آیا انتقادات به واقعیت‌های جامعه نزدیک‌ترند؟

آسیانیوز ایران؛ سرویس فرهنگی هنری:

برای اهالی سینما، بهمن ماه در ایران نه تنها سرد، بلکه مملو از هیجان است. آنها فیلم می‌بینند، به نقد می‌پردازند، تشویق می‌کنند و با لذت از تماشای فیلم‌ها سیراب می‌شوند. در این دو هفته، بحث‌ها حول محور فیلم‌ها می‌چرخد، اما برخی نیز به وضعیت لباس بازیگران در فیلم‌ها و جشنواره پرداخته و تماشاگران را نیز از این مباحث بی‌نصیب نمی‌گذارند. این افراد می‌پرسند آیا این جشنواره فیلم فجر است یا جشنواره مد؟ این انتقادات نشان‌ دهنده این است که نقدکنندگان به طرز قابل توجهی از فضای عمومی دور هستند. اگر آنها در روزهای عادی به خیابان‌های پایتخت یا هر شهر دیگری بروند، متوجه خواهند شد که مردم عادی نیز به همین سبک لباس می‌پوشند. در حالی که بازیگران ممکن است از لباس‌های گران‌تر استفاده کنند، اما سبک پوشش آنها مشابه آن چیزی است که دختران در شهرهای مختلف به تن می‌کنند. کافی است یک روز سوار بی‌آرتی شوید و از جنوب شهر به سمت شمال بروید و از پنجره اتوبوس به تماشای دخترانی که در خیابان‌ها قدم می‌زنند، بنگرید.

اگر به تماشاگران جشنواره فیلم فجر نگاهی بیندازید، متوجه خواهید شد که تفاوت چندانی میان لباس‌های آنها و لباس‌های بازیگران وجود ندارد. این نوع پوشش نه تنها توهین به کسی نیست، بلکه بازتابی از سبک زندگی جامعه است. به علاوه، بازیگران در همه جای دنیا تلاش می‌کنند متفاوت به نظر برسند، چرا که شغل آنها در معرض دید قرار گرفتن است.واقعیت جامعه همین است که مشاهده می‌شود.

این منتقدان حتی به پوشش لباس بازیگران در فیلم‌ها نیز انتقاد می‌کنند. فیلم‌ها به وضوح بیانگر واقعیت‌های اجتماعی هستند. زمانی که بخواهیم سبک پوشش مردم در دهه‌های مختلف را بررسی کنیم، به کجا مراجعه می‌کنیم؟ بدون شک، به فیلم‌هایی که در آن دوران ساخته شده‌اند. مطالعه کتاب‌ها به تنهایی نمی‌تواند نمایانگر نوع پوشش مردم باشد. اما از طریق تماشای فیلم‌ها، به ویژه آثار خیابانی، می‌توانیم با سبک زندگی مردم آشنا شویم. نسل جوان با دیدن فیلم‌های دهه شصت یا هفتاد می‌تواند به آنچه در خیابان‌های ایران می‌گذشت، پی ببرد. سی سال دیگر، مردم با تماشای فیلم‌های دهه هشتاد یا نود می‌توانند بفهمند که مردم چه می‌پوشیدند و چه وسایلی را استفاده می‌کردند. سبک لباس پوشیدن ایرانیان تغییر کرده و به نظر می‌رسد که باید این تغییر را پذیرفت. تغییرات فرهنگی در جامعه اجتناب‌ناپذیر است.

به جای فریاد و انتقاد از لباس‌های بازیگران در جشنواره فیلم فجر، باید به این پرسش پاسخ داده شود که بودجه‌های فرهنگی این کشور کجا هزینه می‌شود که خروجی آن در جامعه آشکار نیست؟ با وجود این همه سازمان فرهنگی و بودجه‌های کلان در کشور، همچنان شاهد اعتراضات درباره مسائل فرهنگی هستیم. این نشان می‌دهد که مشکل از جوانان نیست، بلکه ناشی از بودجه‌هایی است که هیچ تأثیری در جامعه ندارد.

تمام کسانی که انتقاد می‌کنند، باید نوع پوشش خود در دهه شصت را با امروز مقایسه کنند تا تغییرات جامعه را درک کنند. به احتمال زیاد در اختتامیه جشنواره فیلم فجر که از تلویزیون پخش می‌شود، دوباره سانسورهایی را خواهیم دید که به نظر می‌رسد نمایانگر سانسور جامعه نیز باشد.