یکی از بازارهایی که هیچ زمان نمی‌توان برای آن قیمت ثابتی اعلام کرد، آجیل است. تنوع قیمتی در آن به‌گونه‌ای است که از شمال و جنوب برای آجیل قیمت واحدی وجود ندارد و شاید بتوان گفت تنها صنفی است که تحت هیچ شرایطی مشمول قیمت‌گذاری دولتی نمی‌شود. بنابراین قیمت در این صنف تابع خواسته مغازه داران و بر اساس خریدی است که از بنکداران انجام می‌دهند.
در سه رویداد خاص شب یلدا، چهارشنبه سوری و نوروز «آجیل» جزئی از سفره خانواده‌های ایرانی است که طی چند وقت اخیر با افزایش قیمت‌ها خیلی از خانواده‌ها دست از خرید آن کشیدند. اما در نوروز همواره آجیل نقش پررنگی داشته است.
شاید بتوان گفت تنها سالی که آجیل روی دست آجیل فروشان ماند نوروز 99 بود؛ شیوع ویروس کرونا سبب شد تا کمتر خانواده ایرانی سراغ خرید آجیل برود، زیرا هراس از گرفتن این بیماری خانواده‌ها را نه تنها از سفر بلکه از خرید انواع سفره‌های نوروزی از جمله خرید آجیل منع می‌کرد.
این روزها با آنکه ویروس کرونا وجود دارد و پروتکل‌های بهداشتی به خانواده‌ها توصیه کرده است که دید و بازدید در نوروز 1400 نداشته باشند اما خیلی از خانواده‌ها از خرید آجیل نگذشتند. چرخی کوتاه و گذرا از بازار و آجیل فروشی‌های سطح شهر گویای آن است که خریدهای مردمی آغاز شده است.
مغازه دارانی که موی خود را در صنف آجیل سفید کرده‌اند می‌گویند: «امسال، اولین سالی است که مردم برای خرید «آجیل مخلوط» رغبت بیشتری داشتند. سال‌های گذشته اکثر خانواده‌ها ترجیح می‌دادند که اقلام آجیل را تک تک خریداری و خودشان بر اساس ذائقه آن را مخلوط کنند ولی امسال ترجیح خانواده‌ها خرید آجیل مخلوط با قیمت مناسب است.»
آجیل مخلوط برای تمام ذائقه‌ها
آجیل مخلوط نسبت به سال‌های گذشته تنوع بیشتری در بازار دارد. به‌گونه‌ای که آجیل شور که حجم تخمه آن زیاد بود با قیمت 170 هزار تومان در هر کیلو به فروش می‌رسید، در این میان آجیل 4 مغز اعلا کیلویی 290 هزار تومان، آجیل 5 مغز که حجم بادام زمینی آن بیشتر بود در حدود 230 هزار تومان در هر کیلو به فروش می‌رسید. البته برخی از مغازه داران هم برای آنکه مشتریان را به سمت مغازه‌های خود بکشانند از واژه لاکچری استفاده کرده و نوشته بودند آجیل لاکچری کیلویی 250 هزار تومان. این نوع آجیل در ظاهر تفاوت زیادی با سایر آجیل‌ها نداشت اما وجود بادام هندی در آن سبب لاکچری بودن آن محسوب می شد. آجیل مخلوط دیگری هم در بازار وجود داشت که قیمت آن به مراتب پایین‌تر بود، قیمت آن در هر کیلو 130 هزار تومان بود. در این آجیل سهم کشمش آن زیاد بود.
به گزارش آیبانیوز به نقل از ایرن,امحمدحسین احدیان یکی از فروشندگان آجیل در خیابان صاحب جمع(نزدیک مولوی) است، محلی که در آن جنب و جوش خاصی برای شب عید برقرار است، در این منطقه پشت سر هم وانت و چرخ دستی رد می‌شود که در آن اقلام آجیل در حال جابه جایی به مناطق مختلف تهران است.
فروشندگان از سود خود کم کردند
احدیان می‌گوید: «قیمت آجیل ضمن اینکه طی روزهای اخیر هیچ افزایشی نداشته است، فروشندگان برای فروش بیشتر و جبران ضرر ماه‌های گذشته از سود خود کم کردند.»
او ادامه داد: «در حال حاضر تفاوت قیمت آجیل در خیابان صاحب جمع با قیمت‌های سطح شهر بسیار کم است، چرا که بازار بشدت رقابتی شده است؛ البته افرادی که به‌صورت عمده‌ای و کلی خرید می‌کنند همچنان خرید در این منطقه برایشان بهتر است.»این فروشنده اظهارداشت: «امسال فروش ما نسبت به سال گذشته رشد بسیار خوبی و در حدود 40 درصد داشته است که دلیل اصلی این امر ثبات قیمت‌هاست.»
قیمت آجیل تغییری نداشته است
عباس قبادی معاون وزیر صمت در گفت‌و‌گویی درباره وضعیت عرضه آجیل در بازار، اظهارداشت: «قیمت آجیل در واپسین روزهای سال تغییر نداشته است.»
او ادامه داد: «هیچ کمبودی از نظر آجیل در کشور نداریم و میزان عرضه بسیار مطلوب است؛ در این میان از واحدهای صنفی خواسته شده که تا حد امکان از سود خود بکاهند تا آجیل با قیمت‌های مناسب به دست مردم برسد.»
قیمت انواع آجیل در سطح بازار
در بازار و سطح شهر قیمت پسته حدود کیلویی 230 هزار تومان است که اگر فردی بخواهد پسته اعلا خریداری کند باید دنبال پسته حداقل 290 هزار تومان در هر کیلو باشد. پسته ممتاز هم در حدود 270 تا 280 هزار تومان در کیلو بود. یکی از اقلام آجیل که در تمام آجیل فروشی‌ها نمی‌توان آن را یافت، بادام هندی بود. قیمت این کالا در هر کیلو 380 هزار تومان بود؛ البته اگر خریدار بادام هندی شکسته باشید قیمت تقریبی آن 340 هزار تومان است.
مغز فندق هم پا به پای بادام هندی گران شده و هر کیلو آن حدود 335 هزار تومان است، البته فندق با پوست بین 170 تا 175 هزار تومان در هر کیلو هم یافت می‌شد.نخودچی که این روزها سهم بیشتری از آجیل‌های نوروز را به خود اختصاص داده کیلویی 48 هزار تومان است، کشمش هم که در اکثر مغازه‌ها قیمت یکسانی داشت با قیمت 88 هزار تومان به فروش می‌رسید. این روزها تنوع بازار آجیل در بخش تخمه بسیار بیشتر است. تخمه کدو 95 هزار تومان و تخمه جابانی(ژاپنی) هم در هر کیلو 52 هزار تومان بود.
بادام که تقریباً از ابتدای سال‌جاری رشد خاصی را تجربه نکرده است با قیمت حدود 260 هزار تومان در هر کیلو به فروش می‌رسید و این در حالی است که بادام زمینی پای ثابت آجیل‌ها شده است. قیمت بادام زمینی در مغازه‌های سطح شهر کیلویی 62 هزار تومان بود.
قیمت‌های عنوان شده تقریبی و با توجه به داخلی و وارداتی بودن متفاوت است. البته ناگفته نماند که قیمت اقلام آجیل با توجه به شهری که کاشت آن صورت گرفته متفاوت است.
با 150 هزار تومان می‌توان آجیل به خانه برد
مصطفی احمدی، رییس اتحادیه آجیل و خشکبار درباره اینکه آیا با قیمت‌های موجود همه مردم می‌توانند آجیل خریداری کنند گفت: «قیمت آجیل در سال 99 نسبت به سال 98 حدود 30 الی 40 درصد افزایش یافته است که عمده دلیل رشد آن هزینه آب، برق، گاز، مالیات، باربری، فرآوری محصول و نیروی کار است.»
او ادامه داد: «به اعتقاد من وسع همه مردم برای خرید آجیل نوروز می‌رسد، قیمت آجیل مخلوط با کیفیت قابل قبول 150 هزار تومان در هر کیلو به بالا است، البته با قیمت پایین‌تر هم وجود دارد که خرید آن توصیه نمی‌شود.»
بادام هندی بازار قاچاق است
رییس اتحادیه آجیل و خشکبار با بیان اینکه تنوع آجیل بسیار زیاد است و همین می‌تواند به درخواست تمام متقاضیان پاسخ دهد، گفت: «در آجیل مخلوط اگر 200 گرم از میزان پسته آن کم شود در حجم کلی تغییر محسوسی ایجاد نمی‌شود اما همین امر موجب می‌شود که قیمت 30 هزار تومان در هر کیلو کاهش پیدا کند، بدین جهت مغازه داران با تغییر حجم برخی از اقلام آجیل می‌توانند قیمت‌ها را مناسب کنند تا همه مردم بتوانند در عید نوروز آجیل به خانه‌های خود ببرند.»
او درباره قیمت بادام هندی و چرایی افزایش آن، تصریح کرد: «بادام هندی تولید داخل نیست و نیاز بازار تنها از طریق واردات تأمین می‌شود، از آنجا که واردات بادام هندی به کشور ممنوع شده است از طریق قاچاق بادام هندی وارد شهرهای اصلی می‌شود لذا هر قیمتی که واردکنندگان غیرمجاز تصویب کنند با همان قیمت در بازار عرضه می‌شود.»
تست آجیل ممنوع است
احمدی با بیان اینکه در راستای رعایت پروتکل‌های بهداشتی تست کردن آجیل از سوی مردم ممنوع است، گفت: «آجیل‌های عرضه شده در بازار جدید است و کهنگی ندارد، برخی‌ها تصور می‌کنند با بودادن دوباره آجیل‌های کهنه، آجیل جدید وارد بازار می‌شود، اما این امر امکانپذیر نیست اگر آجیلی دوباره بو داده شود پودر و غیرقابل مصرف می‌شود.»
آجیل کهنه عرضه نمی‌شود
او افزود: «آجیل سال گذشته که به جهت شیوع ویروس کرونا فروش نرفت تا تابستان فروخته شد و حتی بخشی از آجیل‌ها به‌علت بوی نم و کهنگی به‌صورت کلی از بین رفت؛ لذا آجیلی که مردم این روزها در بازار می‌بینند جدید است.»/