مورد استفاد قرار گرفته وبه علت استفاده طولانی به نظر می رسد باید از رده خارج شده و با واگن های جدید و مدرن ترجایگزیی شوند.
-------------------------
بیشتر بخوانید
کشورهای حوزه خلیج فارس از کجا به کجا رسیدند؟/توسعه «حیرت آور» عرب نشین
-------------------------------------------------
همچنین نرخ بهره وری شبکه حمل و نقل ریلی ایران کمتر از یک سوم میانگین کشورهای های جهان است و این رقم درمقایسه با کشورهای پیشرو در زمینه ریلی به یک دهم نیز می رسد.
درحال حاضر برای توسعه خطوط ریلی در چهارسال آینده به ۲۵ هزار کیلومتر خط راه آهن نیازداریم، ولی تا کنون ۱۵هزار کیلومتر ساخته شده است.که این مقدارفاصله زیادی با تحقق اهداف و برنامه هایی داردکه برای توسعه این صعنت در نظر گرفته شده بود.از سوی دیگر ذوب آهن اصفهان یکی از تامین کنندگان خطوط ریلی محسوب می شود اما این کارخانه به دلیل مشکلاتی که در تامین مواد اولیه و میزان ظرفیت تولیدی که دارد نتوانسته تا نیازهای این بخش را تامین کند.
هم اکنون ظرفیت تولید این کارخانه در حدود۲ میلیون و ۲۰۰ هزارتن می رسد و با تامین مواد اولیه می تواند به حدود ۴ میلیون تن هم دست پیدا کند.براساس سند چشم انداز ۱۴۰۴ باید زیرساخت های اقتصادی و صنایع ایران مانند حمل و نقل ریلی توسعه بیشتر پیدا کند.اما نه تنها تا کنون هیچ نشانی از دستیابی به چنین اهدافی مشاهده نمی شود، بلکه ظرفیت فعلی حمل ونقل ریلی نیز جوابگوی نیازهای کشور نیست.
همچنین برطیق برنامه ششم قراربود تا بیش از ۳۰ درصد ظرفیت حمل بارتوسط راه آهن انجام گیرد که کنون کمتراز ۷درصد است و این آمار نشان می دهد که عقب ماندگی جدی دراین بخش وجود داردکه برای جبران آن هرچه زودتر باید برنامه ریزی کرد.به عنوان مثال حجم ریل گذاری خطوط ریلی ایران با کشوری مانند ترکیه تقریبا برابراست.فقط با این تفاوت که حجم تناژی که توسط حمل و نقل ریلی ترکیه انجام می گیرد، چندین برابر ایران است.
باید در نظر داشته باشیم زمانی که قرار بود تا تحریم های برداشته شود بسیاری از کشورها تمایل داشتند در زیرساخت های اقتصاد ایران سرمایه گذاری کنند که یکی ازاین بخش ها حمل و نقل ریلی بود، ولی بعد از خروج آمریکا از برجام بسیاری شرکت های بزرگ خارجی از کشور رفتند و به همین علت توسعه راه آهن با مشکلات زیادی مواجه شد.
در شرایط فعلی در راه آهن ایران پروژهایی وجود دارند که نیمه کاره مانده و یا به بهره برداری نرسیده اند. به عنوان مثال، ساخت قطار سریع السیر تهران، قم، اصفهان ۴۵۰ کیلومتراست که ۱۶۵ کیلومتر آن در مسیر تهران، قم و مابقی در بخش قم، اصفهان به طول ۲۴۵ کیلومتر است.
این پروژه ریلی درحدود ۱۵ سال پیش شروع شد و قرار بود تا درمدت پنج سال تکمیل شود. افزون بر این مسیر ریلی ترانزیت شمال به جنوب که در بخش رشت،آستارا واقع شده با طول۱۶۰ کیاومتراست و با تکمیل آن راه جدیدی برای ترانزیت کالاهای ایران می شد.
ساخت مسیر ریلی شرق که با توسعه بندرچابهار بر اهمیت آن افزوده شده است و کشورهای آسیای میانه و افغانستان به اقیانوس هند منصل می کند و همچنین ساخت خط ریلی درغرب هم پیشرفت چندانی نداشته و بایدخاطرنشان کرد، موارد عنوان شده تنها بخش از برنامه هایی است که هنوز به نتیجه نرسیده است.
این در حالی است که تا کنون هزینه های زیادی صرف احداث و راه اندازی پروژهای راه آهن شده که برخی از آنها افتتاح و برخی دیگر به دلیل کمبود اعتبار، نیمه کاره راه شده است که ساماندهی آنها نیاز به سرمایه گذاری دارد.
ضمن آن که در بودجه ۱۴۰۱ برای برنامه های توسعه حمل ونقل ریلی در حدود ۵۸۹۲ میلیارد و۱۴۳ میلیون تومان در نظر گرفته شده است که این رقم زیر ۱۰ درصد نیاز راه آهن ایران درسال جاری است.
با درنظرگرفتن چنین بودجه خرید لوکوموتیوهای جدید و همچنین ساخت مسیرهای ریلی، بازسازی، حفظ و نگهداری بخش های مختلف آن برای ارتقای بهبودکیفیت امکان پذیر نیست./