چرا دولت به سهام سود آورش چوب حراج می زند ؟

   مدت هاست این خبر رسانه ای شده است که دولت در صدداست سهام خود را در 18 بنگاه اقتصادی جمعاً به مبلغ 52 هزار میلیارد تومان در معرض  فروش بگذارد . طبعاً هرچه نقش نظارتی دولت در امور بر نقش دخالتی او مزیت داشته باشد کارآئی آن فزونی می گیرد و مورد تقدیر واقع می گردد .دولت کارآرا معمولاً دولتی است که کار را به کاردان می سپارد و بر عملکرد ان نظارت دقیق دارد .
  مقرراست این فروش دربازار بورس و فرابورس دست به نقدویک جا انجام شود .
 دراین مجموعه ی قابل عرضه 6 شرکت پالایشگاهی لاوان (با قیمت پایه 660میلیارد تومان )، شیراز (730)، اصفهان (4800) ، تهران (4000) ، بندر عباس (4700) وتبریز (2000) وسه بانک تجارت ، ملت وصادرات که "سهم دولت در هر کدام 17 در صد " است ؛ بیمه البرز (34/17)، بیمه اتکائی امین (44/11)، هلدینگ بزرگ خلیج فارس (19)، صنایع ملی مس ایران (12) ، فولاد مبارکه اصفهان (2/17 ) ، ایران خودرو (14) ،سایپا (31/17)، کشت وصنعت پارس ( 40 ؛استثنائاً بالای 20 در صد سهام )، سرمایه گذاری ملی ایران ( حدوداً 18)، وجود دارند .
در این رابطه  پاسخ "مشاور سازمان خصوصی " در گفتگوئی با روزنامه ی شرق (9/4/98)به برخی از پرسش ها چندان قانع کننده به نظر نمی رسد و عدم پیگیری پرسشگر به ابهام ها می افزاید ؛ برای نمونه :
1 ــ سوآل : چرا دولت سهام بنگاه های اقتصادی سود ده را می فروشد در حالیکه 600 شرکت دیگر در نوبت فروش اند وچه بسا بعضاً زیان ده هم هستند ؟ خلاصه ی جواب : این تصمیم مقامات ذیربط است !
راستش دوره ی این گونه پاسخ دادن ها سر آمده است ! جواب ها باید یا شفاف ، مستند و مستدل باشند یا از واژه ی مقدس " نمی دانم " استفاده شود .
... والله تا آنجا که ما از علم اقتصاد حالیمان می شود هیچ بنگاه سود آوری به فروش نمی رسد مگر:
(1) مشتری خوبی پیدا شود که باقیمتی بسیار بالاتر از عرف بازار خریدار آن باشد و تواماً فروشنده امکان سرمایه گذاری در موردی دیگر داشته باشد که به مراتب سود آورتر باشد ! (2) فروشنده در تنگنائی خاص گرفتار آمده باشد ؛ مثلاً بشدت بدهکار باشد !!(3) زد وبندی پشت قضیه خوابیده باشد !!!
2ــ سوآل : چرا معمولاً دولت ها در دوسال  پایان دوره ی زمامداری شان دست به فروش سهام بنگاه های اقتصادی تحت الامرشان می زنند " که به اعتقاد برخی کارشناسان این اقدام برای قدرتمند کردن افراد خاص و اطرافیانشان صورت گرفته است ."
جواب ( نقل به معنی ): نه بابا! این حرف ها چیه که شما می زنید ! شرایط مزایده کاملاً منصفانه ، ومتکی بر قوانین تجارت پایه گذاری شده است !
فراموش نکنیم که پرسش در مورد زمان وقوع معامله بود ونه شرایط آن !
3ــ ...وبه ناگاه پاسخکو به شکوه در می آید که : " ما برای فروش سهام ماشین سازی تبریز 10 نوبت با قیمت حدودی 680 میلیارد تومان مزایده برگزار کردیم که در هر 10 نوبت مزایده پوچ شد ؛ یعنی هیچ کسی حاضر نشد قیمت[ پیشنهادی ] دهد . خب با کدام منطق می گویند این شرکتی که هیچ کسی حاضر نشده است برای آن 600(!) میلیارد تومان قیمت بدهد ، 5هزار میلیارد تومان قیمت داشته باشد ؟ ... مشخص است که این افراد کار کارشناسی نمی کنند و دنبال فضای تبلیغاتی ، برخورد های جناحی و جو سیاسی هستند ."
اجازه دهید به " مشاور سازمان خصوصی سازی " صرفاً یاد آوری کنیم قیمت هر کالا مساوی است با قیمت تمام شده که شامل هزینه های جنبی نیز است به علاوه ی سود ؛ از سالی که سهام ماشین سازی تبریز عرضه شد حرفی به میان نیامده است ولی بازهم این نکته از اعتبار جهانی ــ تاریخی این فرمول چیزی کم نمی کند ؛ حال بحث قیمت تمام شده کالامطرح است که  توسط حسابداران خبره ی  صنعتی با دقتی بسیار بالا قابل محاسبه است که ربطی به استدلال ایشان ندارد و اساساً قیمت تمام شد را عرضه و تقاضا تعیین نمی کند .
با نگاهی دیگر امر مزایده ، بازی ها وزد وبندهای آشکار ونهان  خاص خود را دارد که سرچشمه ی انواع رانت ها است و اگر اجازه باشد وارد این مبحث قبیحه نشویم بهتر است .
4ــ ... ودر خاتمه ؛ جناب مشاور اصرار دارند که خریداران سهام 18بنگاه  برشمرده قطعاً بخش خصوصی است و لاغیر ! ... ودر مقابل سوآل پرسشگر که :"اگر بخش خصوصی توان خرید نداشت چه می شود؟ " جناب مشاور خیلی کوتاه جواب می دهد :" آن زمان هیئت واگذاری بررسی می کند که شرکتی را به صورت نقد ، یک جا وبلوکی واگذار کند یا نحوه ی واگذاری را تغییر دهد ."
جل الخالق !
پس تکلیف کاملاً روشن است ! حضرات بخش خصوصی در مزایده های اولیه شرکت نکنید تا بر گزار کنندگان آن که گویا قسم خورده اند تحت هر شرایطی انان را بفروشند مجبور شوند تدریجاً آن چنان " نحوه ی واگذاری را تغییر دهند ." که در بهترین حالت ائتلاف های صرفاً(!)شما توان  تجمیع سرمایه های راکدتان را ایجاب کند و فرصت خرید را از دست ندهید !