طبعاً خبر کاهش نرخ بیکاری در فصل بهار سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل می تواند خبر مسرت بخشی باشد به ویژه که در این دوران وانفسا همه به وصول اخبار خوش اقتصادی نیازمندیم ؛ اما آیا روی این دست اخبارکه با الفبای علم اقتصادسیاسی منافات دارند تا چه حد می توان حساب باز کرد و دلخوش بود ؟
مرکز آمار ایران نرخ بیکاری در بهار سال جاری را 10/8درصد اعلان کرده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل 1/3 در صد کاهش نشان می دهد .
پاره ای از اهالی فن ، بنا به سووال ها و استدلال های بر شرمده بشرح زیر ؛ داده ی فعلی راکه با سایر داده های کلان اقتصادی همخوانی ندارد از زوایای مختلف مورد نقد وبررسی قرارداده اند و برآنند که نهایتاً این گونه ابرازات دامن زدن به جو خوش بینانه است تا واقع بینانه !
1 ــ ازمقایسه ی آمارهای فصلی نمی توان نتیجه گیری کرد که مثلاً " ما می توانیم بیکاری را مهار کنیم ." چنین نتیجه گیری هائی با این ابعاد و وسعت نتیجه ی بررسی آمارهای سه ساله است .
2 ــ مشاغل فصلی مانند کشاورزی ، گردشگری ، حمل ونقل و کارهای ساختمانی می توانند در کاهش این آمار نقش داشته باشند که مشمول اشتغال دائم نیستند .
3 ــ می دانیم در ایران حدود 3/5 میلیون تبعه ی افغانستانی داریم که به علت کاهش چشمگیر ارزش ریال ، قریب 700 هزار تا یک میلیون از نیروی کارآن ها کاهش یافته است ، لذا جایگزین آن ها در این کاهش می تواند موثر باشد .
4 ــ می دانیم کار آموزی بیشتر در شهر و روستا ، جمعیت کار آموزان را که از قضاء شاغل به حساب می آیند افزایش داده است .
5 ــ می دانیم سربازان شاغل محسوب می شوند و طبعاً لغو خرید قیمت سربازی به تعداد آن ها افزوده است .
6 ــ هر چند احتساب یک ساعت کار در هفته به عنوان پایه ی شغل یک استاندارد جهانی است ولی در ایران که شغل های پاره وقت از اعتبار چندانی برخوردار نیستند تا چه حد می تواند دلالت بر صحت موضوع داشته باشد ؟
7 ــ با توجه به رکود فاحش بر حوزه ی محوری اشتغال زائی در ایران یعنی کارهای ساختمانی اعتبار این آمار تا چه حد می تواند متکی بر واقعیات باشد ؟
8 ــ همچنین با توجه به دامن گستر بودن روز افزون وسعت تحریم ها ؛ منشا این رشد را در کجا باید جستجو کرد ؟
9 ــ این رشد تاثیر عواقب هول انگیز سیلاب های فروردین و اردیبهشت را که به مزارع کشاورزی آسیب های جدی وارد کرد وبیکاری را دامن زد ، چگونه توجیه می کند ؟
10 ــ آیا آمار و اطلاعات سازمان های بیمه ای و خدمات اجتماعی که می توانند نقش بسزائی در صحت آمار مذکور داشته باشد ، راستی آزمائی آمار کاهش بیکاری را تایید می کنند ؟