آسیانیوز ایران؛ سرویس اجتماعی:
دفتر آیت الله مظاهری، طی اطلاعیه ای، ضمن آرزوی قبولی عبادت‌های مؤمنین در ماه مبارک رمضان 1446 قمری، نظر حضرت آیت‌الله العظمی مظاهری در خصوص «زکات فطره» و «کفّاره» را به شرح ذیل اعلام کرد:
۱) میزان زکات فطرۀ مکلّفینی که فقیر نیستند، برای خودشان و اشخاص تحت تکفّل، بهازای هر نفر، تقریباً سه کیلوگرم گندم یا جو یا خرما یا برنج و مانند آن است که باید به مستحق بدهند و اگر پول یکى از اینها را هم بر اساس قیمت رایج محلّ زندگی خود بپردازند کافی است. این مبلغ، امسال، بنابر اعلام نظر کارشناسان مربوطه، برای گندم حدود هفتاد تا هشتاد هزار تومان، با توجه به اختلاف قیمت در مناطق مختلف کشور، برآورد شده است. در خصوص سایر مواد غذایی، با توجّه به اینکه قیمت آنها در شهرهای مختلف متفاوت است، مؤمنین می‌توانند معادل مقادیر مذکور را براساس قیمت محلّ زندگی خود بپردازند.
۲) کفّارۀ افطار غیر عمدی روزه، به ازای هر روزه، حدود ۷۵۰ گرم طعام نظیر گندم یا پول آن است و کفّارۀ عمدی افطار روزه، بهازای هر روزه، شصت برابر آن می‌باشد. مبلغ کفّارۀ غیر عمد توسط کارشناسان برای هر روزه، در سال 1404، حدود بیست هزار تومان برآورد می‌شود.
۳) خرید سایر نیازمندی‌های متعارف فقرا، اعم از خوراکی و غیر خوراکی، با مبالغ زکات فطره یا با مبالغ کفّاره و تحویل به آنان جایز است و نیز انتقال مبالغ زکات فطره یا کفّاره به حساب آنان مانعی ندارد و لازم نیست عین پول به آنها پرداخت شود.
۴) زکات فطرۀ کسانی که در شب عید فطر مهمان هستند یا افرادی نظیر کارگران، کارمندان و سربازان که در محلّ کارشان غذاى روزانه به آنها داده می‌شود، بر عهدۀ خودشان می‌باشد.
۵) کسى که نماز عید فطر مىخواند، مستحب است زکات فطره را پیش از نماز عید بدهد و اگر نماز عید نمىخواند، مىتواند ادای فطریه را تا ظهر عید به تأخیر اندازد.
زکات فطره(فطریه) چیست؟!
بررسی زکات فطره در فقه شیعه و سنی
زکات فطره (یا فطریه) یکی از واجبات مالی در اسلام است که در پایان ماه رمضان و قبل از نماز عید فطر پرداخت می شود. این زکات به عنوان یک تکلیف دینی و اجتماعی، نقش مهمی در پاکسازی روزه دار از لغو و بیهوده گویی و نیز کمک به نیازمندان دارد. در این مقاله، به بررسی زکات فطره از دیدگاه فقه شیعه و اهل سنت می پردازیم.
تعریف زکات فطره
زکات فطره به معنی زکات بدن یا زکات افطار (افطار از روزه) است و به مالی گفته می شود که هر مسلمان در پایان ماه رمضان برای خود و خانواده اش پرداخت میکند. این زکات نشانه شکرانه سلامتی و توفیق روزه داریست.
حکم زکات فطره در فقه شیعه و سنی
۱. دیدگاه فقه شیعه
-
وجوب: زکات فطره بر هر مسلمان بالغ، عاقل و توانمند (دارای مازاد بر مخارج سالانه خود و خانواده) واجب است.
-
زمان پرداخت: از غروب شب عید فطر تا قبل از نماز عید فطر. اگر در این زمان پرداخت نشود، باید قضا شود ولی همچنان واجب است.
-
مقدار زکات: معادل ۳ کیلوگرم (تقریباً یک صاع) از قوت غالب مردم منطقه (مانند گندم، جو، برنج، خرما و ...) یا معادل نقدی آن.
۲. دیدگاه فقه اهل سنت
-
وجوب: نزد اکثر مذاهب اهل سنت (شافعی، مالکی، حنبلی و حنفی) زکات فطره واجب است.
-
زمان پرداخت: از غروب آخرین روز رمضان تا قبل از نماز عید فطر (برخی مذاهب مانند حنفی تا قبل از طلوع آفتاب روز عید اجازه میدهند).
-
مقدار زکات: معمولاً یک صاع (حدود ۲.۵ تا ۳ کیلوگرم) از قوت غالب مانند گندم، جو یا خرما. برخی فقها مانند امام ابوحنیفه، پرداخت معادل نقدی را نیز جایز می دانند.
مصرف زکات فطره
زکات فطره به هشت گروه که در قرآن برای زکات ذکر شدهاند (سوره توبه، آیه ۶۰) تعلق میگیرد، اما در فقه شیعه تأکید بیشتر بر فقرا و نیازمندان است. برخی از مصارف آن عبارتند از:
زکات فطره یک واجب مالی مهم در اسلام است که هم در فقه شیعه و هم در فقه اهل سنت مورد تأکید قرار گرفته است. این زکات علاوه بر پاکسازی روحی روزهدار، نقش مهمی در رفع نیازهای فقرا و ایجاد همبستگی اجتماعی دارد. با وجود برخی تفاوتهای جزئی در مقدار و زمان پرداخت، اصل وجوب آن در تمام مذاهب اسلامی پذیرفته شده است. پرداخت به موقع زکات فطره، نه تنها یک تکلیف شرعی، بلکه نشانه مسئولیتپذیری اجتماعی هر مسلمان است.