به گزارش آسیانیوز؛ اما بنا به کتاب جدیدی که توسط محمدحسین دانایی (خواهرزاده آل‌احمد) در سال ۱۴۰۲ چاپ شده، با توجه به دستنوشتههای آل‌احمد، وی اشاره می‌کند نام کتاب ابتدا عنوان گزنده‌ی «گذری به بدویّت - بدویت موتوریزه» بوده، ولی در مرحله چاپ کتاب به نام زیبا و دلربای «خسی در میقات» ختم می‌شود.
جالب آن‌که روز ۲۱ فروردین ۱۳۴۳ روز تولد نگارنده این سطور نیز هست! یعنی روزی که آل‌احمد وارد فرودگاه مهرآباد شده، عزم سفر می‌کند و قلم در دست می‌گیرد و گزارشش از حجاج در حال سوار شدن به هواپیما را آغاز می‌کند. من در یکی از روستاهای ساوجبلاغ به نام هیو( heev) در استان البرز متولد شده‌ام.
۶۰ سال پیش، جلال سفری آغاز می‌کند که حاصل آن به باور نگارنده برای تاریخ سفرنامه‌نویسی ایران و تاریخ ادبیات فارسی ارزشمند است و از جمله آثاری است که در آینده این سرزمین به یک اثر کلاسیک تبدیل شده و نسل‌های پیاپی این اثر را خوانده و درک و برداشت دقیق‌تری از حج زمان آل‌احمد خواهند داشت. آنچنان‌که ما امروز توصیفات ناصرخسرو از حج را در هزار سال پیش، می‌خوانیم و زندگی اجتماعی آن زمان را درک می‌کنیم و لذت می‌بریم. البته به باور اینجانب طبعا اثر آل‌احمد قوی‌تر و ماندگارتر است. به‌قول دکتر شریعتی آدم حیرت می‌کند چگونه یک فرد راهی و مسافر اینگونه دقیق و روز به روز و حتی گاهی ساعت به ساعت تمامی جزئیات را یادداشت و توصیف کرده است. با توجه به توضیحات محمدحسین دانایی، بخش‌هایی از این کتابِ چاپ‌شده و در دسترس ما، حذف شده تا از اداره سانسور پهلوی رد شود، ولی باز هم دستگاه تفتیش عقاید حکومت به آن اتهام «ضاله» می‌زند!
۶۰ سال قبل از این روزهایی که جنگ حماس و جنایت‌های حیرت‌انگیز اسرائیل بر مردمان بی‌پناه غزه را شاهد هستیم، جلال آل‌احمد در مکه با جوانان عربی گفت‌وگو می‌کند که علاقه‌مند به جمال عبدالناصر هستند و روزهای اوج اقتدار و محبوبیت جمال عبدالناصر در جهان عرب است. جوانان عرب امید فراوانی به رهبری ناصر دارند تا شر اسرائیل را دفع کند، اما درست ۴ سال بعد از آن تاریخ در سال ۱۹۶۷ میلادی در جنگ شش روزه اعراب و اسرائیل پایگاه‌های هوایی و هواپیماهای جنگی مصر توسط اسرائیل بمباران می‌شود و اعراب شکست سختی می‌خورند.
آل‌احمد همه‌چیز را با قلم سخت‌گیرانه، دقیق و گاهی گزنده خود توصیف می‌کند. به باور اینجانب شاید برخی از آثار آل‌احمد مشمول زمان شود، اما کتاب «خسی در میقات» در کنار تک‌نگاری‌های وی از منظر علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی می‌ماند و از منابع مفید برای محققان مردم‌شناس و جامعه‌شناس خواهد بود.
به جوانان علاقه‌مند و کسانی که هنوز کتاب «خسی در میقات» را نخوانده‌اند توصیه می‌کنم کتاب «راز حج جلال» نوشته محمدحسین دانایی را که توسط انتشارات رشدیه چاپ شده، تهیه کنند که هم متن کامل کتاب آل‌احمد و هم توضیحات و توصیفات روشنگرانه و ارزشمند آقای دانایی از روی دستنوشتههای آل‌احمد را به همراه دارد.