به گزارش آسیانیوز؛ پویا دبیری مهر ـ کم نیستند دختران و پسرانی که در کلاسهای زبان سخت در حال تلاشاند تا شاید بتوانند با دریافت مدارک معتبر مکالمه زبان انگلیسی خود را به کشوری برسانند که وعده زندگی آرام در آن به زرق و برق فراوان تبلیغ میشود.کانادا را شاید بتوان هتلی لوکس در نظر گرفت که از ملیتهای مختلف در آن حضور دارند و از دور چشمنواز است، اما وقتی وارد آن میشوی آن تصور اولیه فرومیریزد. بهخصوص برای ایرانیان که مصائب زندگی در کانادا برای آنها دو چندان است. از وضعیت خاص آب و هوایی تا قوانین سخت و دست و پاگیر بگیر، تا نبود خدمات کنسولی میان دو کشور و مشکلات مهاجرت. چیزی که خواب خوش زندگی در ینگه دنیا را به چالشی پرمشقت تبدیل میکند و رویاهای بسیاری را نقش بر آب.
یکی از مهمترین مشکلات، نبود خدمات کنسولی مناسب است. از سال ۲۰۱۲ یعنی حدود ۱۴ سال پیش ایران در کانادا سفارت ندارد و دفتر حافظ منافع ایران و شرکتهای خدمات پستی، خدمات امور کنسولی ایرانیان در کانادا را بر عهده گرفتد. وقتی سفارت ایران در کانادا تعطیل شد، کار کنسولی ایرانیان کانادا هم متوقف شد. از ثبت ازدواج و طلاق، ثبت فوت تا وکالتنامه دادن و سوءپیشینه گرفتن و هر کاری که یک ایرانی در خارج از کشور به آن نیاز دارد.
اما چالشهای ایرانیان در کانادا یکی دو تا نیست. بهطور معمول آمار فوتیهای ایرانیها در کانادا مربوط به افراد مسن است. این افراد اصولا کسانی هستند که وضعیت مالی مناسبی دارند و این در حالی است که به دلیل عدم وجود خدمات کنسولی، مستندات فوت این افراد در ثبت احوال ایران ثبت نمیشود و نزدیکان این افراد یا آشنایانشان به مدارک افراد متوفی دسترسی پیدا میکنند و شروع میکنند به جعل وکالتنامه و اقدام به فروش اموال آنها در ایران و چندین سال بعد صدایش وقتی در میآید که کسی با وکالتامه رسمی مدعی مالی میشود که متعلق به اوست.
بسیاری از ایرانیان مقیم کانادا زندگی بلاتکلیفی دارند، چرا که نمیتوانند ازدواج و طلاق خود را ثبت کنند. افراد بهطور واقعی یا با هم ازدواج کردند یا از هم جدا شدند، اما چون امکان ثبت این ازدواج یا طلاق در سفارتخانه نیست، این مناسبات جاری زندگی ایرانیان در کانادا از نظر قانونی و شرعی پشتوانهای ندارد.
همه اینها در حالیست که جمعیت ایرانیان در کانادا سال به سال افزایش پیدا میکند. در زمان تعطیل شدن سفارت، جمعیت ایرانیان نزدیک به ۱۵۰ هزار نفر بوده، اما در حال حاضر حدود ۱ میلیون ایرانی در کانادا زندگی میکنند.
اما سوال این است که به ایرانیان مقیم در کانادا چگونه خدمات کنسولی ارائه میشود؟ تا چند سال قبل مردم میتوانستند مدارک خود را به دفتر حافظ منافع کانادا در سفارت پاکستان مستقر در واشنگتن ارسال کنند و در آنجا افرادی حضور دارند که به دلیل آشنایی با ایرانیان و نیز وجود ارتباطات گسترده، برخی امور کنسولی را برای ایرانیان انجام میدهند. اما نکته قابل توجه این است که دفتر حافظ منافع ایران در واشنگتن تنها در حدی میتواند به ایرانیان خدمات دهد. در این دفتر حدود ۵۰ نفر فعالیت میکنند که خدمات آنها برای حدود 2 میلیون ایرانی مستقر در ایالات متحده است که برای این تعداد که شامل انبوهی از خدمت است، نه تنها کفایت نمیکند بلکه به هیچ وجه متناسب نیست.
در این میان سفارت ایران در مکزیک روند چندسالهای را در زمینه انجام امور کنسولی ایرانیان گذرانده است، به عبارت دیگر سفارت ایران در مکزیک عملکرد مناسبی در زمینه انجام امور مهاجرتی و صدور روادید برای ایرانیان داشته است، اما از یک سال و نیم گذشته این عملکرد کند و در در برخی موارد متوقف شده است.
این در حالیست که در این شرایط که رسیدگیها به دلیل عدم تناسب خدمتدهندگان و خدمتگیرندگان، مطلوب نیست، اگر پیشآمدی برای یک ایرانی کانادایی رخ دهد که نیاز به سفر ضروری به ایران داشته باشد، نه تنها متحمل هزینههای غیررسمی میشود، بلکه با وجود تأمین هزینههای رسمی نیز دستکم بین دو تا سه ماه زمان میبرد تا بتواند مثلا پاسپورت خود را تمدید کند. واسطهها و دلالهای خدمات کنسولی هم ماجرای عجیبی دارند. این افراد به دلیل نبود سفارتخانه ایران در کانادا در عمل از اضطرار و در منگنه بودن مهاجرات سوءاستفاده میکنند تا پولی به جیب بزنند. مثلا برای صدور پاسپورت حدود ۲۰۰۰ دلار کانادا دریافت میکنند و پاسپورت را زودتر به متقاضیان میرسانند، در حالیکه اگر شرایط کنسولی عادی باشد، این هزینه بسیار پایینتر و طبق تعرفههای جاری است.
در حال حاضر ۸۵۰ خانوار در کانادا حضور دارند که به قانونی در کانادا امید بستهاند که به آنها این امکان را میدهد با ترک تشریفات معمول، اقامت موقت سه ساله میگیرند و بعدا میتوانند طبق شرایطی این اقامت سه ساله را به اقامت دائم تبدیل کنند. افراد زیادی که جمعیت آنها به حدود ۴ هزار نفر میرسد با امید و آرزوهای بسیاری برای زندگی بهتر به گوشهای از دنیا مهاجرت کردهاند و با فروختن خانه و زندگی و ماشین و اموالشان، تمام تخممرغهایشان را در سبدی ریختهاند که یک سر آن به اقیانوس منجمد شمالی میرسد و سر دیگرش به آمریکای شمالی؛ هزاران کیلومتر دورتر از وطن.
این مهاجران تا چند روز دیگر وقت دارند تا از این شرایط استفاده کنند و اگر موفق نشوند، باید برخلاف میل باطنی اقدام به اعلام پناهندگی کنند و به تبع آواره خواهند شد. تصمیمی که باعث از بین رفتن آمال و آرزوهای بخشی از جامعه نخبگانی ایرانیان خارج از کشور است. وضعیتی معلق میان زمین و آسمان. وضعیتی که میتواند با تدبیر مسئولان کنسولی خاصه کنسول ایران در مکزیک حل و فصل شود.