به گزارش آسیانیوز، در حالی که بحران کمبود آب همچنان در حال گسترش به مناطق بیشتری از ایران است، رسانه‌ها از نارضایتی مردم همدان از عدم پای‌بندی دولت به جدول زمان‌بندی مدیریت آب خبر داده‌اند.
خبرگزاری ایسنا روز سه‌شنبه اول شهریور گزارش داد در حالی که پس از پیگیری مردم همدان سرانجام یک برنامه زمان‌بندی برای قطع آب این شهر اعلام شد، اما اظهارات مردم حاکی است که دولت حتی به این برنامه خود نیز پای‌بند نیست.
یک زن کارمند در همدان به ایسنا گفت: «در طول ۲۴ ساعت شبانه‌روز، نیم ساعت آب هم در خانه نمی‌بینم.»
او در ادامه گفت که پس از وصل شدن جریان آب، فشار به شدت کم است و قابل استفاده نیست چرا که آلوده است.
این شهروند همدانی همچنین گفت که وضعیت کنونی به افزایش هزینه‌های نگهداری آب نیز منجر شده است زیرا مردم به دنبال خرید منبع برای آب هستند و به دنبال آن باید پمپ آب هم بخرند چرا که فشار آب خیلی کم است: «همچنین با توجه به وضعیت آلودگی آب، هزینه خرید تصفیه آب نیز به خانوارها تحمیل شده است.»
در این شرایط دولت باز هم وعده حل بحران بی‌آبی در همدان را داده است.
فیروز قاسم‌زاده، سخنگوی صنعت آب کشور، روز سه‌شنبه بار دیگر وعده داد: «مشکل آب همدان تا هفته آینده حل خواهد شد و سد اکباتان به هیچ عنوان از مدار خارج نمی‌شود.»
این اظهارات در حالی است که علیرضا الماسوندی، معاون تلفیق و امور تنظیم‌گری شرکت مدیریت منابع آب ایران، شامگاه یک‌شنبه گفت: «حجم ذخیره آب سد اکباتان همدان به حدود یک میلیون متر مکعب رسیده است و پیش‌بینی می‌شود این سد در پایان هفته نخست شهریور ماه خشک و از مدار خارج شود.»
او تأکید کرد که اکنون «ورودی سد اکباتان صفر است» در حالی که «اکنون ۴۵۰ لیتر در ثانیه آب از این سد برداشت و از طریق تصفیه‌خانه اکباتان وارد شبکه آب‌رسانی شهر همدان می‌شود.»
در حالی که این روزها مردم استان‌های دیگری از جمله کهگیلویه و بویراحمد هم با مشکل شدید بی‌آبی مواجه هستند، فرماندار قزوین درباره بحران بی‌آبی در این استان گفت: «مشکل اصلی الموت غربی آب است.»
در استان اردبیل نیز خیاط رستمی، معاون برنامه‌ریزی شرکت آب منطقه‌ای این استان گفت: «نصف حجم ذخیره آب در سدهای استان اردبیل خالی است.»
او روز سه‌شنبه اول شهریور ماه در جلسه بررسی آخرین وضعیت منابع آب در اردبیل گفت: «ذخیره پشت سدهای استان در حال حاضر ۲۰۰ میلیون متر مکعب است در حالی که حجم واقعی این سدها ۴۰۰ متر مکعب است.»
در خراسان رضوی نیز حسین اسماعیلیان، مدیرعامل شرکت آب‌وفاضلاب مشهد اعلام کرد: «بیشتر نگرانی دست‌اندرکاران حوزه آب، سال آبی جدید است که با روند بارندگی‌های دوره‌ای و سالانه، بیم آن می‌رود وضعیت بحرانی دشت مشهد تشدید شود.»
در استان خوزستان هم سرپرست مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان کرخه با بیان اینکه ۱۹ هزار هکتار از اراضی کشاورزی این شهرستان تابستان امسال به دلیل تأمین نشدن آب، زیر کشت نرفت گفت: «کشاورزان این منطقه بابت زیر کشت نرفتن زمین‌های خود متحمل خسارت سنگین شدند.»
همچنین هفته گذشته، عیسی کلانتری، رئیس سابق سازمان حفاظت محیط زیست ایران، هشدار داد که دریاچه ارومیه به هر قیمت، حتی به بهای خشکاندن کشاورزی منطقه، باید احیا شود زیرا، به گفته او، خشک شدن دریاچه ارومیه پیامد امنیتی خواهد داشت و هیچ حکومتی نمی‌تواند در کشور دوام بیاورد.
عیسی کلانتری در میزگردی که روز دوشنبه ۲۴ مرداد توسط سایت «انصاف نیوز» برگزار شد گفت کارشناسان کشور از اواسط دهه ۷۰ در باره خشک شدن این دریاچه هشدار داده بودند اما مسئولان کشور، با به گفته او سطحی‌نگری، از کنار این هشدارها گذشتند.
عیسی کلانتری تصریح کرد که اگر دریاچه ارومیه کاملا خشک شود ، با توجه به ۱۳ میلیارد تن نمک موجود در بستر آن، شهر تبریز باید تخلیه شود و در صورتی که این تخلیه امکان‌پذیر باشد حداقل ۱۰۰۰ میلیارد دلار هزینه خواهد داشت.
در همین حال، مدیرکل بحران آذربایجان غربی اخیرا اعلام کرد که در حال حاضر ۹۵ درصد از سطح این دریاچه خشک شده است.
پیش بینی لوموند از آینده بی آب ایران و دلایل خشکسالی های مداوم در کشور
جالب است که نشریه لوموند در سال 2014 درباره روند خشکسالی ها در ایران پیش بینی ها و دلایلی را بیان کرده و نوشته است: ایران بسیار تلاش کرد تا وخامت بحران آب را تکذیب کند. اکنون کارشناسان محیط زیست براین باورند که دیگر برای جلوگیری از روند کنونی خشکسالی خیلی دیر شده. از دید کسانی که به شدت نسبت به این مسأله هشدار داده اند، "ایران سومالی آینده خواهد بود"؛ "کشوری خوفناک در ۳۰ سال آینده" که به یک "کویر بزرگ تبدیل شده". این کشور که به داشتن آب و هوای قاره ای شناخته می شود، اکنون در معرض تغییرات شدید و ناگهانی قرار دارد.
طی دو سال اخیر، دریاچه ارومیه که یکی از بزرگ ترین دریاچه های خاورمیانه بود [۵۲۰۰ کیلومتر مربع] تا میزان ۹۵ درصد خشک شد. رییس جمهور میانه رو حسن روحانی در تاریخ ۲۷ نوامبر به منظور نجات این دریاچه تصمیم گرفت بودجه ای معادل ۷۳۰ میلیارد تومان [۱۷۸ میلیون یورو] را به آن اختصاص دهد. طرح دیگری نیز تحت عنوان "نکاشت" در دستور کار قرار گرفته که در صورت تصویب، به کشاورزان منطقه زرینه رود [که به دریاچه ارومیه می ریزد] برای هر هکتار زمینی که در آن کشت انجام ندهند، سالانه معادل ۵ میلیون تومان [۱۲۰۰ یورو] یارانه تعلق خواهد گرفت.
تهران نیز با مشکل کم آبی روبروست. تابستان امسال ۳ سد از ۵ سدی که آب پایتخت را تأمین می کنند عملاً خالی شدند و مقامات را مجبور کردند تا سیاست جیره بندی را اتخاذ کنند. در شهر اصفهان، در مرکز این کشور، خشک شدن زاینده رود نیز به شدت احساسات ایرانیان را برانگیخته.
"طبیعت دیگر تاب مقاومت ندارد"
از نظر ناصر کرمی، اقلیم شناس، این تغییرات آب و هوایی شدید نشان می دهد که "آستانه تحمل رد شده و طبیعت دیگر تاب مقاومت ندارد". از دید این استاد دانشگاه برگن در نروژ، دلیل اصلی آن مسایل اقتصادی و افزایش جمعیت است: جمعیت ایران درحال حاضر دارای ۷۸ میلیون نفر است و این یعنی دو برابر بیشتر از چهل سال پیش.
به دنبال انقلاب سال ۱۹۷۹ و ظهور جمهوری اسلامی، توسعه کشاورزی در کشور به شکلی نامحدود دنبال شد و بدین ترتیب تلاش کرد تا یک طبقه اجتماعی را در میان اقشار محروم و روستایی کشور به عنوان حامی برای خود ایجاد کند. مناطق مجاور اصفهان و ارومیه از این دسته اند. در آذربایجان میزان زمین های تحت کشت از ۱۵۰ هزار هکتار به ۶۰۰ هزار و حتی ۸۰۰ هزار هکتار رسید.
برای برآورده کردن نیازهای کشاورزان [۹۲ درصد از آب مصرفی برای کشاورزی استفاده می شود و ۷۰ درصد آن هرز می رود]، سدها و سدهای خاکی بدون هیچ گونه تحلیل علمی ساخته شدند. کارشناسان از ۷۰۰ سد خاکی بزرگ می گویند و تعداد سدهای کوچک و متوسط نیز در حدود ۱۰۰۰ سد برآورد می شود.
بهروز دهزاد، استاد بوم شناسی در دانشگاه شهید بهشتی، دراین خصوص می گوید: "با توجه به آب و هوای قاره ای ایران، ساخت سد که در آن مقادیر هنگفتی از آب برای یک مدت طولانی ذخیره و سپس تبخیر می شود، بی شک راه حل مناسبی نیست." کشاورزان و روستاییان نیز بدون مجوز به حفاری چاه های عمیق دست زده اند [تعداد این چاه ها در حدود ۶۵۰ هزار حلقه برآورد می شود] و این مسأله باعث برهم خوردن تراز آب های زیرمینی شده است.
گسترش صنایع که نیاز به ذخیره آب قابل توجهی دارد، به ویژه در منطقه کویری اصفهان، بر وخامت این وضعیت افزوده.
درحالی که میزان بارندگی طی ۴۰ سال اخیر تا ۱۶ درصد کاهش یافته [۲۵۰ میلیمتر در سال، معادل با یک سوم میانگین جهانی] و اینکه سه چهارم این باران ها تنها بر یک چهارم خاک ایران فرو می ریزد، مناطق کویری وسیعی ایجاد شده و مردم نیز تلاش چندانی برای صرفه جویی انجام نمی دهند. داده های رسمی دراین زمینه حاکی از آن است که هر نفر روزانه ۲۵۰ لیتر آب مصرف می کند و این دو برابر بیشتر از میانگین جهانی یعنی ۱۳۰ لیتر آب برای هر نفر است./