به گزارش آسیانیوز، بیانیه اخیر سران گروه هفت را می‌توان به نوعی عدول غرب از تعهد به احیا و اجرای کامل برجام تفسیر کرد.
سران کشورهای عضو گروه هفته در بیانیه پایانی نشست خود در هیروشیما نسبت به برنامه اتمی ایران هشدار دادند.
بنا بر گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، در سند منتشره چنین آمده است: «ما مجدداً بر عزم آشکار خود مبنی بر اینکه ایران هرگز نباید سلاح هسته‌ای تولید کند، تاکید می‌کنیم. ما عمیقاً نگران تشدید مداوم برنامه هسته‌ای ایران هستیم، برنامه‌ای که هیچ توجیه غیرنظامی معتبری ندارد و به طور خطرناکی به فعالیتهای واقعی مرتبط با تسلیحات نزدیک است. راه‌حل دیپلماتیک همچنان بهترین راه حل این مسئله است.
در این زمینه، برنامه جامع اقدام مشترک همچنان یک راهنمای مفید است... همچنین خاطرنشان می‌شود که کشورهای گروه هفت از ایران می‌خواهند که اقدامات سریع و ملموسی برای انجام تعهدات قانونی و تعهدات سیاسی خود از جمله تعهدات مربوط به عدم اشاعه هسته‌ای و پادمان‌ها انجام دهد».
این در حالی است که جمهوری اسلامی بارها هر گونه تلاشی را برای دستیابی به تسلیحات هسته‌ای رد کرده است.
در همین شرایط، هادی خسروشاهین، پژوهشگر مسائل بین الملل، این بیانیه را نوعی عدول غرب از تعهد به احیا و اجرای کامل برجام تفسیر کرده است.
به اعتقاد خسروشاهین، بیانیه رهبران گروه٧ در مورد خلع سلاح هسته ای در هیروشیما که محورهای متعددی را دربرمی گیرد، شاهد چرخش دیدگاه این گروه در مورد برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) است.
در این بیانیه تاکید شده که راه حل دیپلماتیک بهترین راه برای حل نگرانی های بین المللی در مورد برنامه هسته ای ايران است اما برنامه جامع اقدام مشترک دیگر صرفا یک مرجع یا منبع مفید برای این راه حل دیپلماتیک خواهد بود.این کلمات دقیقا همسان با بیانیه وزرای خارجه کشورهای گروه ٧در تاریخ ٢٣اوریل ٢٠٢٣ است؛ در این بیانیه نیز برجام نه به عنوان راهکار نهایی بلکه به مثابه منبع مفید برای راهکارهای دیپلماتیک در نظر گرفته شده است.چرخش بزرگ گروه ٧زمانی قابل درک است که به بیانیه وزرای خارجه این گروه در ٢٢می ٢٠٢٢توجه کنیم.(تغییرات بزرگ فقط در یکسال)در این بیانیه تاکید شده بود: «ما مجدداً حمایت خود را از احیا و اجرای کامل برجام مورد تاکید قرار می دهیم».تفاوت و چرخش دقیقا در این دو جمله آشکار می شود:
به گزارش اکو ایران، خسروشاهین تاکید کرد که این چرخش یک معنای قطعی و روشن دارد؛ از نظر گروه ٧برجام سال ٢٠١٥با همان مختصات و ویژگی ها دیگر قابلیت احیا ندارد و حداقل باید در آن تغییراتی متناسب با وضعیت موجود از حیث پیشرفت در برنامه هسته ای ایران و بالتبع آن تعهدات ایران انجام گیرد و یا در یک نگاه حداکثری توافق جامع دیگری بر پایه الگوی برجام جایگزین توافق سال ٢٠١٥شود.با این اوصاف به نظر می رسد مذاکرات هسته ای با پیچیدگی های بیشتری در هفته ها و ماههای آتی مواجه شود.
از همین رو انتظار می رود غرب با توجه به چنین چشم اندازی دیپلماسی را با چاشنی بازدارندگی مورد پگیری قرار دهد؛بازدارندگی از طریق تهدید به استفاده از اسنپ بک نه اعمال آن؛و اقدامات نمایشی همچون انتقال جت های مجهز به بمب های سنگر شکن به منطقه(نه استفاده از آن ها)و تکرار بیشترمانورهای مشترک با اسراییل با هدف شبیه سازی حمله به تاسیسات هسته ای ایران؛همه این اقدامات انجام می شود تا از نظر غرب ایران از غنی سازی ٦٠درصدی به عنوان یک خط قرمز اصولی عبور نکند و بدین وسیله شرایط برای برخی تغییرات در بندهای برجام یا توافق جامع دیگر فراهم شود؛در غیر اینصورت آمریکا توافق ضمنی و غیر رسمی با ایران را همچون بحران موشکی کوبا دنبال خواهد کرد.
خسروشاهین افزود، بر این اساس آمریکا احتمالا بطور ضمنی خطوط قرمزی برای ایران تعیین و اعلام می کند؛ در عین حال که ظرفیت هسته ای ایران را مورد پذیرش غیر رسمی قرار می دهد و در عین حال اجازه حمله بازیگر ثالثی را نیز نمی دهد اما ایران نیز در مقابل اجازه ندارد از غنی سازی ٦٠درصدی عبور و به سمت سلاح هسته ای حرکت کند. این دقیقا الگویی است که در بحران موشکی کوبا در سال 1962 مورد استفاده قرار گرفت؛یعنی زمانی که جان کندی رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا، به محض آگاهی از حضور موشک‌های روسی در هاوانا، در پیام خود در شب ۲۲ اکتبر ۱۹۶۲ آماده‌باش نیروهای آمریکایی را اعلام و حرکت کلیه کشتی‌های شوروی به مقصد کوبا را ممنوع اعلام کرد.
وی همچنین از نیکیتا خروشچف رهبر اتحاد شوروی خواست موشک‌ها را تحت نظارت سازمان ملل از کوبا خارج کند و این درخواست کندی از سوی کرملین در ۲۸ اکتبر مورد پذیرش قرار گرفت و در مقابل ایالات متحده نیز موشک‌های اتمی خود را از ترکیه خارج کرد.آمریکا احتمالا تصور می کند این الگو قابلیت تکرار در مورد ایران و برنامه هسته ای اش را دارد.پس امکان دارد دولت بایدن و ایران در چارچوب این الگو ،در اوج بحران و در لحظات آخر ترجیح دهند بر اساس دیپلماسی ضمنی و توافق غیر رسمی از برخی اقدامات خود عقب نشینی کنند:
خسرو شاهین یعنی آمریکا از توسل به قدرت سخت افزاری خودداری کند(بازدارندگی جانشین کنش سخت افزاری) و ایران نیز از حرکت به سمت ساخت سلاح و عبور از غنی سازی ٦٠درصدی صرف نظر کند .در اینجا برای ایران ترجیح حفظ و حراست از ظرفیت هسته ای خواهد بود.
گروه هفت همچنین با فعالیتهای نظامی پکن در دریای چین جنوبی مخالفت کرده و در اعلامیه خود تصریح ساخت: "هیچ پایه و اساس قانونی برای ادعاهای توسعه طلبانه دریایی چین در دریای چین جنوبی وجود نداشته و ما با فعالیتهای چین در راستای نظامی سازی منطقه مخالف هستیم."
به گزارش ایسنا، رهبران گروه هفت در اعلامیه مشترک منتشر شده در روز شنبه، بر تمایل خود برای حمایت از کی‌یف تا هر زمان که نیاز باشد تاکید مجدد کرده و از چین خواستند روسیه را در خصوص خارج ساختن سربازانش از اوکراین تحت فشار قرار دهد.
در این بیانیه با محکوم کردن اقدامات روسیه نوشته شد: "ما بر پشتیبانی تزلزل ناپذیر خود از اوکراین تا هر زمان که برای برقراری یک صلح جامع، پایدار و عادلانه نیاز باشد تاکید می‌کنیم."
کشورهای گروه هفت گفتند، متعهد به "تشدید حمایتهای دیپلماتیک، مالی، بشردوستانه و نظامی از اوکراین، افزایش هزینه‌ها برای روسیه و آنهایی که از اقدامات جنگی آن حمایت می‌کنند و ادامه مقابله با تاثیرات منفی جنگ بر دیگر نقاط جهان به ویژه بر آسیب‌پذیرترین مردم" هستیم.
رهبران گروه هفت، در ادامه بیانیه خود از چین خواستند تا "روسیه را برای متوقف کردن تجاوز نظامی خود تحت فشار قرار دهد، و به صورت فوری، کامل و بی قید و شرط سربازانش را از اوکراین خارج کند. ما چین را تشویق می کنیم تا از صلحی جامع، عادلانه و پایدار بر اساس تمامیت ارضی و اصول و اهداف منشور سازمان ملل متحد، از جمله در مذاکرات مستقیم با اوکراین، حمایت کند.
اما این بیانیه همچنین به دنبال مقابله با این اتهامات است که G7 به دنبال جلوگیری از ظهور چین به عنوان یک قدرت جهانی است. در این بیانیه آمده است: «رویکردهای سیاسی ما برای آسیب رساندن به چین طراحی نشده و به دنبال خنثی کردن پیشرفت و توسعه اقتصادی چین نیستیم».
این بیانیه بر این اجماع تاکید کرد که تلاش‌ها برای تنوع بخشیدن به زنجیره‌های تامین تولید و تضمین دسترسی پایدار به مواد معدنی حیاتی استراتژیک و سایر منابع با هدف از بین بردن روابط تجاری با دومین اقتصاد بزرگ جهان نیست.
در بیانیه آمده است: «ما در حال جدا شدن یا چرخش به سمت داخل نیستیم. در عین حال، می‌دانیم که تاب‌آوری اقتصادی مستلزم کاهش ریسک و تنوع است. ما به‌صورت فردی و جمعی برای سرمایه‌گذاری در نشاط اقتصادی خود گامهایی برمی‌داریم.
اعضای G7 متعهد شدند که در برابر انواع مختلف «اجبار اقتصادی» موضع بگیرند و گفتند که «با اقدامات نادرست، مانند انتقال غیرقانونی فناوری یا افشای اطلاعات مقابله خواهند کرد» و همچنین از «محدود کردن بی‌رویه تجارت و سرمایه‌گذاری» اجتناب می‌کنند.
از سوی دیگر رهبران گروه هفت به همراه شرکای خود متعهد به اجرای طرح به اصطلاح "بیانیه اقدام هیروشیما برای امنیت غذایی جهانی منعطف" در راستای رسیدگی به ملزومات غذایی اکنون و آینده شدند.
در اعلامیه این رهبران نوشته شد: "ما متعهد به اتخاذ گامهایی ملموس با کشورهای شریک آنگونه که در بیانیه اقدام هیروشیما برای امنیت غذایی جهانی منعطف ذکر شده، می‌شویم و خواستار همکاری گسترده‌تر در جامعه بین‌المللی هستیم."
رهبران کشورهای گروه در بیانیه خود با ابراز نگرانی در مورد "افزایش نگران کننده" موارد اعمال فشار اقتصادی، متعهد شدند با چنین اقداماتی مقابله کنند.
در این بیانیه آمده است: "جهان با افزایش نگران‌کننده حوادث ناشی از اعمال فشار اقتصادی مواجه شده و عاملان آن به دنبال بهره‌برداری از آسیب‌پذیری‌ها و وابستگی‌های اقتصادی و تضعیف سیاست‌ها و مواضع خارجی و داخلی اعضای گروه هفت و همچنین شرکا در سراسر جهان هستند."
این رهبران همچنین متعهد به همکاری با یکدیگر برای تضمین "شکست" تلاش‌ها برای استفاده تسلیحاتی از وابستگی‌های اقتصادی و "روبرو شدن آنها با عواقب" شدند.
گروه 7 شامل ژاپن، میزبان امسال اجلاس سالانه رهبران، ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، آلمان، کانادا و ایتالیا و همچنین اتحادیه اروپا است. این بیانیه در دومین روز از نشست سه روزه سران منتشر شد. ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین روز شنبه وارد هیروشیما شد تا در نشست های برنامه ریزی شده برای یکشنبه شرکت کند./