به گزارش آسیانیوز، پریا اکبری، وکیل دادگستری: خبری تحت عنوان ریزش پل در شهر آبادان لرزه ای مضاعف بر پیکر و اندام های مردم خسته از گرانی و آلودگی هوا و مشکلات عدیده انداخت، در پی ریزش ساختمان ۱۰ طبقه متروپل در آبادان، ستاد مدیریت بحران با حضور وزیر کشور در محل حادثه تشکیل و تصمیمات لازم برای نجات محبوسان احتمالی گرفته شد.
------------------------------
بیشتر بخوانید
چرا هویت واقعی و وضعیت«مرده یا زنده» بودن مالک متروپل مخفی است؟/احتمال وجود «بیش از صد نفر» در زیر آوار
-----------------------------------------------------
در این حادثه تلخ که ایران را غمین و چشم ها را به اخبار دوخته است تعدادی مجروح، کشته و در زیر آوار مانده اند و همچنان از گوشه گوشه و جای جای اخبار و فضای مجازی و جو حاکم در کشور ناشی از این واقعه ناگوار که بسته به جان و حیات در خطر افتاده آدمیان است؛ فیلم ها و تصاویری نیز دست به دست می شود.
حتی شنیده ها حاکی از آن است که انگشت اتهام به سوی برخی از مسوولین و مقصرین این حادثه نیز گرفته شده است و این در حالی است که طبعا در این فقره خاص؛ هیچ گونه مماشات، دلسوزی و ملاحظه ای در قبال مسوول این حادثه ملحوظ نظر نخواهد بود و در این باره هم بایستی سری به قانون بزنیم تا مشاهده کنیم در خصوص فرد خاطی و مقصر؛ قانون چه مسوولیتی را در نظر گرفته است؟
بدوا باید اشاره کرد که این حادثه می تواند به موجب سهل انگاری هر ارگان یا فردی باشد و نتیجتا در نتیجه بی مبالاتی، کم کاری، یا به بیان ساده تر بی توجهی و ساده انگاری فرد یا افراد خاطی به وقوع پیوسته باشد. لذا شایسته است که به سراغ قانون مجازات اسلامی برویم و به مبحث قتل و قصاص بپردازیم. چرا که قتل و کشتن دیگری می تواند عامدانه یا حتی غیر عمد باشد.
(ماده ۲۹۰ قانون مجازات اسلامی)
جنایت در موارد زیر عمدی محسوب میشود:
الف- هرگاه مرتکب با انجام کاری قصد ایراد جنایت بر فرد یا افرادی معین یا فرد یا افرادی غیرمعین از یک جمع را داشته باشد و در عمل نیز جنایت مقصود یا نظیر آن واقع شود، خواه کار ارتکابی نوعاً موجب وقوع آن جنایت یا نظیر آن بشود، خواه نشود.
ب- هرگاه مرتکب، عمداً کاری انجام دهد که نوعاً موجب جنایت واقع شده یا نظیر آن، میگردد، هرچند قصد ارتکاب آن جنایت و نظیر آن را نداشته باشد ولی آگاه و متوجه بوده که آن کار نوعاً موجب آن جنایت یا نظیر آن میشود.
پ- هرگاه مرتکب قصد ارتکاب جنایت واقع شده یا نظیر آن را نداشته و کاری را هم که انجام داده است، نسبت به افراد متعارف نوعاً موجب جنایت واقع شده یا نظیر آن، نمیشود لکن درخصوص مجنیٌ علیه، به علت بیماری، ضعف، پیری یا هر وضعیت دیگر و یا به علت وضعیت خاص مکانی یا زمانی نوعاً موجب آن جنایت یا نظیر آن میشود مشروط بر آنکه مرتکب به وضعیت نامتعارف مجنیٌ علیه یا وضعیت خاص مکانی یا زمانی آگاه و متوجه باشد.
ت- هرگاه مرتکب قصد ایراد جنایت واقع شده یا نظیر آن را داشته باشد، بدون آنکه فرد یا جمع معینی مقصود وی باشد، و در عمل نیز جنایت مقصود یا نظیر آن، واقع شود، مانند اینکه در اماکن عمومی بمب گذاری کند.
تبصره ۱- در بند(ب) عدم آگاهی و توجه مرتکب باید اثبات گردد و در صورت عدم اثبات، جنایت عمدی است مگر جنایت واقع شده فقط به علت حساسیت زیاد موضع آسیب، واقع شده باشد و حساسیت زیاد موضع آسیب نیز غالباً شناخته شده نباشد که در این صورت آگاهی و توجه مرتکب باید اثبات شود و در صورت عدم اثبات، جنایت عمدی ثابت نمیشود.
تبصره ۲- در بند(پ) باید آگاهی و توجه مرتکب به اینکه کار نوعاً نسبت به مجنیٌ علیه، موجب جنایت واقع شده یا نظیر آن میشود ثابت گردد و درصورت عدم اثبات، جنایت عمدی ثابت نمیشود.
(ماده ۲۹۱ قانون مجازات اسلامی)
جنایت در موارد زیر شبه عمدی محسوب میشود:
الف- هرگاه مرتکب نسبت به مجنیٌ علیه قصد رفتاری را داشته لکن قصد جنایت واقع شده یا نظیر آن را نداشته باشد و از مواردی که مشمول تعریف جنایات عمدی میگردد، نباشد.
ب- هرگاه مرتکب، جهل به موضوع داشته باشد مانند آنکه جنایتی را با اعتقاد به اینکه موضوع رفتار وی شیء یا حیوان و یا افراد مشمول ماده(۳۰۲) این قانون است به مجنیٌ علیه وارد کند، سپس خلاف آن معلوم گردد.
پ- هرگاه جنایت به سبب تقصیر مرتکب واقع شود، مشروط بر اینکه جنایت واقع شده یا نظیر آن مشمول تعریف جنایت عمدی نباشد.
ماده ۲۹۲ قانون مجازات اسلامی
جنایت در موارد زیر خطای محض محسوب میشود:
الف- در حال خواب و بیهوشی و مانند آنها واقع شود.
ب- به وسیله صغیر و مجنون ارتکاب یابد.
پ- جنایتی که در آن مرتکب نه قصد جنایت بر مجنی علیه را داشته باشد و نه قصد ایراد فعل واقع شده بر او را، مانند آنکه تیری به قصد شکار رها کند و به فردی برخورد نماید.
تبصره- در مورد بندهای (الف) و (پ) هرگاه مرتکب آگاه و متوجه باشد که اقدام او نوعاً موجب جنایت بر دیگری میگردد، جنایت عمدی محسوب میشود.
بند (ب) ماده ۲۹۰ به روشنی بیان داشته که چنانچه فردی قصد ایراد جنایت بر فرد یا افراد معینی را ندارد لکن عملی که از فرد مسوول سر می زند به گونه ای است که نوعا و طبعا منجر به وقوع جنایت و حادثه می گردد مشمول قتل دانسته شده است.
حال بایستی به ضرس قاطع بیان داشت که نگارنده بر این باور است که در برهه کنونی که مسوولین این حادثه ناگوار و حتی چرایی این واقعه؛ همگی در هاله ای از ابهام هستند؛ شایسته نیست که به اخبار کذب و اتهام و افترا به دیگری و دیگران زدن به شایعات دامن زد در واقع نبایستی عنوان قتل، عمد، سهو، خطا و ….. را به این امور انتساب داد. چرا که تنها پس از انجام تحقیقات مقدماتی به طور مبسوط و مفصل توسط نهادهای ناظر و مسوول، می توان در این باب به طرز بهتری گفتگو کرد، لکن هدف از این گفتار این است که بر فرض که زمانی مسوول یا مسوولان این حادثه شناسایی شوند و تقصیر ایشان نیز محرز شناخته شود، چگونه می توان آن ها را از منظر قانون نگریست؟
حال سری به «بی مبالاتی» نیز خواهیم زد: (ماده ۱۴۵ قانون مجازات اسلامی)
تحقق جرائم غیرعمدی، منوط به احراز تقصیر مرتکب است. در جنایات غیرعمدی اعم از شبه عمدی و خطای محض مقررات کتاب قصاص و دیات اعمال میشود.
تبصره- تقصیر اعم از بی احتیاطی و بی مبالاتی است. مسامحه، غفلت، عدم مهارت و عدم رعایت نظامات دولتی و مانند آنها، حسب مورد، از مصادیق بی احتیاطی یا بیمبالاتی محسوب میشود.
لذا با اجماع ماده فوق و مادتین دیگر که پیش تر بیان کردیم بدین نتیجه و مقصد می رسیم که حتی اگر هم همان گونه در مادتین فوق بیان کردیم این عمل در نتیجه بی مبالاتی و خطای دیگران باشد نیز باز همبه منزله فرارسان از چنگال قانون نخواهد بود! حیات آدمی بسیار شریف است و بناست با احترام به کرامت هر انسانی راست قامتانه با نگاهی سرشار از خشوع و مسوولیت پذیری مضاعف برای آینده شهر خونین شهر تلاش کنیم./