در ایران بیشترین مبلغ پرداخت یارانههای پنهان در حوزه انرژی است. اخیرا محمدرضا باهنر به این مساله در حوزه عرضه بنزین در کشور اشاره کرده بود که هزینه بنزین مصرفی حتی کفاف هزینه تولید آن را نمیدهد و این به معنای وجود حجم بزرگی از یارانه پنهان در حاملهای انرژی است. دولت سالانه بیش از ۸۰ هزار میلیارد تومان به صورت افزایش هزینه یا کاهش درآمد، صرف یارانه بنزین و گازوئیل میکند که معادل یکچهارم بودجه دولت در سال است. این مبلغ حدود دو برابر یارانه نقدی است (حدود ۳۳ هزار میلیارد تومان) که دولت سالانه به خانوارها پرداخت میکند.
کل یارانه پنهانی که در کشور پرداخت میشود حدود ۹۰۰ هزار میلیارد تومان است که معادل پرداخت ماهیانه ۹۰۰ هزار تومان یارانه نقدی به هر ایرانی است. فشار ناشی از پرداخت این مبالغ فقط در حوزه انرژی زمانی بیشتر میشود که بدانیم برای تامین بنزین و گازوئیل داخل کشور ناچار به واردات آن هستیم. از سوی دیگر شرایط تحریمی و این حجم پرداخت یارانه، دولت را همواره با کسری بودجه مواجه میکند و هزینههای دولت را به شدت افزایش میدهد. در وضعیت کنونی دولت ناتوان از پرداخت این مبالغ است و باید با تمرکز بر این مساله از مسئولیتهای اقتصادی دولت در پرداخت این نوع یارانهها کاسته شود.
اگرچه این واقعی کردن قیمتها تورم را در کشور افزایش میدهد و چنین چیزی مطلوب دولت ها نیست، اما میتوان این واقعی کردن قیمتها در حوزههایی که یارانه پنهان به آن تعلق میگیرد، بر روی مصرفکنندگان عمده متمرکز شود. تا هم درست مصرف کردن فرهنگ مطلوب شود و اقشاری که توان استفاده از این نوع یارانه پنهان را ندارند، مورد حمایتهای اقتصادی بیشتر دولت قرار گیرند.
دهکهای پردرآمد کشور با توجه به وضعیت اقتصادی مطلوبشان، میزان بهرهمندی بالایی از یارانههای پنهان دولت در حوزههای مختلف دارند. اما دهکهای پایین چنین ظرفیتهایی برای استفاده از این موهبتها را ندارند. این روند شکاف در جامعه را در پی دارد که دور از عدالتورزی است. چراکه بیشترین میزان مصرف این یارانهها در دهکهای بالای جامعه است که توان اقتصادی و تولید ثروت بالایی نیز دارند.
وجود همین یارانهها کارآمدی اقتصادی را از بین برده است و به پدیده اقتصاد سیاه و قاچاق به شدت دامن زده است. بنابراین دولت نیازمند به یک نظام طبقاتی در پرداخت یارانههای پنهان است تا ضمن اینکه این واقعیسازی فشار تورمی را بر اقشار ضعیف جامعه تحمیل نکند، به رشد اقتصادی این دهکها نیز کمک کند.