در مدت دو روز گذشته شاهد صف فروش سنگین در اکثریت نمادها بورسی و و فرابورسی بوده ایم به طوری که در روز شنبه شاخص بورس بیش از 17000 واحد نزول داشت و امروز تا لحظه نگارش این مقاله شاخص بورس ( ساعت 11:29 دقیقه ) با 8391 واحد نزول به عدد 494347 واحد رسید و از ساعات ابتدایی روز به دلایل نامعلوم سامانه معاملاتی دچار مشکل گردید که در نهایت شرکت فرابورس در ساعت 10:37 اطلاعیه ای مبنی بر تغییر ساعات معاملاتی ارائه نمود که به شرح زیر می باشد.
زمان بندی جلسه معاملاتی امروز یکشنبه مورخ 1398/12/25
1398/12/25 10:37:26
به اطلاع می رساند؛ زمان بندی جلسه معاملاتی بازارهای فرابورس ایران امروز یکشنبه مورخ 1398/12/25 به شرح زیر است: دوره سفارش گیری از ساعت 11:00 تا 11:30 و دوره حراج پیوسته از ساعت 11:30 تا 14:00. لذا خواهشمند است تغییرات مذکور را در تصمیمات خود لحاظ نمایید..
حال به بررسی آنچه گذشت می پردازیم دیروز سعی کردم با صبر لازم نظاره گر بازار باشم و یادداشتی را در روزنامه در ارتباط با بورس درج ننمایم . اکنون با بررسی رویدادها و شرایط بورس ایران میتوان درک بهتری از این ریزش بیش از 24000 واحدی در طول دو روز کاری داشته باشیم در بازارهای جهانی طی هفته گذشته قیمت نفت تا بشکه ای 30 دلار نزول پیدا کرد اما با اعلام وضعیت اضطراری از سوی رئیس جمهور آمریکا و دستور ترامپ به وزیر انرژی جهت خریداری نفت ارزان بازار و افزایش ذخیره استراتژیک آمریکا نفت در مقابل این حمایت تا بشکه ای 35 دلار واکنش نشان داد( یعنی رشد 5% در یک روز ) از سوی دیگر عربستان با تحویل دادن نفت 25 دلاری به مشتریان اروپایی خود توپخانه پر قدربتش را بر روی روسیه گشود تا آتش جنگ نفتی همه را هراسان نگه دارد . اما سیاست های غیرمنطقی و سطحی نگرانه عربستان مانع از رشد بازارها نشد و بورس آمریکا S&P500 با رشد 9.29% همراه گشت اینها همه در حالی بود که در بازار جایگزین سرمایه ترسان از ریسک طلا نه تنها رشدی را تجربه نکرد و سهامداران به سمت این بازار روانه نگشتند بلکه هر اونس طلا از قیمت 1639 دلار به قیمت 1532 دلار طی سه روز هفته پیش سقوط کرد دلیل این موضع عدم ریسک واقعی در بازارهای سرمایه بین المللی بود این رفتار اقتصادی در واکنش به ریزش نفت از سوی سهامداران موقتی و زودگذر می باشد که برای بسیاری که اطلاعات لازم رانداشتند تعجب برانگیز بود جذابیت سرمایه گذاری در بورس ها در موقیعت کنونی به خصوص در نمادهای دارویی ،بهداشتی و غذایی بسیار بالاست زیرا بتعداد کثیری از شرکت ها در طول این دو هفته 30% کاهش قیمت را تجربه نمودند که در واقع بسیار کمتر از ارزش واقعی آنها می باشد در همین رو نوسان گیرهای حرفه ای با همکاری شرکت های اعتبار سنجی از میزان ارزش واقعی بنگاه های اقتصادی و همچنین ارزش جایگزینی آنها با خبر می باشند پس با فروش طلا و سرمایه گذاری در بورس ها در یک روز توانستند غول های بازار سودی بیش از 10% را کسب نمایند . در مقاله تحلیلی در بلومبرگ تعبیری جالب را به کار برد (( ماهی گیری با دستان خالی در رودخانه کم عمق )) این جمله مرا به یاد خرس ترسان وال استریت می انداز که انگار در آلاسکا در اواسط بهار به راحتی با دهان باز در حال صید ماهی است حتی بچه خرس ها هم ماهیگران قهاریبه شمار می آیند. طبیعتا خرید سهام شرکتی که شاید هر واحد آن حداقل داری 100 دلار ارزش باشد به قیمت 70 دلار بی شباهت به ماهیگری خرس های قهوه ای نیست .
در این روزها که خیلی ها در بازارهای جهانی سود های کلانی به جیب میزنند در بازار بورس ایران هم این رفتار رسوب کرده و فروشندگان ناآگاه طعمه حرفه ای ها می شوند علی رغم آنکه دیروز از سوی یاسر فلاح مدیر اطلاع رسانی سازمان بورس به فرو شندگان هشدار جدی داده شده بود ولی انگار این کم تجربه گان حتی توان صبر و تحمل ندارند البته باید معاملات گروهی از معامله گران را از این دست جدا نمود که در پایان مدت زمان اعتباری خود مجبور به فروش سهام و تسویه حساب خود با کارگزاری ها و بانک های عامل می باشند نمیتوان آمار دقیقی را ارائه داد ولی در کل فروشندگان از این دست در خوشبین نانه ترین حالت شاید 30% از فروش بازار را به خود اختصاص دهند و بقیه این فروش سهام ارزان مرتبط با فروشندگان کم دانش میگردد. در گروه هایی مانند بانکی ، پالایشی ، فلزات اساسی ، شیمیایی ، دارویی و حتی آرایشی و بهداشتی این صف های فروش منطقی نمی باشد زیرا که : به دلایلی که تحلیگران بازار ارائه می نمایند و بر طبق آمارهای موجود دیروز و امروز نمادهای گروه بانکی بدون دلیل محکمهپسند، زیر فشار عرضه قرار گرفتند و این در شرایطی است که اکثر نمادها در قیمتهای منفی امروز به سطوح حمایتی رسیدند . نکته مهم اینکه ارزش بازار بانکیها از 14 میلیارد دلار در سال 93 به 10 میلیارد دلار در سال 98 نزول کرده است. در واقع اگرچه سهام این گروه همراستا با روند کلی بازار رشد کردهاند اما به لحاظ دلاری، با سقف قیمتها فاصله بااهمیتی وجود دارد.
در این گروه #وپاسار ، #ونوین ، #وبصادر ، #وتجارت و #وبملت از نظر ارزش بازاری پایین تر از سال 93 معامله میشوند. لذا خرید این سهمها در منفیهای امروز به دید نگهداری تا شب مجمع، بازدهی مناسبی را به همراه خواهند داشت. به لحاظ تکنیکی، #وبصادر در محدوده 62 تومانی و #وبملت 700 تومانی گزینههای جذابی برای سرمایهگذاری خواهند بود. وبملت 2 مرحله افزایش سرمایه از محل سود انباشته و تجدید ارزیابی داراییها و وبصادر برنامه افزایش سرمایه از محل آورده نقدی را در دستور کار دارند.
در گروه پترو پالایشی ها هم بسیاری از شرکت ها سودی بیشتر از سال گذشته را ساخته اند این در حای است که میزان صادرات غیر نفتی در 9 ماه اول سال 1398 بالغ بر 37 میلیارد دلار بوده که اکثر این مقدار مربوط به گرو پتروشیمی ، پالایشی ، فلزات اساسی و معدنی است و در گروه شیمیایی ( پتروشیمی ها )ارزش بازاری ۴۹۸ شرکتی که در ابتدای سال ۱۳۹۳ تا کنون در بازار سرمایه حضور داشته اند بالغ بر ۱۱۹ میلیارد دلار بوده و بر اساس اتفاقات جالب امروز بعد از ۶ سال و انجام طرح های توسعه ای با رشد۲۳ درصدی به ۱۴۷ میلیارد دلار رسیده است. همچنین در گروه معادن و فلزات اساسی بسیاری از شرکت ها بسیار کمتر از ارزش ذاتی خود معامله می شوند پس نمیتوان برای این هیجان برای فروش دلیل منطقی را دریافت نمود به سهامداران حقیقی و حقوقی حاضر در بازار توصیه می شود که با تامل بیشتر در این روزهای پایانی به خصوص به فروش سهام خود بپردازند و از فروش هیجانی پرهیز نمایند زیرا بسیاری از این صف ها فقط بخاطر وجود کرونا می باشد و در چند ماه آینده با برطرف شدن این معضل فروشندگان کنونی سهام از بزرگترین زیان کنده گان بازار خواهند بود .