به گزارش آسیانیوز، در تاریخ جهانی روز زن؛ کمتر کسی در چند دهه اخیر ایران برای مادر یا همسرش هدیه می خرد یا به آنان تبریک می گوید؛ البته شاید فقط قشر محدودی در شبکه های اجتماعی این مناسبت را مد نظر داشته باشند یا گروهی در اینستاگرام فقط ژست تبعیض علیه زنان را بگیرند و پوستر ۸ مارس به اشتراک بگذارند؛ ولی چرا تلاش شده که برگزاری چنین مناسبتی در تاریخ پس از انقلاب جایگاه مردمی پیدا نکند؟ هر چند که نقش خود زنان پس از انقلاب هم در این باره درخور تامل است.
---------------
بیشتر بخوانید
چرا شوگرددی؟
-----------------------------------
از سویی شاید دلیل شکل گیری چنین مناسبتی در تاریخ، که با مطالبات برخوداری از حقوق انسانی، آزادی و حق رای زنان همراه بوده، سبب شده که دسته ای احساس کنند روز جهانی زن نباید در افکار عمومی پررنگ و رسمی شود..
در ادامه مرور مختصری داریم به دلیل شکل گیری مناسبت روز جهانی زن و چگونگی نگاه به آن در ایران:
در ۸ مارس ۱۹۰۸ چه گذشت؟
حدود یک قرن است که مردم در اغلب نقاط جهان ۸ مارس را به رسمیت می شناسند و آن را روز زن نامگذاری کرده اند و جشن و سرور در چنین روزی راه می اندازند..
جالب است که بدانیم بهانه نامگذاری چنین روزی فقط مبارزه زنان است و روز زن در واقع روز مادر یا معشوق یا همسر نیست .. البته نه بدان مفهوم که شوهران گل و هدیه ندهند و زمزمه عاشقانه برای همسران نکنند ؛ بلکه محدود کردن آن به روز مادر یا معشوق، شاید باز هم تبعیضی برای نیمه دیگر جامعه انسانی رقم بزند؛ چرا که در ۸ مارس سال ۱۹۰۸ تاریخ پرشور مبارزه آگاهانه زنان رقم خورد که حاصل یک جنبش کارگری بود؛ حرکتی وسیع که حدود ۱۵ هزار زن آن را همراهی کردند و منجر به تظاهراتی بی سابقه در شهر نیویورک شد.
زنان در این رویداد به ساعات کاری زیاد و حقوق کم و نیز محروم بودن از حق رای و ناکامی در عرصه های اجتماعی و خانودگی اعتراض کردند و یک سال بعد احزاب سوسیالیست ایالات متحده خواستند که آن تاریخ روز جهانی زن نام بگیرد..
----------------
بیشتر بخوانید:
ولنتاین و بیداری زنانه
---------------------------------------
سه سال بعد ایده نامگذاری باز هم از سوی یک زن در کنفرانس بین المللی زنان کارگر مطرح شد که زنان نماینده از ۱۷ کشور جهان با آن موافقت کردند و در نهایت نخستین بزرگداشت این مناسبت در سال ۱۹۱۱ در برخی کشورهای اروپایی برگزار شد و سازمان ملل نیز آن را در سال ۱۹۷۵ به عنوان روز جنبشی بین المللی به رسمیت شناخت ..
احترامات و توجه ها به روز ۸ مارس در بسیاری از کشورها تا حد تعطیلات رسمی هم پیش رفته است؛ چرا که این روز تاریخ ساز جنبش سراسری سیاسی و اجتماعی روشنگرانه ای است که غفلت از حقوق انسانی نیمی از جامعه را بیدار کرد و واضحا پیامی صریح در خصوص پدیده ای که از حرکتی اجتماعی فراتر رفته و مطلقا در پهنه سیاست واکاوی می کند را، در دل خود دارد..
----------------
بیشتر بخوانید:
انتشار عکس‌های برهنه هزاران زن در اینترنت
-----------------------------------------------
چرا روز جهانی زن در ایران جایگاهی ندارد؟
احتراز از توجه به مناسبتی جهانی حتی در جامعه رسانه ای دو دهه گذشته ایران که دوران مدرن در اروپا به سر آمده و دستاوردهای آن وارد ایران هم شده است، از مسایلی است که باید دلایل آن را در خصلت برخی دولت ها جست و جو کرد..
این در حالی است که حتی در آستانه انقلاب نیز جوشش اهمیت چنین مناسبتی در تظاهرات زنان در روز ۸ مارس (برابر با ۱۷ اسفند) سال ۱۳۵۷ و پنج روز پس از آن، در جنبش اعتراضی زنان در ایران رقم خورد که بلافاصله در اعتراض به اعلام محدویت های یکباره حضور زنان پس از انقلاب بود.
بعد از گذشت دو هفته از پیروزی انقلاب، موضوعاتی در ارتباط با لغو قانون حمایت خانواده و اجباری شدن حجاب قوت گرفت. روز بعد زنان کارمند بدون حجاب اجازهٔ ورود به محل کارشان را نیافتند. که منجر به تظاهرات هزاران نفر زنانی شد که در دانشگاه تهران شعار سر دادند و به وضع جدید اعتراض کردند.
به نوشته روزنامه کیهان چاپ ۱۷ اسفند، «گروه‌ها و دسته‌جات مختلف زنان از صبح امروز در خیابان‌های شمالی و مرکزی تهران به مناسبت روز جهانی زن و به خاطر ابراز نظریات خود دربارهٔ حجاب زنان دست به راهپیمایی زدند. در راهپیمایی‌های امروز زنان، تعداد زیادی از دانش آموزان مدارس دخترانه نیز شرکت داشتند. آنها ضمناً علیه کسانی که به زنان بی‌حجاب در روزهای اخیر حمله کرده‌اند، شعار می‌دادند… راهپیمایی امروز در حالی انجام شد که ریزش برف بی‌وقفه از اولین ساعات بامداد آغاز شده‌است.»(ویکی پدیا)
این در حالی است که در سال های بعد و آرام آرام با ایجاد تبلیغات منفعل برای نقش زنان و در نظر گرفتن مناسبت های مذهبی و موازی برای روز زن، مناسبت جهانی از یادها رفت و عامه مردم از آن غفلت کردند.
در این حال واضح است در دولت هایی که هرج و مرج قانونی مرزهای زنانگی یک کشور را ناامن می کنند، اهمیت به چنین رخدادهایی باید به محاق فراموشی برود..
از سویی دیگر نگاهی به وضعیت حقوق شهروندی در کشورهایی که به بهانه سوسیالیستی بودن جنبش زنان، از اهمیت قائل شدن برای آن شانه خالی کردند، نشان می دهد که روند تبعیض جنسیتی بر آن است تا سر نیمی از جامعه را به دلیل ضعیف کردن قوای اجتماعی و مدنی ملت ها زیر آب کند و به منظور سیطره جزم اندیشی، بر حکمرانی توتالیتر تکیه زند و در نهایت به تضییع حقوق کل جامعه انسانی اعم از زن و مرد مشغول شود..
این در حالی است که وقتی سویه دیگر به فراموشی بردن روز زن، ریشه در پیشنه و باورهای جمعی و قومی دارد، نقش دولت ها در وضع قوانین شهروندی به دور از تبعیض جنسیتی بسیار تعیین کننده است؛ تا بدانجا که جامعه را از ورطه کورفکری سنت به درجات روشنگر برابری حقوق انسانی بکشاند. بر این اساس حضور زنان در بخش های مهم اجتماعی و تصمیم گیری حتی در کشورهای جهان سوم، بیانگر ایده دولت ها و هم مبارزه ادامه دار است.
چرا زنان سکوت کرده اند؟
از منظری دیگر و با مروری میدانی در وضعیت جامعه ایران بعد از انقلاب، همراه با ضعیف شدن سرمایه های اجتماعی، شاید بتوان اذعان کرد که در برخی موارد تشدید روزافزون بی عدالتی و تبعیض ها، باری می شود که زنان در کشورهای جهان سوم از جمله ایران؛ آن را تحمل می کنند؛ بی آنکه اراده پایین گزاردن آن را داشته باشند. به عنوان مثال موضوع پرتکرار ظلم بر زن ایرانی به معنای عام شاید با نگاهی واقع بینانه تر در سال های اخیر قابل پذیرش نباشد؛ نزدیک به مصداق مفهوم شعر فرخی سیستانی:
پیش ستمگر اظهار عجز ز ابلهی است/ اشک کباب باعث طغیان آتش است
ضمن آنکه با مرور چهار دهه گذشته، با وجود آنکه جنبه های قابل توجهی از مطالبه گری در رفتار زنان یک تا دو دهه اخیر دیده می شود؛ باز هم به نظر می رسد هنوز برخی از زنان جامعه ما با شکستن تابوهای ذهنی شان فاصله زیادی دارند و از سویی هنوز با مفهوم اتحاد و درک هم جنسان خود آشنایی لازم نیافته اند و یا از تجربه های تاریخی گذشته خود جا مانده اند..
------------
بیشتر بخوانید
روایت تکان دهنده «شاهدان» درباره زندگی و قتل مونا حیدری
------------------------------------
در جامعه ای که به طور متوسط هر هفته یک زن قربانی بی قانونی و نااگاهی مدنی است که در نتیجه یا سلاخی می شود و یا خودکشی و خودسوزی می کند و بخش دیگر جامعه زن در سکوت به تماشا می نشیند، شاید بتوان گفت هنوز ادراک زنان از یکدیگر کامل نشده و زمان بیشتری می طلبد؛ یا به گواهی تاریخ این ادراک به خواب رفته است..
هر چند که سالهای سال سایه های سنگین نابرابری، فقر و محرومیت در مسایل اجتماعی، فرهنگی و خانوادگی در جامعه ای بدون توسعه ، تاثیرات ناخودآگاهی بر ذهن کلی جامعه به جای گذاشته است که برای رفع تبعات آن همچنان به آگاهی بخشی به افکار عمومی و وجدان جمعی نیاز داریم.
در مجموع این بدان معنی نیست که تناقضات و کاستی های جامعه بشری از انسان غربی مبرا است؛ ولی تعامل و همدلی جمعی، مقوله هایی است که فعلا با روح کلی جامعه امروز زنان ایرانی سازگاری ندارد../