نوسان‌های شدید در بازار ارز نگران‌کننده است نوسان نرخ ارز طی دو هفته های گذشته، واکنش‌های متفاوتی را در میان کارشناسان اقتصادی و فعالان بازار ارز ایجاد کرده است. از سویی جهت کاهشی قیمت‌ها نمایانگر امیدواری جامعه به آینده اقتصادی کشور و بالا رفتن ارزش ریال در برابر دلار است، اما از سوی دیگر برخی از کارشناسان نسبت به عواقب سوء هرگونه نوسان ناگهانی در بازار ارز هشدار می‌دهند.
علی‌اصغر سمیعی زفرقندی رئیس هیأت مؤسس کانون صرافان و تحلیلگر مسائل مالی، نیز با تاکید بر آثار سوء نوسانات شدید در بازار ارز، گفت: نوسان بخش طبیعی از هر بازار، از جمله بازار ارز است. اما مطابق عرفی که در بازارهای جهانی پذیرفته شده، اگر این نوسانات از سطح یک یا دو درصد افزایش پیدا کند، در این صورت باید نسبت به سلامت بازار نگران شد، چرا که نوسان بالا نشان دهنده امکان ایجاد و رشد بیشتر فساد است.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: روند کاهشی که در هفته های اخیر شاهد هستیم، عللی هیجانی و روانی دارد، اما نباید فراموش کنیم که در چنین بزنگاه‌هایی، این بانک‌های مرکزی هستند که باید با مداخلات خود در بازار، از آثار سوء واکنش‌های هیجانی جلوگیری کرده و آنها را تعدیل کنند.
به گزارش آسیانیوز به نقل از ایرنا، وی با اشاره به تاثیر نتیجه انتخابات آمریکا در ایجاد هیجانات روانی بازار ارز، تاکید کرد: اتفاقات رخ داده پیرامون انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، نمی‌تواند تاثیرات عمقی بر بازار ارز داشته باشند. حتی در معادلات این بازار، تحریم‌ها هم عامل مستقیم محسوب نمی‌شود. قیمت‌گذاری ارز بر اساس حجم نقدینگی، نرخ تورم و نرخ بهره تعیین می‌شود و طبیعی است که زمانی که این سه عامل افزایشی باشند، ارزش پول ملی کاهش پیدا کرده و ارزهای بین‌المللی افزایش قیمت پیدا کنند.
سمیعی زفرقندی ادامه داد: سیاست‌های آسیب‌زایی مانند وجود ارز چند نرخی در بازار و مشکلات اقتصادی و سیاسی که کشور درگیر آنها است، از جمله مسائلی است که در تضعیف بانک مرکزی نقش ایفا کرده‌اند، البته اگر عملکرد سامانه نیما را در مقایسه با بازار آزاد بررسی کنیم، مشاهده می‌کنیم که امکان کنترل هیجانات در بازار وجود داشته است.
این فعال بازار ارز خاطر نشان کرد: در سال‌های گذشته عموم مردم اعم از تجار، بازرگانان، تولیدکنندگان و خریداران خرد ارز، می‌توانستند آزادانه در بازار آزاد حضور داشته باشند و به خرید و فروش ارز مبادرت بورزند. اما در سال‌های اخیر با ایجاد سامانه نیما، خریداران و فروشندگان عمده ارز باید اسکناس مورد نیاز خود را از طریق این سامانه تهیه کنند. این افراد هم به دلیل این که مراودات تجاری و بازرگانی خود را در برنامه‌هایی بلندمدت ترتیب می‌دهند، امکان واکنش سریع به هیجانات بازار را ندارند. به همین دلیل در این سامانه که از یک سو حجم تقاضا سر جای خود است و تغییر چندانی متناسب با هیجانات بازار نمی‌تواند داشته باشد و از سوی دیگر میزان عرضه بانک مرکزی در آن هم محدودیت‌هایی دارد، شاهد هستیم که همواره دامنه نوسانات آن نسبت به بازار آزاد محدودتر است و شیب نمودارهای صعودی و نزولی ملایم‌تر حرکت می‌کند. این در حالی است در بازار آزاد که حجم معاملات نسبت به سامانه نیما بسیار کمتر است. وجود این پدیده نشانه عدم مدیریت درست بازار توسط بازیگر اصلی است.
سمیعی زفرقندی در پایان به نقش تخریبی دشمنان کشور در بازار ارز هم پرداخت و توضیح داد: درست است که بازیگر اصلی بازار ارز ایران بانک مرکزی است، اما بازیگران دیگری هم وجود دارند که در مقاطعی و تحت شرایطی حتی می‌توانند توان و زور بیشتری هم نسبت به بانک مرکزی داشته باشند.
وی افزود: به یاد دارم پس از قبول قطعنامه ۵۹۸ و پایان جنگ هشت ساله، در دوبی شاهد بودم که چند صرافی متعلق به کشور عربستان، کانتیرهای عظیم حاوی اسکناس ریال ایران را انبار می‌کردند. در آن ایام ارزش ریال نسبت به دلار به شدت در حال افزایش بود و قیمت دلار از حدود ۱۳۰ الی ۱۴۰ تومان تا زیر ۵۰ تومان هم سقوط کرد. مدیران آن زمان اقتصادی کشور هم متاسفانه بدون توجه به عوامل این مسئله، از بالا رفتن ارزش ریال خوشنود بودند و توجه نداشتند که این ریال‌های جمع شده از بازار داخلی کشور، می‌تواند به ابزاری قدرتمند برای تخریب بازار تبدیل شوند و با ایجاد نوسانی معکوس، به بنیان‌های اقتصادی کشور ضربه بزنند. اتفاقی که در آن دوران رخ داد و امروز هم سیاستگذاران کلان اقتصادی و سیاسی کشور باید نسبت به این نوع اقداماتی هوشیار باشند و با مدیریت هیجانات جامعه، نگذارند بازار ارز و سایر بازارهای اقتصادی اسیر این نوسانات روانی شوند./