ترامپ برنده یا بازنده؟!

به این ترتیب هر یک از دو حزب آمریکا موفق بوده و توانستند جایگاه خود را در این مجالس تقویت کنند.
پیش بینی ها قبل از انتخابات موید این مساله بود که جایگاه و موقعیت حزب جمهوریخواه در مجلس سنا تقویت خواهد شد در حالی که دموکرات ها پس از 8 سال قادر خواهند بود اکثریت مجلس نمایندگان را از آن خود کرده و به دوران جمهوریخواهان خاتمه دهند.
حال با توجه به وضعیت پیش آمده این سوال مطرح می شود که آیا موقعیت و جایگاه دونالد ترامپ رییس جمهور تضعیف شده و آیا دموکرات ها که کنترل مجلس نمایندگان را در دست گرفته اند قادرند موقعیت رییس جمهور را با خطر مواجه سازند؟
برای پی بردن به این مساله نیاز است نگاهی به وظایف و جایگاه هر دو مجلس هم چنین وضعیت و اختیارات ریاست جمهوری در آمریکا بیندازیم تا مشخص شود آ نهایی که درکشورمان برای شکست جمهوریخواهان و ترامپ دست به دعا برداشته و به دموکرات ها دل بسته بودند توانسنته اند به خواسته های خود جامه عمل بپوشانند یا این که تلاش هایشان ثمری در پی نداشته است؟
اصولا این واقعیت را باید پذیرفت که هر ملتی برای منافع خود قدم به صحنه انتخابات نهاده و به حزب یا کاندیدایی رای می دهد که برنامه ها و اهدافش با خواسته ها یش هم سو باشد. به همین دلیل نمی توان انتخابات دموکراتیک در یک کشور آزاد را برای کشورهای دیگر مفید یا مضر به حساب آورد.اگرچه ممکن است نتایج یک انتخابات بتواند تاثیراتی در برخی از کشورها که دارای روابطی با این کشور هستند به وجود بیاورد اما این حقیقتی انکار ناپذیر است که هر ملتی برای تحقق خواسته های خود به پای صندوق های رای می رود و نمی توان انتظار داشت نمایندگان یک کشور منافع و خواسته ها و اهداف کشور و ملت دیگری را مورد توجه قرار دهند.
انتخابات و مراجعه به صندوق های رای امروزه در اکثر کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته و به یک اصل تبدیل شده است حتی در کشورهایی هم که فاقد دموکراسی و مردم سالاری هستند برای توجیه برنامه ها و یا موجه جلوه دادن تصمیمات به صندوق های رای متوسل می شوند . در این کشورها حتی مجالس و پارلمان هایی وجود دارند که فرمایشی بوده و صرفا برای تایید خواسته ها و فرامین حکام و رهبران شکل گرفته اند. به همین دلیل خروجی این پارلمان ها با پارلمان هایی که نمایندگان راستین ملت در آن حضور دارند متفاوت است به این دلیل که بر این پارلمان ها اراده و خواست مردم حاکم است اما بر پارلمان های فرمایشی ،اراده و خواست هیات حاکمه .لذا با توجه به خروجی پارلمان ها و چگونگی انتخابا ت می توان به صحت انتخابات و ماهیت پارلمان ها و نمایندگانشان پی برد.
هرچه حکومت مردمی تر و دموکراتیک تر باشد انتخاباتی که برگزار می شود آزاد تر و دموکراتیک تر خواهدبود د رغیر این صورت با انتخابات مهندسی شده و غیر واقعی مواجه خواهیم بود که صرفا در راستای خواست و اهداف هیات حاکمه برگزار می شوند و نفعی برای ملت ها ندارند.
انتنخابات میان دوره ای آمریکا که برخی آن را همه پرسی برای دونالد ترامپ رییس جمهور این کشور معنا کردند بازتاب های مختلفی داشت . عده ای آن را شکست رییس جمهور دانسته و مدعی شدند که از این پس اوضاع در مجالس قانون گذاری آمریکا به ضرر ترامپ و جمهوریخواهان خواهد بو د در حالی که عده دیگری بر این باور بودند که توازن قدرت بین دو حزب دموکرات و جمهوریخواه حفظ شده و هر یک از آنها با در دست گرفتن کنترل یکی از دو مجلس نمایندگان و سنا در حقیقت می توانند مانع یکه تازی حزب رقیب شود.
در این انتخابات تمامی 435 کرسی مجلس نمایندگان و 33 کرسی از یک صد کرسی سنا، برای نامزدهای انتخاباتی به رای گذارده شد .
از 435 کرسی مجلس نمایندگان آمریکا، جمهوریخواهان با در اختیار داشتن 240 کرسی در برابر 194 کرسی حزب دموکرات اکثریت را در دست داشتند . رئیس جمهوری آمریکا، پیش بینی کرده بود دموکرات ها در انتخابات میاندوره ای به سختی شکست خواهند خورد ولی شرایط آن گونه که ترامپ انتظار داشت پیش نرفت و دموکرات ها توانستند اکثریت مجلس نمایندگان را از آن خود کرده و جمهوریخواهان نیز موقعیت خود را در مجلس سنا تثبیت کنند. به این ترتیب اگر قرار باشد دموکرات ها در مجلس نمایندگان برای دولت و رییس جمهور مشکل ایجاد کنند جمهوریخوا هان نیز قادر خواهند بود از طریق این مجلس به مقابله برخیزند. انتخابات میان دوره ای در میانه هر دوره ریاست جمهوری (دو سال پس از آخرین انتخابات ریاست جمهوری و دو سال پیش از رای گیری بعدی) برگزار می شود. در جریان این انتخابات تمام اعضای مجلس نمایندگان و یک سوم اعضای مجلس سنا انتخاب می شوند .
دوره نمایندگی اعضای مجلس نمایندگان دو سال است این در حالی است که یک سوم از اعضای سنا برای یک دوره شش ساله انتخاب می شوند. همواره یکی از عوامل تاثیرگذار بر نتیجه انتخابات میان دوره ای مشارکت نسبتا ضعیف رای دهندگان در انتخابات بوده است. دلیل عدم مشارکت گسترده مردم برای شرکت در انتخابات عدم علاقه آنها به رای گیری میان دوره ای است. این در حالی است که اغلب رای دهندگان علاقه بیشتری برای مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری از خود نشان می دهند .
انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهوری آمریکا در سال ۲۰۱۶ بیش از پیش به فضای دو قطبی در عرصه سیاسی آمریکا دامن زد و شرایط را تغییر داد ه ومردم را برای حضور در صحنه مشتاق تر کرد.
در انتخابات میان دوره ای سال ۲۰۱۴ تنها ۳۶.۴ درصد واجدان شرکت در انتخابات در رای گیری شرکت کردند .
این در حالی است که آمار ثبت نام رای دهندگان برای شرکت در انتخابات میان دوره ای امسال از اشتیاق گسترده آنها برای شرکت در انتخابات حکایت داشت و مردم نشان دادند که مایل به حضور گسترده در پای صندوق های رای هستند. در این انتخابات مسایل داخلی نظیر مهاجرت و اقتصاد و بیمه درمانی بیش از همه مسایل مورد توجه قرار داشت در حالی که عده ای در داخل ایران بر این باور بودند که مهار رییس جمهور واحیای برجام و سیاست خارجی دولت ترامپ به عنوان یک اصل مطرح خواهد شد اما در عمل این گونه نبود و موفقیت جمهوریخواهان در مجلس سنا نشان داد آنها قادر خواهند بود سیاست های خود را در زمینه مسایل بین المللی هم چنان به پیش ببرند.
البته موفقیت دموکرات ها می تواند مشکلاتی برای رییس جمهور ایجاد کند خصوصا در زمینه بودجه و یا پرسش و پاسخ که قادر خواهند بود دولت را با چالش مواجه سازند اما سخنا ن ترامپ پس از اعلام نتایج انتخابات نشان داد که او درصدد مقابله با مجلس نمایندگان و دموکراتهاست در صورتی که آنها خواسنتار تقابل با او باشند.
آمریکا دارای نظام قانونگزاری خاصی است . این کشور دارای 2 مجلس نمایندگان و مجلس سنا ست.مجموع اعضای این دو مجلس در حقیقت کنگره را تشکیل می دهند. دوره فعالیت نمایندگان در مجلس نمایندگان ۲ ساله است و هر نماینده وکیل مردم منطقه ای است. این نمایندگان از ۴۳۵ “منطقه کنگره ای” از سراسر کشور می آیند. هر ایالت بر اساس میزان جمعیتش به تعدادی از این مناطق کنگره ای تقسیم می شود. به عنوان مثال، ایالت کالیفرنیا ۵۳ نماینده دارد، در حالی که هفت ایالت ازجمله دلاوِر و آلاسکا هر یک تنها یک نماینده دارند. هر یک از این نماینده ها ابتدا باید در انتخابات مقدماتی در منطقه خود پیروز شوند تا به عنوان کاندیدای حزبشان برای انتخابات سراسری معرفی شوند تا در آن انتخابات رقیب دموکرات یا جمهوریخواه خود را شکست دهند. ولی در مجلس سنا به جای این که هر ایالت بر اساس میزان جمعیتش نمایندگانی داشته باشد، ایالت ها به طور مساوی هر یک دارای دو سناتور هستند. سناتورها هم چنین به جای این که برای دوره های دو ساله انتخاب شوند هر شش سال یک بار انتخاب می شوند. اما دوره های آنها چنان تقسیم شده است که هر دو سال تقریبا یک سوم سناتورها انتخاب می شوند و تغییر می کنند.
مجلس نمایندگان و سنا شرکایی مساوی در مراحل وضع قوانین هستند. هیچ قانونی بدون تایید هر دو مجلس تصویب نمی شود، اما قانون اساسی به هر یک از مجالس برخی اختیارات ویژه را داده است. مجلس سنا معاهدات بین المللی ومنصوبان رئیس جمهور را تایید می کند هم چنین اعضای سنا با عضویت در کمیسیون های مختلف بر فعالیت های دولت نظارت دارند. از طرفی دیگر مجلس نمایندگان باید مطرح کننده همه طرح هایی باشد که موجب افزایش درآمد کشور می شوند. مجلس نمایندگان علاوه بر این مبدا طرح های مربوط به استیضاح ها است در حالی که مجلس سنا تصمیم نهایی را در مورد چنین طرح هایی می گیرد .
طبق فرایند سنا، یک لایحه از نظر تکنیکی زمانی به سند تبدیل می‌شود که در کنگره به تصویب برسد اما تا زمانی که رئیس‌جمهور آن را امضا نکند یا تا زمانی که مجلس نمایندگان آمریکا و سنا هر دو، نتوانند دو سوم آراء را به دست آورند تا بتوانند وتو رئیس‌جمهور آمریکا را به چالش درآورند، به قانون تبدیل نمی‌شود.لذا رییس جمهور قادر است با وتو ، مانع اجرایی شدن مصوبه ها شود.
با توجه به اختیارات هر دو مجلس آمریکا هم چنین قدرت رییس جمهور می توان اعلام کرد که از این پس در صورتی که دموکرات ها مایل باشند می توانند در زمینه های مالی و بودجه و بر خی مسایل مرتبط با رییس جمهور و وزرا سوال هایی را مطرح ساخته و دولت را با چالش مواجه سازند. به همین دلیل ترامپ در اولین کنفرانس مطبوعاتی خود پس از اعلام نتایج بر این مساله تاکید کرد که در صورت توسل دموکرات ها در مجلس نمایندگان به مسایل این چنینی او هم از طریق سنا آنها را به چالش خواهد کشید لذاباید به این واقعیت توجه داشت که از این پس شرایط و اوضاع برای ترامپ چندان آسان نخواهد بود .