یکی از مهم ترین عـوامـل شکل دهنده الگوی غذایی هر جامعه مجموعه عادات و فرهنگ غذایی آن جامعه است. ایرانیان مردمی خوش ذائقه و دارای تنوع غذایی بسیار بالا هستند و سنت خوردن، از ماندگارترین میراثهای فرهنگ و تمدن ایرانیان است. امــا در ایــن میان آنچه قابل تامل است، الگوی تغذیه ای ماست. سطح سلامت جامعه وابستگی زیادی به تغذیه مناسب و سالم دارد. الگوی تغذیه کشور ما دستخوش تغییرات زیادی شده است و به گفته کارشناسان، وضعیت تغذیه ایرانیان در حد مطلوبی نیست.
سرانه مصرف شکر ایرانیها بین 21 تا 24 کیلوگرم است. در حالیکه میانگین جهانی آن، فقط 5 کیلو گرم است. این، یعنی ایرانی ها 5 برابر مردم جهان از شکر استفاده میکنند.ایرانی ها علاوه بر شکر، در نمک هم زیاده روی میکنند. سازمان جهانی بهداشت، میانگین مصرف نمک را برای هر فرد در جهان، 10 گرم عنوان کرده و این میزان را دو برابر میزان توصیه شده این سازمان دانسته است. اما ایرانی دو تا سه برابر بیشتر نمک مصرف می کنند.
ایرانیها در نوشیدن مضرترین نوشیدنی جهان نیز با اقتدار در صدر ایستاده اند. مصرف سرانه نوشابه در کشور ما 42 لیتر است. در حالی که مردم جهان به زور 10 لیتر نوشابه در سال می خورند.
این در حالی است که ایرانی ها در مصرف غذاهای سالم هم جایگاه چندان مناسبی در دنیا ندارند.
سرانه مصرف روغن زیتون، این داروی طبیعی در کشور فقط 220 گرم است. این در حالی است که در برخی کشورهای جهان سرانه مصرف این کالا به 27 کیلوگرم نیز میرسد. کشور سوریه بالاترین آمار مصرف روغن زیتون را با ۲۷ کیلوگرم در سال به خود اختصاص داده است که به دلیل مصرف بالای این ماده طبیعی با کمترین مشکل بیماریهای قلبی و عروقی مواجه است.
سرانه مصرف شیر در ایران 70 کیلوگرم اعلام شده است. اما طبق آمار جهانی متوسط مصرف شیر در جهان 190 کیلوگرم و در کشورهای اروپایی بین 300 تا 450 کیلوگرم اعلام شده است. این آمار در کشورهای توسعه یافته جهان به 500 کیلوگرم هم میرسد.
با بررسی آمار مصرف مواد غذایی کشور و میانگین های جهانی به روشنی پیداست که ایران در وضعیت غذایی درستی قرار ندارد. حتی می توانیم عنوان بدغذا ترین کشور جهان را از آن خود کنیم. بنابراین اصلاح الگوی تغذیه ای با آموزش های بنیادین و آگاه کردن مردم از تبعات الگوی غذایی غلط شاید بتواند به بهبود وضعیت غذایی جامعه بویژه نسل های بعد کمک کند./