به گزارش آسیانیوز، ابتدای ساعات ظهر روز جمعه 8 جولای 2022 خبر ترور و در گذشت شینزو آبه نخست وزیر سابق ژاپن، جهان سیاست را در شوک فرو برد.
-----------------
بیشتر بخوانید
علت ترور شینزو آبه در کارزار انتخاباتی ژاپن/مرگ نخست وزیری که با رهبر انقلاب دیدار کرد
-------------------------------------------
نخست وزیری که سومین دوران طولانی تصدی این منسب را در کشورش عهده دار بود و به عنوان جوانترین نخست وزیر پس از جنگ جهانی دوم شناخته می شد. آبه اولین نخست وزیرژاپن بود که پس از جنگ دوم جهانی به دنیا آمده بود.
زندگی شخصی
شینزو آبه متولد 21 سپتامبر 1954 در توکیو است هر چند اصالت خانوادگی او به شهر ناگاتو در ایالت یاماگوچی بر می گردد. آبه در سال 1977 رشته علوم سیاسی را در دانشگاه سیکی به پایان برد و سپس دکترای خود را از دانشگاه کالیفرنیای آمریکا دریافت کرد.
وی به مدت سه سال در شرکت فولاد سازی کوبه استیل مشغول به کار شد و سپس وارد مناصب سیاسی شد. خانواده او پیشینه سیاسی و اقتصادی عمیقی در تاریخ ژاپن دارند. پدر و پدربزرگ او ابتدا در یک مرکز خرید کار می کردند ولی سپس وارد سیاست شدند.
پدر بزرگش کان آبه به مدت نه سال در مجلس نمایندگان حضور داشت و پدرش شیناترو آبه در زمان جنگ جهانی دوم و در جبهه اقیانوس آرام، داوطلب خلبانی کامیکازه شد که قبل از اتمام دوره آموزشش جنگ به اتمام رسید. شیناترو نیز به تبعیت از پدر در مجلس نمایندگان ژاپن عضویت داشت و در ادامه فعالیتهای سیاسی خود به مدت چهار سال (1986-1982) وزیر امور خارجه ژاپن بود که طی دوران وزارت خود و در سال 1362 برای میانجیگری بین ایران و عراق در خصوص جنگ بین دو کشور به ایران سفر نمود و با رهبرانقلاب(که در آن سال رئیس جمهور بودند) و وزیر امورخاجه (علی اکبر ولایتی) دیدار کرد.
شینزو آبه نیز همراه پدر در این سفر حضور داشت. مادرشینزو، یوکو آبه نیز فرزند نوبوسوکه کیشی از تاجران و فعالان به نام اقتصادی زمان خود بود. پدربزرگ مادری شینزو آبه، از وزرای کابینه ژنرال توژو و از مبتکران حمله به بندر پرل هاربر آمریکا طی جنگ جهانی دوم بود که هرچند در سال 1945 به اتهام جنایات جنگی دستگیر شد اما هیچگاه در دادگاه نظامی توکیو محاکمه نشد؛ چراکه با آغاز جنگ سرد آمریکا که حالا ژاپن را در اختیار داشت درصدد تقویت جناح راست ژاپن درحاکمیت این کشور برآمد و نوبوسوکه کیشی عملا یکی از مهره های آنان بود! وی مدت سه سال نیز نخست وزیر ژاپن شد(1960-1957) و یک پیمان جدید استرا تژیک امنیتی با ایالات متحده منعقد نمود.
یکی از عموهای شینزو آبه، ماتسواوکا یوسوکه می باشد که وزیر مستعمراتی ژاپن بود و بعد از آن نیز به مقام وزارت امور خارجه رسید(1941) او که از هوادران توسعه طلبی ژاپن در آسیا بود به هنگام کناره گیری ژاپن از جامعه ملل(سازمان ملل فعلی) در سال 1933 نطقی آتشین ایراد نمود که به واسطه آن به شهرت رسید. وی از معماران پیمان سه جانبه (پیمان برلین) برای اتحاد آلمان هیتلری و ایتالیای موسولینی با ژاپن بود که پس از جنگ به اتهام جنایات جنگی بازداشت شد اما قبل از محاکمه در زندان درگذشت.
برادر بزرگتر او، هیرونوبو آبه، رئیس و مدیرعامل شرکت بسته بندی میتسوبیشی شوجی بود و برادر کوچکترش، نوبو کیشی نیز به مقام معاونت ارشد وزارت امور خارجه رسید.
همسر شینزو آبه، اکی آبه است که فارغ التحصیل رشته طراحی اجتماعی از دانشگاه ریکیو از توکیو است که در خانواده ای متمول بزرگ شد. پدرهمسر آبه رئیس سابق شرکت شکلات سازی مورینا گا یکی از بزرگترین شرکتهای شیرینی سازی ژاپن بود. وی سابق بر اینکه بانوی اول ژاپن شود یک دی جی رادیوئی بود و بعد از آنکه با شینزو آبه ازدواج نمود به فعالیتهای خیرخواهانه ملی و بین المللی پرداخت. اکی آبه اولین همسر نخست‌وزیر ژاپن بود که فعالانه از رسانه‌های اجتماعی استفاده کرد و به ویژه شخصاً در فیسبوک و اینستاگرام فعال بود، اما در پی رسوایی موریتومو گاکوئن( که طی آن متهم شد در تخفیف قرارداد میان وزیر دارایی ژاپن و یک گروه مدرسه ملی گرا به نام موریتومو گاکوئن دست داشته است)، فعالیت اش در شبکه‌های اجتماعی را کاهش داده و سبک پست‌هایش را نیز تغییر داد.
وی دراردیبهشت ماه سال 1395 شمسی میهمان کشور عزیزمان بود و برای حضور در نخستین سمپوزیوم مشترک ایران و ژاپن با عنوان زنان، صلح و توسعه پایداربه ایران سفر کرد و سپس با حضور معصومه ابتکار معاون وقت رئیس جمهور و رئیس سابق سازمان حفاظت محیط زیست نهال زیتونی را به عنوان درخت صلح و دوستی بین دو ملت ایران و ژاپن در پارک پردیسان تهران کاشت.
شینزو آبه هیچگاه صاحب فرزند نشد.
زندگی سیاسی
شینزو آبه پس از کناره گیری از کار در شرکت فولاد سازی کوبه استیل چند مقام دولتی را عهده‌دار شد که مهمترین آن معاونت اجرایی وزارت امورخارجه بود. در 1993 با پیروزی در انتخابات ایالت یاماگوچی وارد عرصۀ سیاست شد.
در 1999 ریاست بخش امور اجتماعی را به‌عهده گرفت و از سال 2000 الی 2003 قائم مقام دولتهای یوشیرو موری و جونیچیرو کوزومی نخست وزیران سابق ژاپن شد. پس از پنج سال جونیچیرو کوزومی از مقام دبیر کلی حزب و نخست وزیری کناره گرفت و شینزو آبه، به عنوان دبیر کل حزب لیبرال دموکرات انتخاب شد و در سپتامبر 2006 و درسن 52 سالگی از سوی شورای ملی به عنوان نخست وزیر انتخاب گردید، حال او جوانترین نخست وزیر از زمان فومیمارو کونو در سال 1941 بود. آبه یک سال بعد و در سپتامبر سال 2007 در پی شکست حزبش در انتخابات مجلس و رسوائی چند نفر از اعضاء دولتش از دبیر کلی حزب و نخست وزیری استعفا داد.
او پنج سال صبر کرد تا در سال 2012 پس از استعفای ساداکازو تانیگاتی از ریاست حزب مجدد به عنوان دبیر کل انتخاب شود هرچند در دور اول از بین پنج نامزد حزب دوم شد اما در دور دوم با غلبه بر شیگرو ایشیبا(وزیر دفاع سابق) مقام دبیر کلی حزب را مجددا به دست آورد سپس در مجلس نمایندگان نیز حائز اکثریت قاطع شد و بار دیگر به نخست وزیری رسید در حالیکه کشورش از وقوع سونامی سال 2011 و واقعه نیروگاه فوکوشیما دچار مشکلات عدیده ای بود.
وی در سال 2014 نیز مجددا آراء لازم را کسب و برای سومین بار نخست وزیر ژاپن شد. شینزو آبه در سال 2020 و به علت بیماری قدیمی کولیت روده اش از سمت خود پس از هشت سال استعفا داد.
سیاست داخلی
در دوره اول نخست وزیری خود به دنبال اصلاحات اقتصادی نخست وزیر قبلی کوئیزومی بود. اما به زودی فهمید با تغییر ساختار اقتصاد جهانی او نیز باید مواضع جدیدی اتخاذ کند.
توازن بودجه، اصلاح نظام مالیاتی و کاهش هزینه ها، از مهمترین مواضع اقتصادی اوست. در این دوران راهکار او برای احیای اقتصاد ژاپن که بیش از دو دهه رکود تجربه کرده بود به «اقتصاد آبه‌ای» معروف شد. آبه در دومین دوره نخست وزیری خود، شورای سیاست های اقتصادی و پولی را احیا نمود که نقش ریشه ای در سیاست گذاریهای اقتصادی و مالی داشت. او با تاسیس بانک ژاپن و با هدف کاهش تورم تا دو درصد ، حرکت بنیادی را در نظام پولی کشورش راه اندازی کرد.
سیاست اقتصادی آبه در آن دوره به سیاست سه کمان معروف گشت که ارجاعی بود به یک افسانه قدیمی در ژاپن. کمان اول: سیاست بازار پول، کمان دوم: سیاست بازار مالی و کمان سوم: استراتژی رشد و اصلاحات ساختاری. آبه همچنین بر استفاده از انرژی هسته ای و صرفه های اقتصادی آن تاکید داشت، در زمان او و با توجه با اینکه ژاپن بعد از آمریکا بیشترین بودجه نظامی را داشت در مضان اتهام افزایش قدرت نظامی بود اما هیچگاه از ذخایر اتمی خود برای ساخت بمب اتم استفاده نکرد، هر چند این کشور توانائی تولید آنرا با توجه به ذخایر قابل توجه اورانیومش در مدت کوتاهی را داراست.
با وجود این، ژاپن در سال های اخیر با بحران کندی رشد اقتصادی روبرو است. صنایع خودروسازی ژاپن که یکی از ستون های مهم اقتصاد این کشور پیشرفته است، با چالش های جدی مواجه بود که هرچند روند تغییرات استراتژیک آن کلید خورد اما تا به امروز به مقاصد نهایی خود نرسیده است.
کسب میزبانی و برگزاری موفق المپیک و پارا المپیک توکیو علیرغم بحران کرونا از موفقیتهای آبه به شمار می رود، او علاوه بر کسب دیسیپلین اجتماعی جهانی برای ژاپن کمک اقتصادی بزرگی نیز از طریق برگزاری این بازیها به کشورش کرد.
سیاست خارجی
یکی از استراتژی های آبه برای جلب توجه رای دهندگان اتخاذ مواضع تند با بکارگیری حس ناسیونالیستی معروفش بود. او در قبال کره شمالی خصوصا در مورد آدمربایی شهروندان ژاپنی توسط کره شمالی مواضع شدیدی گرفت هرچند ژاپن در نهایت از 17 نفر ژاپنی ربوده شده تنها پنج نفر را به کشور باز گرداند اما سرنوشت 12 نفر باقیمانده نیز روشن نشد و همچنان به عنوان مانع بزرگی در ایجاد ارتباط دیپلماتیک بین دو کشور باقی ماند.
آبه با سیاستی هوشمندانه علاوه بر پی ریزی ارتباط سازنده با ایالات متحده و ایجاد اتحاد بین دو کشور تا آنجا پیشرفت که به عنوان اولین نخست وزیر ژاپن در کنگره آمریکا سخنرانی نمود اما در عین حال از سیاست ایجاد تفاهم و تعامل با چینیها نیز غافل نشد و همواره سعی کرد که اختلافات تاریخی بین دو کشور را حل نماید و حملات سایبری چینیها به تاسیساتشان را چندان بزرگنمائی نکند؛ چراکه به روابط استرا تژیک با چین واقف بود.
با روسیه نیز مناسبات معقولی ایجاد کرد هرچند اتفاقات جزیره کریمه به این روابط شوک وارد نمود. آبه پیشرفت هند را احساس کرده بود و تعاملات گسترده ای را نیز با اقتصاد رو به رشد هند در پیش گرفت. او در خاورمیانه نیز همواره بر سیاست مذاکره و دوری از جنگ تاکید داشت و در خصوص داعش نیز موضع عملی اتخاذ نمود که باعث کشته شدن دو گروگان ژاپنی کونجی گوتو و هارونا یوکاوا گردید اما آبه هیچگاه از سیاست ضد تروریستیش دست نکشید.
شینزو آبه و روابط با جمهوری اسلامی ایران
آبه اولین نخست وزیر ژاپن پس از پیروزی انقلاب اسلامی بود که در سال 1398 شمسی به ایران آمد. ملاقات نمود، او حامل پیام ترامپ رئیس جمهور وقت آمریکا برای گفتگو بود که از سوی رهبر انقلاب به صراحت رد شد. ژاپن در دوران آبه تعاملات خوبی با ایران داشت. از لحاظ اقتصادی نیز با توجه به تحریم ها، عملکرد دو کشور قابل قبول بود از جمله آنکه ایران پس از عربستان سعودی و امارات متحده عربی سومین کشور تامین کننده نفت ژاپن بود.
درگذشت
تقدیر بر این بود که شینزو آبه یکی از مخالفین سرسخت تروریسم در ژاپن در کشور خودش با ترور از دنیا برود، در کشوری که سالهاست خبری از خشونت سیاسی وجود نداشت؛ او در حال دفاع از ناسیونالیسم همیشگی اش که به افراط در آن مشهور بود و تبلیغ حزبش، ناجوانمردانه مورد سوء قصد قرار گرفت./