این روزها دانش و تخصص به شکلی لحظه به لحظه در حال رشد و شکوفایی است و در سطح دانشگاهها و مراکز مهم علمی در سرتاسر جهان، مباحث و حوزههای نو و خلاقانهای مطرح میشود که آشنایی و اطلاع از آن یک ضرورت است. مدتهاست در بحث مدیریت منابع انسانی که در نسبتی تنگاتنگ با عملکرد سازمانها، نهادها و حتی بنگاههای اقتصادی قرار دارد، رهیافتهای نو و کارآمدی در آمریکا و اروپا مطرح شده و به اصولی عملی و پذیرفتهشده بدل شده است.
با این همه آنگونه که شایسته است، این دانش هنوز در ایران وارد نشده است و تنها میتوان مدعی شد که اساتید معدودی هستند که توانستهاند به شکلی مستقیم این دانش را آموخته و در ایران به معرفی و کاربست آن در عرصههای گوناگون بپردازند. در این راستا خانم دکتر دلبر نیروشک بیگمان یکی از همین متخصصان است که با فراگرفتن جدیدترین متدها و مفاهیمِ مدیریت منابع انسانی نقش مهمی در آشنایی ما با این عرصه داشته است. یکی از مهمترین اقدامات ایشان در جهت انتقال دانش و تخصص خود به ایران و ایرانیان، تاسیس «موسسه نیروی تدبیر ایرانیان» است که با نگاهی به کارنامه این نهادِ کارآمد و خیل خدمات بیشماری که تا به امروز به سازمانها اعم از خصوصی و دولتی، افراد، نهادها و موسسات علمی، فرهنگی و اقتصادی ارائه کرده است، میتوان دریافت این موسسه پیشروترین و موفقترین مرکزی است که در این عرصه در ایران فعالیت میکند.
تردیدی نیست در ایرانِ ما استعدادها و شخصیتهای متخصص و توانایی همچون خانم دکتر نیروشک هستند که ایفاگر نقشهای مهمی در راستای رشد و توسعه عرصههای اجتماعی هستند و چنانچه مدیران و تصمیمگیران به دانش و تخصص آنان بیش از این توجه و اعتماد کنند، میتوان امید داشت شاهد اصلاحات مثبت و بنیادینی در سازمانها و در بحث عملکرهای فردی و اجتماعی باشیم. در همین خصوص و در راستای آشنایی بیشتر با دانش و تخصص خانم دکتر نیروشک و همچنین مفاهیمی که توسط ایشان و «موسسه نیروی تدبیر ایرانیان» مطرح و معرفی شده است، به گفتوگو با ایشان نشستهایم، گفتوشنیدی که در ادامه از نظرتان میگذرد.
هرچند برای کسانی که آشنا به مباحث هستند، شما نامی آشنا هستید و از سابقه و تجربیات ارزشمند شما مطلع هستند، با این حال اگر ممکن است برای عموم مخاطبانی که برای نخستینبار با این مفاهیم آشنا میشوند، از تحصیلات و تجربیات خود بگویید؟
دلبر نیروشک هستم. دکترای روانشناسی خود را با رویکرد تغییر و تحول از آمریکا دریافت نمودم. علاقه، تخصص و عمده فعالیت من در حوزه منابع انسانی و تغییر الگوهای رفتاری ناکارآمد هست. من بر این باور هستم که هر انسانی قابلیتها و استعدادهای خاص خودش را دارد و میتواند با توجه به کشف آنها ایجاد تغییر در خود و دیگران را داشته باشد و به این دلیل به نظر من اهمیت حوزه آموزش مهارتها و توسعه فردی و شغلی یکی از ضروریترین فرایندهای رشد میباشد.
من تخصص خود را در مدیریت و تحول منابع انسانی از مجموعه CIPD لندن دریافت کردم و به عنوان تنها Associate member آن در ایران مشغول به فعالیت هستم. از آنجایی که یکی از مباحث و رویکردهای جدید و موثر در حوزه منابع انسانی، بحث کوچینگ میباشد و جای خالی این رویکرد به صورت حرفهای و تخصصی در ایران حس میشد، از هفت سال قبل با گذراندن دورههای تخصصی کوچینگ، موفق به اخذ مدرک مربیگری کوچینگ شدم و در حال حاضر به عنوان Coach رسمی از مجموعه IEA آمریکا و تنها مدرس و Facilitator از مجموعه ATD آمریکا در ایران در حوزه آموزش و Coaching مشغول به فعالیت هستم و اخیرا نماینده رسمی Fortongroup از لندن و Global Leadership Foundation از استرالیا در ایران و در منطقه مشغول به تربیت مدیران در حوزه کوچینگ و رهبری هستم
.
.
یکی دیگر از مباحث مهم در روانشناسی و منابع انسانی که قریب به 20 سال در مورد آن به تحقیق، آموزش و پژوهش پرداختهام، بحث تیپشناسی شخصیت اینیاگرام میباشد که با توجه به منطق 9 تیپ شخصیتی بر روی استعدادها و مهارتهای بالقوه افراد در موقعیتهای مختلف در ایفای نقشهای متفاوت توضیحاتی میدهد و انسان را با درون خود آشتی میدهد. اینیاگرام به ما میآموزد که چگونه اول خود را دریابیم و در کنار خود چگونه برای دیگران هم نقشهای فعال در ارتباط بین فردی تعریف کنیم، یعنی هر کسی به اندازه خود سهمی از زندگی دارد و میتواند با آرامش و لذت زندگی میکند، مهم روشهای انتخاب ما در زندگی است.
در حال حاضر مربی حرفهای اینیاگرام از Narrative Traditional Collegeاز آمریکا و تنها مدرس حرفهای و مشاور از انجمن Enneagram آمریکا و موسس تنها مدرسه اینیاگرام در ایران و خاورمیانه به نام Enneagram Empowerment School از آمریکا میباشم و با برگزاری دورههای آموزش تیپشناسی شخصیت و تربیت مدرس اینیاگرام، این حوزه را به صورت تخصصی و علمی در کشور گسترش داده تا بتوانم مسبب تغییرات رفتاری و نگرشی در جهت رشد و توسعه اهداف ملی در کشور هم باشم. سبک اینیاگرام در خصوص انتخاب شغل، انتخاب همسر، انتخاب رشته تحصیلی که 3 هدفگذاری عمده انسانها میباشد، راهکار میدهد و افراد با نقشه راه هدایت و رهبری میکند. هدف از آموزشها و پژوهشای من توانمندسازی و ارتقای مهارتهای و صلاحیتهای مردمم در کشور و خارج از کشور میباشد. این تغییرات پیامدها و دستاوردهای خوبی برای مشاوران و روانشناسان و نیز دیگر افراد فعال در حوزههای تغییر و تحول با رویکرد منابع انسانی میباشد.
اینجانب موفق به کسب مجوز دوره تخصصی مدیریت مصاحبه و ارزیابی شاخصهای رفتاری با سبک (CRG ارزیابی عملکرد نیروی انسانی) از کانادا، کسب مجوز انجمن بینالمللی کار و خانواده از دانشگاه کسب و کار ناوارا در اسپانیا با رویکرد مسئولیت اجتماعی در سازمانها به نام CFR (Cooperate Family Responsibly) در ایران و خاورمیانه، مجوز برگزاری دورههای تخصصی مدیریت با رویکرد Coachingاز ICA استرالیا و ICFاز مرکز بین المللی Coachingدر آمریکا، و اجرای پروژههای تحول منابع انسانی با رویکرد راه اندازی کانونهای توسعه و ارزیابی از مجموعه A&DC لندن میباشم. به عنوان یک ایرانی افتخار میکنم که خودجوش در کنار مدیران، پژوهشگران و محققان بینالمللی قرار گرفته و پرچم ایران را سرافراز و با غرور نگه داشتهام تا در کنار مردم بتوانم خدمتگذاری به روز و هدفمند داشته باشم.
لطفا کمی در مورد فعالیتها و سوابق کاری خود توضیح بفرمایید.
از آنجایی که دغدغه من رشد و توسعه فردی در حوزههای خانواده، اجتماعی و کسب و کاری میباشد، بیشتر پروژهها و آموزشهای خود را در راستای توانمندسازی و ارتقای انگیزه فعال بودن در زندگی متمرکز کردم. فعالیت خود را با تاسیس «موسسه نیروی تدبیر ایرانیان» در سال 1389 آغاز کردم و با تمرکز بر تغییر نگرش و تغییر الگوهای رفتاری ناکارآمد خصوصا در کسب و کار به فعالیت خود ادامه دادم. موسسه من با تاکید بر بکارگیری شاخصهای رفتاری و ارزشی در نیروی انسانی منجر به ظرفیتسازی حتی در حوزه کاهش آسیبهای اجتماعی نیز بوده است و با افتخار متولی چندین پروژه ملی ـ اجتماعی در کشور بودهام. در همین راستا با برگزاری دورههای عمومی و تخصصی برای افراد، سازمان ها، خانوادهها و نیز دورههای بلندمدت با اعطای گواهینامههای بینالمللی، در این مسیر گام برداشتم تا در جهت روشنسازی و معرفی قابلیتهای فردی و بین فردی به افراد مهارتهای لازم را آموخته و در جلسات کوچینگ فردی و گروهی موجبات موفقیت را فراهم کنم.
به عنوان مثال در حوزه سازمانی با رویکرد تحول منابع انسانی و مهندسی ارزشها، با صنایع و سازمانهای بزرگ از جمله نفت، بانکها، صنایع پتروشیمی، تلکام و ... در حوزه آموزشی با دانشگاهها و مراکز پژوهشی از جمله دانشگاه تهران، دانشگاه صنعتی امیرکبیر و ... همکاری نمودهام. امروزه روز مشکل سازمانها و کسب و کارهای بزرگ و کوچک پول و بوجه نیست، بلکه مشکل نیروی انسانی و عدم شناخت این سرمایه گرانقیمت در مجموعههای شغلی ما میباشد. افراد نیز بدون شناخت ظرفیتهای خود متوقع از سازمان دنبال جایگاههای بزرگ هستند، اما صادقانه انسان و قابلیت انسانها ارزش افزوده جایگاه شغلی است در حالیکه برخی از دوستان به دنبال پستهای مدیریتی بدون مسئولیت سالهاست که موی خود را سفید کرده و با یک نارضایتی از خود و اطرافیان امید را بدور میاندازند. کار من و خدمات من در جهت احیای انسانهاست که از طریق ارزیابی و آموزش مهارتهای کوچینگ، تشکیل پروندههای رفتاری موسوم به IDP بتوان ساختار بودن یک فرد را دوباره بازبینی کرد و به او یاد داد که چگونه قابلیتهای خود را در محیط به معرض دید بگذارد.
ما با تشکیل جسات فردی و گروهی و با یک هدف خیلی مشخص و شفاف وارد فضای کسب و کار شدیم که بیاییم و نقاط کور و خلاءهای آدمها را مشخص کنیم و به سازمان راهکار بدهیم برای رفع آنها. این در واقع یک تیر با دو نشان زدن است که هم در جلسات فردی با مشاوره دادن، ریشه مشکلات افراد را حل میکنیم و هم برای هر کدام با کمک نیروی خود راهکارها را کشف میکنیم که این خود منجر به توسعه خلاقیت و نوآوری در افراد و سازمانها میشود. با بررسی راهبردهای بینالمللی، پیشرفتهای ملی را در جهت اهداف سازمانها به شکل بومی شده در کشور معرفی میکنیم و در کنار همکاران و عزیزان خود قدم به قدم توسعه را تجربه کرده و در کنار انها به عنوان حامی قرار میگیریم.
.
.
در یک سازمان کوچینگ به چه صورت عمل میکند و کاربرد آن چه نتایجی در راستای افزایش بهرهوری خواهد داشت؟
کوچینگ به مدیران و پرسنل سازمانها کمک میکند تا از طریق سوالات هدفمند، افراد را با مسائل و موضوعات درگیر نموده، هر کسی نقاط قوت و قابل بهبود خود را بشناسد و در جهت رفع و یا تعدیل ان خودجوش اقدامات عملیاتی را از خود نشان دهند. کوچینگ جدیدترین و کاربردی ترین رویکرد تغییر و هدفگذاری در مواقع بحرانی است، زیرا با تقوت قدت تحلیل و ارائه راهحلهای متفاوت به عنوان گزینههای جدید موقعیتهای خطر را شناسایی کرده و در جهت ایجاد موقیعتهای امن فرد و سازمان را توانمند میکند تا در نهایت یک کشور در مسیر توسعه قدم به قدم به اهداف نزدیکتر شود.
یکی از دستاوردهای کوچینگ برای سازمانها فعالسازی انگیزه در جهت اتمام کارهای نیمه تمام، خلاقیت، نوآوری افراد، شناسایی بحرانها در لحظه، مهارت حل مسئله و تفکر تحلیلی است. یعنی با آموزش بر روی تمام این شایستگیها سازمان را با منابع اصلی خود مواجهه کرده و راهبردهای اجرایی کردن هر یک را یاد میدهد. حتی برای دانشجویان نیز کارکردهای اجرایی دارد و در هدفگذاری و کسب موفقیت پیشنهاداتی ارائه میدهد. البته کوچینگ یک نگاه جدید و یک سبک زندگی در راستای رشد و توسعه ارزش محور است، نه فقط برای سازمانها برای هر کسی که مایل به لذت بردن از زندگی و موفق شدن با کمترین هزینه است.
به عنوان حرف و سخن آخر اگر مطلبی هست بفرمایید؟
به عنوان حرف آخر من فکر میکنم در حال حاضر کشور ما آمادگی رشد را دارد. هر محرکی برای ما فرصت است. در کوچینگ میآموزیم که اگر محرک، شرایط احساسی و عاطفی من را بالا آورده است چطور بایستی از این فرصت در جهت ایجاد یک موقعیت جدید استفاده کنم و خود و اطرافیان را ارتقا دهم. امید است که با پیادهسازی این فرآیند، بازخوردهای موثری در مسیر تغییر و تحول را برای مردم شاهد باشیم. بایستی قویتر عمل کنیم و این وظیفه اخلاقی ماست که افراد را نسبت به ظرفیتهای بالقوه خود مطلع کرده تا بتوان یک سیستم حرفهای تبیین کرد تا موفقیت را ملموس کرد. بودن در یک ارتباط هرچند یک ارتباط حرفهای سازمانی، حتی عاطفی و خانوادگی به قوت خود کافی نیست، بلکه مفید بودن در ارتباط و نقشآفرینی در جهت توسعه و لذت از بودن در ارتباط، یک هدف است، که امروزه حلقه مفقوده موفقیت هم در خانوادهها و هم در سازمانهاست. باید کوشید تا از ابزارها و سبکهای جدید به روشهای متفاوت رسیدن به هدف را تجربه کرد نه اینکه کلا هدف را پاک کرد.