انحصارگری؛ دشمن اقتصاد ایران

در اقتصاد کشورها دو نوع انحصار وجود دارد؛ انحصار مثبت که همان اعطای امتیازهای خاص به مخترعان برای ایجاد قدرت بازاری و افزایش انگیزه در افراد است که این نوع انحصار در کشورهای توسعه یافته مشاهده می شود و انحصار منفی که منجر به انواع رانت‌های دولتی، خصوصی و خصولتی می‌شود که متاسفانه اقتصاد کشور ایران درگیر انحصار منفی است.موانع رونق تولید در ایران بی شمار هستند، از نبود فضای مناسب برای کسب و کار گرفته تا مهیا نبودن شرایط برای ایجاد فضای رقابتی و رفع انحصار در اقتصاد.

در اقتصاد کشورها دو نوع انحصار وجود دارد؛ انحصار مثبت که همان اعطای امتیازهای خاص به مخترعان برای ایجاد قدرت بازاری و افزایش انگیزه در افراد است که این نوع انحصار در کشورهای توسعه یافته مشاهده می شود و انحصار منفی که منجر به انواع رانت‌های دولتی، خصوصی و خصولتی می‌شود که متاسفانه اقتصاد کشور ایران درگیر انحصار منفی است. باید پذیرفت که بحث انحصار بسیار مهم است و بخصوص در چند ماه اخیر که هر سه قوه برای مبارزه با رانت و انحصارطلبی متحد شده‌اند، می بایست جهت رفع انحصار گامهای استوارتری برداشت.

زمانی که انحصار از بعد منفی وارد می شود و قدرت بازاری ایجاد می کند در نهایت‌ به سود نامتعارف می‌انجامد و با افزایش سود نامتعارف، تولید کم شده و قیمت‌ها بیش از حد افزایش می‌یابند و در نهایت التهابات اقتصادی را افزایش دهد و رفاه اجتماعی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و اما راه مقابله با انحصار، رقابتی کردن اقتصاد، آزاد‌سازی قیمتی و آزاد‌سازی واردات و یا کاهش دادن تعرفات گمرکی است و نکته مهم اینکه اگر اقتصاد رقابتی باشد دیگر لازم نیست برای از بین بردن انحصارات جنگید و قانون وضع کرد چرا که خود به خود از بین می‌رود.

نکته دیگر آزاد‌سازی واردات است در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه مشاهده می کنیم که واردات را آزاد می‌کنند تا هر گونه قدرت انحصاری داخلی از بین برود و اما در ایران مشاهده می کنیم که تمامی صنایع با پرداخت بالاترین تعرفه های گمرکی نایی در جهت افزایش تولید ندارند.

سخن اخر اینکه راهکارهای مقابله با انحصارگری در سه مورد‌ آزاد‌سازی، رقابتی‌سازی و حذف مجوزهای زائد است. اگر دولت بپذیرد که نهادهای انحصارگر تا چه میزان بر سلامت جامعه و اقتصاد اور چذار است یک عزم ملی در جهت رفع انحصار ایجاد می شود چرا که بزرگترین دشمن اقتصاد ایران تحریمها و امریکا و اروپا نیست؛ بلکه این انحصار دولتی و خصوصی است که اقتصاد ایران را خفه کرده است./