تاریخ معاصر پاکستان شاهد رویدادهای پرفراز و نشیب بسیاری بوده است و چهرههای شناختهشدهای گاه به راهروهای قدرت راه یافته و گاه از اریکه قدرت پایین کشیده شده، استعفا داده و یا حتی به قتل رسیدهاند. هنوز خاطره ترور بینظیر بوتو از اذهان مردم پاکستان محو نشده است. روز گذشته پرویز مشرف، دوازدهمین رییسجمهوری پاکستان و رییس ستاد ارتش از سوی دادگاه مقابله با تروریسم پاکستان به جرم «خیانت بزرگ» به اعدام محکوم شد.
بررسی پرونده و صدور حکم اعدام
مشرف در تاریخ ۱۲ اکتبر ۱۹۹۹ با برکنار کردن نواز شریف، نخستوزیر منتخب به قدرت رسید و به این وسیله عالیترین مقام اجرائی کشور را تصاحب نمود. پس از آن و در پی انجام یک همهپرسی که در تاریخ ۲۰ ژوئن ۲۰۰۱ برگزار شد، خود را رئیسجمهوری پاکستان اعلام کرد. او سرانجام در پی تهدید جناحهای مخالف خود در پارلمان پاکستان مبنی بر استیضاح و برکناری وی از مقام ریاستجمهوری در ۱۸ اوت ۲۰۰۸ استعفای خود از پست ریاستجمهوری در یک نطق تلویزیونی اعلام کرد.
روز گذشته حکم اعدام او از سوی دادگاه ویژه پیشاور صادر شد. مشرف که اکنون در دبی به سر میبرد، بابت تعلیق قانون اساسی و اعمال وضعیت اضطراری در سال ۲۰۰۷ به خیانت متهم شد. مشرف ۷۶ ساله برای درمان به دبی رفته و هنوز بازنگشته است. سه قاضی این دادگاه حکم خود را ماه پیش صادر کرده بودند اما دادگاه عالی اسلامآباد آنها را از اعلام صدور رای منع کرده بود. براساس گزارش شبکه تلویزیونی جئو، گفته میشود این دادگاه ویژه از سه ماه پیش به بررسی گزارشها و حقایق پرونده مشرف مشغول بود و در نهایت او در نقض قانون اساسی پاکستان گناهکار شناخته شد. این پرونده کیفری علیه مشرف ۲۰۱۳ به جریان افتاد. طبق قوانین پاکستان، مجازات محکومیت در خیانت بزرگ یا حبس ابد یا اعدام است.
نگاهی گذرا به زندگی ژنرال مشرف
پرویز مشرف یازدهم اوت 1943 در خانوادهای تحصیلکرده متولد شد. وی پس از جدایی پاکستان از شبه قاره هند به پاکستان برگشت. مشرف در سالهای 1965 و 1971 در جنگ با هند حضور داشت. وی همچنین دو دوره در نیروهای ویژه پاکستان خدمت کرده است. هر چند که مشرف در خلال خدمت در ارتش چندین بار مرتکب تخلفات انضباطی شد ولی در سال 1998 از طرف نواز شریف نخستوزیر وقت پاکستان به سمت فرمانده ارتش پاکستان منصوب شد. بدنبال تلاش نواز شریف برای برکناری مشرف از این سمت به علت مخالفت با خروج نظامیان پاکستانی از کشمیر هند، مشرف در دوازدهم اکتبر 1999با شورش ارتش علیه شریف قدرت را به دست گرفت.
چند هفته پس از انکه در ژوئن 2001 مشرف خود را رئیسجمهوری پاکستان اعلام کرد، مجبور شد بدنبال حوادث یازده سپتامبر آمریکا راه خود را از طالبان افغانستان جدا کند. این تغییر موضع او را به یکی از متحدان کلیدی آمریکا تبدیل کرد و خود را در مقابل تندروهای القاعده و طالبان قرار داد که احساس میکردند پس از سالها حمایت کامل از مشرف، او به آنها خیانت کرده است. او دست کم سه بار از توطئه ترور جان سالم بدر برد. دو مورد از این توطئهها در شهر راولپندی روی داد که مقر فرماندهی ارتش پاکستان نیز در آنجا واقع شده است.
اقدام جنجالی و نومیدانه مشرف
مشرف در اکتبر 2007 در انتخاباتی جنجالی دوباره در سمت خود ابقا شد ولی اختلاف نظرهای او با قوه قضائیه مستقل پاکستان افزایش یافت. دیوان عالی پاکستان به ریاست افتخار چودری که پس از چهار ماه تعلیق از سمتش از سوی مشرف با رای هیئتی ویژه ابقا شد، طی حکمی انتخابات ریاستجمهوری را غیرقانونی خواند. بسیاری معتقدند وقتی مشرف سوم نوامبر با اعلام وضعیت فوقالعاده و تعلیق قانون اساسی این کشور بیش از شصت قاضی از جمله چودری را برکنار کرد، قوه قضائیه درتدارک صدور حکمی علیه مشرف بود.
این اقدام بسیار جنجالی و نومیدانه مشرف با اعتراضات گسترده سیاستمداران، وکلا و فعالان سیاسی همراه بود. ضربه شدید بعدی به مشرف هنگامی وارد شد که بی نظیر بوتو نخست وزیر اسبق پاکستان بیست و هفتم دسامبر در گردهمایی عمومی در راولپندی ترور شد. حزب بوتو به دست داشتن مشرف در این ترور مظنون بود، هرچند که دولت ادعا کرد جنگطلبان طرفدار طالبان این ترور را سازماندهی کرده بودند. مجموعه اتفاقات و توازن نیروها و فشارهایی که بر مشرف و عملکرد او وجود داشت، در نهایت باعث شد تا در ۱۸ اوت ۲۰۰۸ استعفای خود از پست ریاستجمهوری را در یک نطق تلویزیونی اعلام کند.