ایران هجدهمین اقتصاد بزرگ دنیا

اقتصاد ایران یک اقتصاد ترکیبی و در حال گذار است که بخش عمده‌ای از صادرات در ایران بر پایه صادرات نفت و گاز است. اقتصاد ایران یکی از معدود اقتصادهای بزرگ است که در جریان بحران مالی ۲۰۰۷-۲۰۰۹ مستقیما دچار آسیب نشد.

در میان شاخص‌های اقتصاد کلان، تولید ناخالص داخلی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. زیرا نه تنها به‌عنوان مهم‌ترین شاخص عملکرد اقتصادی در تجزیه و تحلیل‌ها و ارزیابی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، بلکه بسیاری از دیگر اقلام کلان اقتصاد محصولات جنبی محاسبه و برآورد آن محسوب می‌گردند. تولید ناخالص داخلی یکی از مقیاس‌های اندازه‌گیری در اقتصاد است که در برگیرنده مجموع ارزش کالاها و خدمات نهایی است که طی یک دوره معین معمولا یک سال در یک کشور تولید می‌شود و منظور از کالاها و خدمات نهایی نیز، کالا و خدماتی است که در انتهای زنجیره تولید قرار گرفته‌اند و خود آنها برای تولید و خدمات دیگری خریداری نمی‌شوند. نفت عامل رشد اقتصاد متکی به مصرف می باشد.

تولید ناخالص داخلی ایران در دوره ۳ ساله تشدید تحریم‌های غرب یعنی سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴، ۱۶۰ میلیارد دلار کاهش یافت و ایران در رده‌بندی اقتصادهای بزرگ دنیا طی این مدت ۷ پله نزول کرد. بر این اساس تولید ناخالص داخلی ایران طی دوره سه ساله ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ با افت ۲۸ درصدی مواجه شد. ایران که در سال ۲۰۱۱ در رتبه ۲۱ بزرگترین اقتصادهای جهان قرار داشت در سال ۲۰۱۴ به جایگاه ۲۸ نزول داشته است. البته تحریم‌ها تنها عامل کاهش تولید ناخالص داخلی نبوده است بلکه افت شدید قیمت نفت نیز به ویژه در سال ۲۰۱۴ به این روند دامن زده است.

ایران بزرگترین تولیدکننده پسته، زعفران، خاویار، زرشک، فیروزه، میوه‌های شفتی مثل زردآلو و فرش دستباف در جهان است. این کشور همچنین بزرگترین ذخیره روی در جهان را دارد.
ایران همچنین هشتمین تولیدکننده میوه، دومین تولیدکننده خیار، چهارمین تولیدکننده سیمان، نهمین تولیدکننده آهن، هشتمین تولیدکننده لیمو، دهمین تولیدکننده انگور، دومین تولیدکننده زردآلو، هشتمین تولیدکننده مرغ، سومین تولیدکننده گاز طبیعی، ششمین تولیدکننده نفت، سومین صادرکننده نفت، ششمین تولیدکننده پیاز، دومین تولیدکننده گردو، سومین تولیدکننده هندوانه، هفتمین تولیدکننده گوجه فرنگی، هفتمین تولیدکننده مرکبات، چهارمین تولیدکننده بادام و هفتمین تولیدکننده پشم، سیزدهمین تولیدکننده آهک و دومین تولیدکننده پرلیت در جهان است.

 ایران هجدهمین اقتصاد برتر دنیا، چهارمین تولیدکننده نفت در جهان، دارای اولین ذخایر گازی جهان، حائز رتبه دهم در صنعت گردشگری و رتبه پنجم در اکوتوریسم، بزرگترین و بیشترین میزان صنایع در حوزه خاورمیانه و شمال آفریقا، رتبه‌های چهارم تا دهم دنیا در تولید روی و کبالت، دارای رتبه برتر در ذخایر آلومینیوم، منگنز و مس در جهان، رتبه چهارم دنیا به لحاظ تنوع تولیدات محصولات کشاورزی می‌باشد.

طبق آخرین آمار منتشر شده از سوی صندوق بین المللی پول، ایران در سال 2017 توانسته جایگاه خود به عنوان هجدهمین اقتصاد بزرگ دنیا را حفظ کند. بر اساس برآوردهای این نهاد بین المللی تولید ناخالص داخلی ایران بر اساس شاخص قدرت خرید در سال 2017 به 1630 میلیارد دلار رسیده است. این رقم نسبت به سال قبل از آن 81 میلیارد دلار افزایش داشته است.

بر اساس پیش بینی های صورت گرفته ایران با ۵۵۵ میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی تا سال ۲۰۲۰ میلادی بالاتر از اماراتی‌ها و پایین‌تر از کشورهایی نظیر عربستان سعودی و ترکیه قرار خواهد گرفت.