آسیانیوز ایران؛ سرویس علم و تکنولوژی:
«جلوی فناوری را که نمی‌شود گرفت؛ هرچقدر هم اینترنت ماهوارهای را ممنوع کنید، بالاخره این یک فناوری جدید است که راه خودش را باز می‌کند»؛ وقتی درباره پیگیری‌های حقوقی ایران برای جلوگیری از فعالیت بدون مجوز استارلینک صحبت می‌شود، این جمله را زیاد می‌شنویم. اما آیا ایران اینترنت ماهوارهای را ممنوع کرده؟ همزمان با اختتامیه کنفرانس جهانی ارتباطات رادیویی (WRC-23) در شهر دبی، قوانین سرزمینی ایران به امضای مدیرعامل شرکت «یاه کلیک» رسید تا مقدمات فعالیت قانونی این شرکت برای ارائه خدمات اینترنت ماهوارهای در کشور فراهم شود.
«یاه‌کلیک» اپراتور خدمات اینترنت ماهوارهای است که توسط شرکت «یاهست» -یکی از شرکت‌های زیرمجموعه دولت امارات متحده عربی- اداره می‌شود. این اپراتور با استفاده ازطریق فناوریKa-band و با استفاده از ماهواره‌های «یاسَت» «Yahsat» خدمات اینترنت ماهوارهای را در بیش از ۴۰ کشور در خاورمیانه، آفریقا، آسیای مرکزی و جنوب‌شرقی آسیا ارائه می‌دهد. این خدمات شامل پهنای باند ثابت برای مشتریان خانگی، سازمانی، آموزشی و دولتی است و در برخی مناطق با همکاری شرکای محلی عرضه می‌شود.
فراخوان رسمی ایران برای اینترنت ماهوارهای
وزارت ارتباطات در بهمن ۱۴۰۱ اعلام کرد که «قواعد سرزمینی» (Landing Rights) فعالیت اپراتورهای اینترنت ماهوارهای را به‌طور رسمی به این شرکت‌ها ابلاغ کرده است. عیسی زارع‌پور وزیر وقت ارتباطات، در حاشیه جلسه هیئت دولت تأکید کرد که این قواعد مطابق مقررات اتحادیه بین‌المللی مخابرات (ITU) تدوین شده‌اند و هر اپراتور ماهوارهای که قصد فعالیت در ایران را دارد، باید این قوانین را رعایت کند. وی افزود که در صورت پایبندی اپراتورها به این قواعد، از فعالیت آن‌ها در کشور استقبال خواهد شد. در خرداد 1402 نیز سازمان تنظیم مقررات ایران برای تأمین نیاز ارتباطات ماهوارهای یک فراخوان رسمی داد و از شرکت‌هایی که در این زمینه مجوز دارند، دعوت به همکاری کرد.
علاوه بر «یاه‌کلیک» ایران قواعد سرزمینی خود را هم به «استارلینک» و هم به «وان وب» به‌عنوان دو اپراتور اصلی دیگر در حوزه اینترنت ماهوارهای ابلاغ کرده و اعلام کرده می‌توانند در چارچوب حقوق سرزمینی ایران، در کشورمان فعالیت داشته باشند و خدمات ارائه کنند. فعالیت اپراتورهای ماهوارهای در چارچوب حقوق سرزمینی کشورها، یک قاعده بین‌المللی است که اتحادیه جهانی مخابرات بر آن تأکید دارد.
اگر ایران از اینترنت ماهوارهای استقبال می‌کند، پس چرا استارلینک را ممنوع کرده؟
آن چیزی که ایران ممنوع کرده، نه «اینترنت ماهوارهای» و نه حتی «اینترنت ماهواره‌ایِ استارلینک» است؛ آن‌چیزی که ممنوع شده «فعالیتِ بدون مجوز» از سمت استارلینک و هر اپراتور ماهوارهای دیگری است. ممنوعیتی که در همه کشورهای دنیا به‌صورت جدی و قاطع پیگیری می‌شود. برخی اینترنت ماهوارهای را به‌خاطر شباهت لفظی چیزی شبیه شبکه‌های ماهوارهای می‌دانند؛ اینترنتی که از یک ماهواره توزیع می‌شود و هر کسی در هر نقطه‌ای از دنیا باید بتواند از آن استفاده کند. اما برخلاف این تصور عامیانه، در موضوع اینترنت ماهوارهای صحبت از یک زیرساخت اساسی ارتباطی است که قرار است اطلاعات کاربران از اطلاعات مالی تا شخصی و اداری روی آن مبادله شود و در داخل مرزهای یک کشور، در معادلات فنی مهمی مانند طیف فرکانسی ارتباطی ورود می‌کند. اگر در چارچوب قوانین کشورها فعالیت نکند، می‌تواند اپراتورهای ارتباطی آن‌ها را دچار مشکلات جدی کند و امنیت ملی کشورها را به‌خطر بیندازد.
تجربه عجیب اوکراین پیش چشم دنیا
اخیرا در مناقشه اوکراین یک نمونه از این موضوع را کشورها شاهد بودند؛ در بحبوحه جنگ این کشور با روسیه، استارلینک اینترنت ماهوارهای را به‌صورت رایگان در اختیار اوکراین قرار داد و زیرساخت‌های اصلی این کشور مانند ارتش و مراکز نظامی، بیمارستان‌ها و مراکز درمانی و نیز نهادهای دولتی و مدیریت بحران از طریق استارلینک به هم متصل شدند. اما در جریان مذاکرات میان مقامات آمریکایی و اوکراینی درباره دسترسی به منابع معدنی کمیاب اوکراین، طبق گزارش رویترز، ایالات متحده اوکراین را تهدید کرده اگر منابع معدنی ارزشمندش را به کاخ سفید واگذار نکند، اینترنت ماهوارهای استارلینک را قطع خواهد کرد.تهدیدی که در کنار سایر فشارها باعث شد اوکراین با وجود اینکه متحد آمریکاست، ناچار شود واگذاری منابع معدنی کمیاب خود به آمریکا را بپذیرد. به همین خاطر است که استارلینک در کشورهای مختلف دنیا، تنها با دریافت مجوز و در چارچوب قوانین سرزمینی آن کشورها امکان فعالیت پیدا کرده است. مجوزهایی با طول زمان مشخص مانند 5 ساله؛ اگر بعد از گذشت پنج سال، دوباره باید فرایند دریافت مجوز و همخوانی با قوانین داخلی کشورها را طی کند.
در آفریقا، از کشورهای نیجریه، موزامبیک، زیمبابوه، زامبیا، کنیا، مالاوی، بوتسوانا و رواندا مجوز گرفته. در آمریکای جنوبی، برزیل و در اروپا، گرجستان مجوز فعالیت استارلینک را صادر کرده است. همچنین، استارلینک در حال مذاکره برای ورود به بازار کشورهایی مانند ترکیه، مراکش و بنگلادش است و در هند بعد از 5 سال پیگیری، پیشرفت‌هایی به سمت دریافت تأییدیه‌های قانونی داشته است.
محافظت از حق ایران، فراتر از جدل‌های سیاسی
بر همین اساس کارشناسان میگویند ایران در کنار استقبال عملیاتی از اینترنت ماهوارهای، در پیگیری حقوقی از اتحادیه جهانی مخابرات به دنبال آن است که فراتر از کشمکش‌های سیاسی، بتواند در یکی از اساسی‌ترین زیرساخت‌های ارتباطی از حقوق سرزمینی خود حراست نماید؛ به همین خاطر به این موضوع حیاتی باید فراتر از جدل‌های جاری در موضوع فیلترینگ نگریست و با استقبال از رأی اتحادیه جهانی مخابرات، تلاش کرد ایران نیز مانند سایر کشورها بتواند حقوق خود در این زمینه را استیفا کند.
جزئیات و قیمت اینترنت ماهواره ای یاه کلیک (Yah Click) در ایران با نصب قانونی
مرکز روابط عمومی وزارت قطع ارتباطات جمهوری اسلامی ایران در این خصوص اعلام کرد: پس از ماهها مذاکره با اپراتور خدمات اینترنت ماهواره یاه کلیک (YahClick) وابسته به شرکت یاهست (YahSAT) متعلق به کشور امارات،این شرکت جمعه 24 آذر 1402 در محل سرکنسولگری ایران در شهر دوبی و با حضور قائم مقام وزیر ارتباطات و رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، سرکنسول ایران، مشاور وزیر ارتباطات در امور بین‌الملل، معاون راهبردی و توسعه بازار رگولاتوری و تعدادی از مدیران ارشد سازمان، رسماً قواعد سرزمینی (Landing Right) مصوب کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات کشور را پذیرفت. با امضای این سند توسط اپراتور یاهست و پس از طی مراحل اداری مربوطه، پروانه فعالیت در جمهوری اسلامی ایران برای ارائه خدمات اینترنت ماهواره ای به این شرکت اعطا خواهد شد شرکت یاه کلیک خدمات خود را در بیش از 100 کشور جهان از آسیا تا آمریکای جنوبی ارائه می دهد و به طور دقیق تعداد مشترکان اعلام نشده است، اما بر اساس گزارش های منتشر شده، این شرکت بیش از 100 هزار مشترک در سراسر جهان دارد. بنابر اعلام مدیران این شرکت اماراتی، YahClick در حال گسترش سریع خدمات خود در سراسر جهان بوده و قصد دارد با ارائه خدمات با کیفیت بالا و مقرون به صرفه، به یک بازیگر مهم در صنعت اینترنت پهن باند ماهوارهای تبدیل شود. از نظر سرعت، کمترین سرعت دانلود اینترنت ماهواره ای یاه کلیک 5 گیگابایت در ماه است که در بالاترین کیفیت و سرعت به 50 گیگابایت در ماه نیز می رسد.
قیمت تعرفه های ماهانه اینترنت ماهوارهای یاه کلیک
هزینه انواع سرویس های یاه کلیک به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله کشوری که در آن زندگی می کنید، نوع سرویسی که انتخاب می کنید، و مدت زمان اشتراک شما. به صورت متوسط، هزینه سرویس‌های یاه کلیک به شرح زیر است:
💰YahClick Lite: مبلغ 45 دلار در ماه
💰Yahclick Empower: مبلغ 90 دلار در ماه
💰YahClick Premium: مبلغ 135 دلار در ماه
این هزینه ها شامل هزینه تجهیزات مورد نیاز برای استفاده از سرویس یاه کلیک نیز می شود.این تجهیزات شامل یک آنتن ماهواره ای، یک مودم ماهواره ای، و یک کابل کواکسیال است.یاه کلیک همچنین تخفیف های مختلفی را برای مشترکین جدید و مشترکین طولانی مدت ارائه می دهد
شرکت یاه کلیک متعلق به کدام کشور است؟
ناگفته نماند کمپانی اماراتی “یاه لایو” مالک ماهواره مخابراتی معروف یاهست است که بسیاری از شبکه های فارسی زبان مخالف و موافق جمهوری اسلامی از طریق این ماهواره پخش می شود! همچنین به دلیل فیلترینگی که به روی این اینترنت نیز خواهد بود نمی توان از کیفیت و سرعت اصلی این فناوری در ایران بهره بود و همچنین به دلیل قیمت بالای شارژ اکانت و بسته های اینترنت این فناوری نسبت به اینترنت داخلی ممکن است با اوضاع اقتصادی استقبال خوبی از طرف مردم ایران همراه نباشد!