بسیاری از کانال های ارتباطی و تولیدات بین المللی احتمالا دچار اختال خواهند شد که این امر می تواند ناشی از کمبود نیروی کار باشد.
تولیدکنندگان مواد غذایی فاسد نشدنی احتمالا با افزایش تقاضا مواجه خواهند شد؛ موضوعی که تاکنون در تقاضای حبوبات در سراسر جهان مشاهده شده است. طبعا بسیاری از موادغذایی که خواص آن ها برای تقویت سیستم ایمنی بدن برای مردم روشن شده است و با توجه به همه گیری این ویروس و نقش مهم ارزش تغذیه ای مواد غذایی، تقاضا برای این نوع مواد غذایی بالاخواهد رفت که قطعا تاش و مجاهدت مضاعف تولیدکنندگان را می طلبد. بحث واردات مواد اولیه با مشکلاتی مواجه خواهد شد و نیز تاش دولت برای کنترل بازار ارز و ایجاد امنیت در بازار عامل بسیار مهمی است که به تولیدکنندگان و متعاقبا مصرف کنندگان کمک خواهد کرد.
ضمن اینکه از تاثیر چشمگیر این بحران بر بازارهای صادراتی نمی توان بسادگی گذشت و نیاز به پیش بینی ساز و کارهای تازه ای برای حفظ این بازارها احساس می شود. رسیدن به نرخ رشد سالانه ۲۲درصدی صادرات غیرنفتی از اهداف اصلی برنامه ششم توسعه صادراتی نیز محسوب م یشود از جمله مهم ترین بازارهای منطقه برای صادرات موادغذایی ایران سه کشور روسیه، عراق و عمان است. اولین و بزر گترین واردکننده محصولات صنایع غذای ی ایران، عراق است که در بسیاری از محصولات غذایی صادرات ی ایران جایگاه نخست را دارا است .تقاضای واردات عراق همواره چشمگیر بوده و پیوسته واردکننده خالص بزرگ موادغذایی در منطقه بوده است و ایران نیز توانسته سهم مهمی از موادغذایی این کشور را تامین کند و جزو شرکای تجاری طبیعی ایران شناخته میشود. دومین جایگاه را افغانستان دارد ب هطوری که همواره جزو چهار کشور نخست برای صادرات یکایک محصولات گروه مربوط به صنعت غذا قرار دارد. سومین جایگاه از آن روسیه است.
در پی شیوع ویروس کرونا در ایران، برخی از کشورهای همسایه مرزها را بستند و صادرات غیر نقتی دچار مشکل شده است. واردات و صادرات محصولات بستگی به طولانی بودن حضور ویروس کرونا دارد. اما قطعا این موضوع تبعاتی در اقتصاد ایران خواهد داشت. همانطور که در چین ملاحظه شد اقتصاد چین در عرض یک ماه در آستانه فلج شدن قرار گرفت و مراودات تجاری این کشور قدرتمند اقتصادی متوقف شد. صادرات کالاهای روسی به چین با توجه به شیوع ویروس کرونا، بیش از یک چهارم کاهش یافت و تنها صادرات و واردات کالاهای عمده ادامه دارد.
مقابله جدی با شیوع این بیماری و تدابیر شدید ایمنی که بر سرعت روند جلوگیری از شیوع بیماری بیافزاید و اطاع رسانی دقیق و شفاف یه مردم باید در دستور کار فوری دولت و مسئولین قرار گیرد. در شرایطی که در برنامه بودجه سال آینده اتکاء اصلی بودجه بر اقتصاد غیرنفتی پایه ریزی شده است باید برنامه ریزی دقیق و حساب شده ای از سوی دولت برای جلوگیری از ضربه به صادرات غیرنفتی در شرایط بروز بحران هایی مانند شیوع ویروس کرونا اندیشیده شود.