آسیانیوز ایران؛ سرویس اقتصادی:
دکتر محمدرضا جهان بیگلری - اقتصاددان
سالهاست
که کشور شاهد اتوبان یکطرفه و کاملا اشتباهی اقتصاد توسط دولتمردان است و با تغییر
دولت ها همان مسیرها با جدیت بیشتر در دولت جدید ادامه می یابد و این تصور نادرست
در ذهنیت مردم ایجاد شده که به قصد، دولت ها تصمیم به تضعیف شرایط اقتصادی دارند؛
جواب را اینگونه می توان توجیه کرد که دولت ها عوض می شوند ولی مدیران با همان
تفکر و استدلال فقط جابجا می شوند! سوال
اینجاست که در این شرایط بحرانی اقتصادی وتلاطم سیاست خارجی آیا میشود شرایط بهبود
اقتصاد را فراهم آورد؟ جواب
مطمئنا بله می شود! با اصلاح یک فرمول ساده اقتصادی؛ آیا فشار بر مردم یا کسری
بیشتر در بودجه با اصلاح این فرمول حتی در
مدت کوتاه پیش می آید؟ خیر! پس چرا انجام نمی شود!؟!؟!
عبور از بحران‌های اقتصادی
در ایران
چالش‌ها و راهکارها
در این مقاله به بررسی
بحران‌های اقتصادی ایران، عوامل ایجادکننده آن ها، تأثیرات این بحران‌ها بر جامعه و
اقتصاد کشور و همچنین راهکارهای پیشنهادی برای عبور از این مشکلات پرداخته میشود.
ایران در طول دهه‌های
اخیر با بحران‌های اقتصادی متعددی مواجه بوده است که ناشی از عوامل مختلفی مانند تحریم‌های
اقتصادی، سیاست‌های پولی و مالی نامناسب، فساد اقتصادی و کاهش درآمدهای نفتی بوده‌اند.
این بحران‌ها بر معیشت مردم، رشد اقتصادی و توسعه کشور تأثیرات منفی گذاشته‌اند. در
این مقاله، به بررسی راهکارهای ممکن برای عبور از این بحران‌ها پرداخته خواهد شد.
۱. عوامل بحران‌های
اقتصادی در ایران
۱.۱ تحریم‌های
بین‌المللی
تحریم‌های اقتصادی تأثیر
چشمگیری بر درآمدهای ارزی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و تجارت بین‌المللی ایران داشته‌اند.
محدودیت‌های بانکی و مالی نیز دسترسی به منابع مالی جهانی را دشوار کرده‌اند.
۱.۲ سیاست‌های
اقتصادی ناکارآمد
برخی سیاست‌های اقتصادی
داخلی مانند عدم کنترل قیمت‌ها، افزایش نرخ ارز، افزایش نقدینگی بدون پشتوانه
وسرگردان و یارانه‌های غیرهدفمند، بازارهای کاذب وسفته بازی ، وصندوقهای سرمایه
گذاری منجر به تورم بالا و کاهش قدرت خرید مردم شده‌اند.
۱.۳ فساد و ناکارآمدی
سیستم اداری
وجود فساد اقتصادی و
رانت‌خواری در بخش‌های مختلف اقتصادی، از جمله در حوزه بانکداری و صنایع استراتژیک،
مانع از رشد پایدار و عدالت اقتصادی شده است.
۱.۴ کاهش درآمدهای
نفتی
وابستگی شدید اقتصاد
ایران به درآمدهای نفتی باعث شده است که نوسانات قیمت نفت تأثیر مستقیمی بر اقتصاد
کشور داشته باشد. کاهش قیمت نفت و کاهش صادرات نفتی به دلیل تحریم‌ها، مشکلات مالی
دولت را افزایش داده است.
1.5 کسری زیاد بودجه
دولتی
با توجه به ردیف های
ناکارآمد برای برخی سرفصل ها که صرفا هزینه ای هستند و هیچ کمکی به اقتصاد مولد
کشور نمیکنند بلکه ضد مولد وتورم زا هستند در بودجه کشور تعریف شده و همچنین دولت
بزرگترین بنگاه اقتصادی ناکارآمد را در اختیار دارد و بیشترین حقوق بگیر را تحت
پوشش قرار داده با توجه به کاهش درآمدی از میزان درآمد در ردیف های بودجه و هزینه
های خارج از بودجه که یا به دولت تحمیل می شود یا با خواست دولت انجام می شود،
باعث شده دولت ها به بازارهای به اصطلاح سفته بازی مانند ارز و طلا و بورس وارد
شوند تا منبع درآمدی کسب نمایند. زمانی که دولت، خود، سیاستگذاری می کند و همزمان
در اقتصاد کسب درآمد باعث اختلال در اقتصاد می گردد؛ چون مجبور است به نفع منافع
اقتصادی دولت سیاستگذاری نماید!
۲. تأثیر
بحران‌های اقتصادی بر جامعه و اقتصاد
- افزایش نرخ تورم و کاهش
ارزش پول ملی
- افزایش بیکاری و کاهش
سطح رفاه اجتماعی
- گسترش فقر و شکاف طبقاتی
- کاهش سرمایه‌گذاری و
خروج سرمایه از کشور
- افزایش نارضایتی عمومی
و بی‌اعتمادی به سیاست‌های اقتصادی
۳. راهکارهای پیشنهادی برای عبور از بحران‌های
اقتصادی
۳.۱ اصلاحات اقتصادی
و کاهش وابستگی به نفت
تنوع‌بخشی به اقتصاد
و کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی از طریق توسعه صنایع غیرنفتی، فناوری‌های نوین و صادرات
غیرنفتی میتواند به کاهش آسیب‌پذیری اقتصادی کمک کند.
۳.۲ بهبود سیاست‌های
پولی و مالی
کنترل رشد نقدینگی، مدیریت
نرخ بهره، تقویت بانک مرکزی و حذف سیاست‌های دستوری در بازار ارز از جمله اقدامات ضروری
برای مهار تورم و افزایش ثبات اقتصادی هستند.
۳.۳ مقابله با
فساد اقتصادی
ایجاد شفافیت در فرایندهای
مالی، اصلاح نظام بانکی، مبارزه با رانت‌خواری و حمایت از بخش خصوصی واقعی میتواند
به کاهش فساد اقتصادی کمک کند.
۳.۴ توسعه روابط
تجاری و اقتصادی بین‌المللی
کاهش تنش‌های بین‌المللی
و تعامل فعال با کشورهای همسایه و سایر اقتصادهای نوظهور، میتواند به جذب سرمایه‌گذاری
خارجی و گسترش بازارهای صادراتی کمک کند.
۳.۵ حمایت از تولید
داخلی و کارآفرینی
ایجاد مشوق‌های اقتصادی
برای تولیدکنندگان داخلی، کاهش بوروکراسی، حمایت از استارت‌آپ‌ها و افزایش سرمایه‌گذاری
در بخش‌های مولد، میتواند منجر به افزایش اشتغال و رشد اقتصادی پایدار شود.
3.6 از همه مهمتر مهندسی
معکوس و تراز هزینه با درآمد است؛
این همان فرمول
جادویی است که به راحتی دولت میتواند با کاهش نرخ ارز به 36000تومان، بدون کسری
بودجه بدون فشار اقتصادی بر معیشت مردم، اقتصاد کشور را به سمت بهبود هدایت کند؛
که این خود طرح 300صفحه ای است که ماه ها کار کارشناسی روی آن انجام داده ام وکاملا
با شرایط بحرانی سیاست خارجی کشور همخوانی دارد و حاضرم برای منافع کشور و بهبود
شرایط اقتصادی مردم عزیز ایران در اختیار دولتمردان قرار دهم.
نتیجه‌گیری
عبور از بحران‌های اقتصادی
در ایران نیازمند اصلاحات ساختاری در بخش‌های مختلف اقتصادی، مالی و اداری است. کاهش
وابستگی به نفت، بهبود سیاست‌های پولی، مبارزه با فساد، تقویت بخش خصوصی و توسعه روابط
بین‌المللی میتواند به ثبات و رشد اقتصادی کشور کمک کند. اجرای این راهکارها، علاوه
بر بهبود وضعیت اقتصادی، میتواند موجب افزایش اعتماد عمومی و ارتقای رفاه اجتماعی
در کشور شود.