اپیدمی کووید ۱۹ و بحران اقتصادی ناشی از آن منجر به بروز برخی تحولات در فضای کسب و کار و شیوه اشتغال کارکنان شده است که از آن جمله میتوان به افزایش نقشآفرینی زنان در اقتصاد، گسترش پدیده دورکاری، کاهش هزینه برخی کسب و کارها و جابجایی نیروی کار میان صنایع مختلف اشاره نمود.
بروز اپیدمی کووید 19، زندگی افراد را از بسیاری جهات تحت تاثیر قرار داده است. با این حال، تغییرات ایجاد شده در شیوه اشتغال افراد را میتوان مهمترین پیامد آن دانست. عدم امکان حضور فیزیکی بسیاری از افراد در محیط کار، پدیده دورکاری را تبدیل به شیوهای غالب در فضای اشتغال کشورهای مختلف نموده است. در همین رابطه، حذف برخی کسب و کارها از چرخه اقتصاد، همزمان با ارتقاء برخی دیگر از آنها منجر به جابجایی حجم زیادی از نیروی کار میان صنایع مختلف شده است. تغییراتی که بر خلاف تصور بسیاری از افراد در روزهای نخستین ظهور بحران، چندان موقتی نبوده و شواهد موجود حاکی از تداوم آنها در سالهای آینده است. در همین زمینه، در ادامه به بیان برخی از تحولات به ظاهر دائم در فضای کسب و کار و شیوه اشتغال کشورهای مختلف در نتیجه بروز بحران کنونی خواهیم پرداخت.
افزایش نقشآفرینی زنان
تا پیش از شیوع ویروس کرونا، درصد بسیار محدودی از کارکنان شرکتها و سازمانهای مختلف، مشمول شیوه دورکاری میشدند. در همین زمینه، گسترش این پدیده طی ماههای اخیر منجر به تسهیل شرایط ورود زنان به بازار کار شده است. ساعت کاری انعطافپذیر و عدم نیاز به ترک روزانه منزل، بسیاری از زنان را قادر به مشارکت در فعالیتهای اقتصادی ساخته است. در همین رابطه، مخالفت خانوارها در جوامع سنتی با دورکاری زنان نیز به مراتب کمتر از شیوههای سنتی اشتغال آنها میباشد.
انتخاب آزادانه محل فعالیت
بسیاری از کارشناسان، بازگشت کامل به شیوههای سنتی اشتغال در دوران پسا کرونا را غیر محتمل میدانند. پدیده دورکاری علاوه بر مزایای بسیار برای کارمندان مانند ساعت کاری انعطافپذیر و حذف دشواریهای مرتبط با تردد میان منزل و محیط کار، توانسته نظر مساعد بسیاری از کارفرمایان و مدیران کسب و کارهای مختلف را نیز جلب کند. بر اساس نتایج حاصل از تحقیق موسسه Gartner، 75 درصد از مدیران از قصد خود برای افزایش تعداد کارمندان دورکار خبر دادهاند. در همین رابطه، از جمله مهمترین مزیتهای پدیده دورکاری برای صاحبان کسب و کار میتوان به حذف موانع جغرافیایی در فرایند استخدام نیروی کار اشاره نمود.
دورکاری؛ تحول اجتنابناپذیر کار در پساکرونا
گسترش شیوه دورکاری منجر به کاهش نسبتا قابل توجه هزینههای برخی کسب و کارها شده است که از آن جمله میتوان به هزینه اجاره ساختمان و همچنین حاملهای انرژی اشاره نمود. علاوه بر این، افزایش متقاضیان کار در شرایط جدید، کارفرمایان را قادر به استخدام نیروی کار با دستمزد کمتری نسبت به گذشته نموده است.
جابجایی نیروی کار متخصص
خروج برخی فعالیتها از چرخه اقتصاد و متعاقبا بیکاری افراد شاغل در آنها، فرصت مناسبی را برای استخدام نیروی کار متخصص با دستمزدهای نه چندان بالا در اختیار مدیران سایر کسب و کارها قرار داده است. در همین رابطه، موسسات ارائهدهنده خدمات دیجیتال از جمله بنگاههای بسیار جذاب برای متخصصان در جستجوی کار محسوب میشوند.
منبع: اقتصاد آنلاین/نویسنده: سجاد رفیع