"هر دم از این باغ بری می‌رسد." شاید این روزها بتوان یکی از مصادیق این ضرب‌المثل را تصویب قوانین و مقررات شبانه و لحظه‌ای در بازار سرمایه دانست. یک بار تصمیم به کاهش یک باره دامنه نوسان در بازار پایه گرفته می‌شود، بار دیگر شبانه دامنه نوسان کاهش می‌یابد و یک بار دیگر هم شبانه تصمیمی گرفته می‌شود مبنی بر افزایش حجم مبنا.
در تازه‌ترین تصمیمات شبانه نیز متولیان بازار سرمایه قوانین مربوط به توقف نمادهای معاملاتی، ارائه گزارشات و برگزاری کنفرانس‌ها، ایجاد تغییر در حجم مبنا و ... را به تصویب رسانده‌اند. هر چند که فعلا اعمال این قوانین که قرار است از روز دوشنبه این هفته اجرایی شود در هاله‌ای از ابهام است.
بر این اساس باید گفت به تازگی تغییر دوباره و خلق‌الساعه قوانین معاملات بازار سهام درحالی از شامگاه چهارشنبه دوشنبه رخ داده و واکنش منفی سهامداران و کارشناسان را به همراه داشته است که به گفته روح‌اله حسینی مقدم، عضو شورای‌عالی بورس و اوراق بهادار وضع قوانین باید کارا و اثربخش باشد. کارشناسان زیادی از رشد شتابان سهام برخی از شرکت‌ها که پتانسیل سودآوری ندارند، ابراز نگرانی می‌کنند و همه علاقه‌مندند با اقبال سرمایه‌گذاران و جریان نقدینگی به سمت بورس، بازار سرمایه عمق بیشتری پیدا کند و به کمک تولید و اقتصاد ملی بیاید.
به همین دلیل این عضو شورای عالی بورس از وزیر اقتصاد درخواست کرده در جلسه امروز(شنبه) شورای عالی بورس، مصوبات اخیر سازمان بورس بررسی شود که این موضوع مورد موافقت دژپسند قرار گرفته است.
این در حالی است که یکی دیگر از اعضای شورای عالی بورس نیز در واکنش به ابلاغیه جدید سازمان بورس درباره تغییر قوانین و مقررات زیرساخت‌های معاملات سهام تصریح کرده، "به شخصه در جریان این مصوبه اخیر نبودم. از منظر کارشناسی، خیلی روی آن بحث دارم(بجز کاهش درصد سهام در صندوق های درامد ثابت) اما تغییر مرتبط مقررات را موجب سردرگمی بازار می‌دانم."
شاهین چراغی همچنین گفته، "متن مقررات جدید را چندین بار خواندم تا متوجه شدم بالاخره مصوبه چه گفته است؛ اما مشکل با این مصوبات حل نمی‌شود. فشار نقدینگی بالا است و این تصمیمات مشکل را حل نمی‌کند و مرتب تنش را بیشتر می‌کند.
این عضو شورای عالی بورس در ادامه تصریح کرده، "به نظرم فصل جدید‌ی در روابط ذینفعان با نهاد ناظر ایجاد خواهد شد اما واقعیت را قبول کنیم. دامنه نظرات کارشناسی بسیار متفاوت است و تماس مستقیم با مدیران سازمان هم خیلی زیاد."
از سوی دیگر سعید اسلامی بیدگلی نیز به عنوان یکی دیگر از اعضای شورای عالی بورس گفته، "امروز(شنبه) در یک جلسه ویدئویی با کارشناسان و مدیران، دستورالعمل جدید را بررسی می‌کنیم و جمع بندی نهایی با هدف بهبود نقدشوندگی در بازار به سازمان ارسال می‌شود."
جدای از مخالفت اعضای شوای عالی بورس با تصمیم جدید سازمان بورس که ریاست این شورا نیز بر عهده وزیر اقتصاد است، کارشناسان بازار سرمایه نیز نقدهای جدی به ایت تصمیم دارند و برخی می‌گویند اگر تصویب و ابلاغ قوانین یک‌شبه و نادرست ادامه‌دار باشد، رفته رفته شاهد فروپاشی بازار سرمایه خواهیم بود.
علاوه بر این نکته قابل توجه دیگر در خصوص شرایط این روزهای بازار سرمایه و همچنین تصمیمات و برنامه‌های ویژه دولت برای سال 99 در حوزه بازار سرمایه این است که هر چند نقدینگی قابل توجهی که به بازار سهام آمده، فرصت مناسبی برای اقتصاد کشور است، اما باید تصمیمات درست و مناسبی نیز برای کنترل و مهار این نقدینگی گرفته شود.
البته بخشی از این تصمیمات، افزایش شمار عرضه‌های اولیه بویژه شرکت‌های بزرگ در بازار سهام است که با عرضه اولیه سهام سرمایه‌گذاری صبا تامین طی چند روز گذشته و همچنین درج نماد سهام شرکت‌هایی بزرگی همچون سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی(شستا) متولیان بازار سرمایه نشان داده‌اند به این مهم توجه داشته و از این بابت اقدام‌شان قابل تقدیر است.
از سوی دیگر با توجه به سرازیر شد نقدینگی قابل توجه از سایر بازارها به سمت بازار سهام، دولت تصمیم جدی برای عرضه‌های خود در بورس و فرابورس در سالجاری دارد که با این کار هم روند خصوصی‌سازی شتاب خوبی می‌گیرد و هم این که تامین مالی مناسبی بویژه در بحث کسری بودجه برای دولت انجام می‌شود. بنابراین با تصویب و اجرای تصمیمات ناپخته و یک‌شبه، بدون شک فرار نقدینگی از بورس رخ می‌دهد که در تقابل با سیاست‌های دولت بویژه در خصوص کنترل نقدینگی و فروش حجم بالایی از سهام دولت در بازار سهام است.
دبیرکل انجمن اقتصاددانان هم در واکنش به مصوبات اخیر سازمان بورس گفته سیاست‌گذاری شتاب‌زده و دفعتی در بازارهای مالی افق دید سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی را محدود می‌کند و این امر در اقتصاد ایران که اعتماد حداکثری نیست، می‌تواند فرصت بزرگ شدن بازار سرمایه ایران و عمق بخشیدن آن را کاهش دهد. امیدوارم این بار فرصت‌ها تبدیل به تهدیدات نشوند.
در هر حال و با وجود همه این مخالفت‌ها و انتقادات، به گفته یکی از عضو شورای‌عالی بورس و اوراق بهادار تصمیم‌گیری در خصوص این تصمیم جدید و شبانه به جلسه امروز شورای عالی بورس که رئیسش وزیر اقتصاد است، موکود شده؛ جلسه‌ای که با توجه به مخالفت‌های گسترده سرمایه گذاران و کارشناسان بازار سرمایه و از همه مهمتر اعضای شورای عالی بورس و همچنین اثرات منفی که اجرای این مصوبه بر معاملات بازار سرمایه آن هم در شرایط کنونی اقتصاد کشور و نیز برنامه‌های مفصل دولت برای فروش سهام خود و جبران کسری بودجه دارد، بعید بنظر می‌رسد که مُهر تائیدش بر روی مصوبه سازمان بورس زده شود.