به گزارش آسیانیوز، نشست کشورهای ضامن روند آستانه با حضور روسای جمهور روسیه، ترکیه و ایران امروز در تهران برگزار میشود.
روند آستانه در سال ۱۳۹۵ برای حل و فصل منازعه در سوریه ایجاد شد. سران کشورهای مبتکر این روند یعنی روسیه و ایران تا کنون شش مذاکره در مورد آن با ترکیه داشتهاند. ترکیه به دلیل مداخلهاش در مناطق شمالی سوریه و صفکشی نیروهایش برای مقابله با نیروهای ارتش دموکراتیک سوریه به رهبری کردها اکنون محور این دور از مذاکرات سران کشورها است.
-----------------------------
بیشتر بخوانید
پوتین در ایران چه می خواهد؟/روسیه به امضای چه قراردادی اصرار دارد؟
-------------------------------------------------
نیروهای ارتش دموکراتیک سوریه در هفتههای گذشته که احتمال حمله نظامی ترکیه به نوار شمالی سوریه افزایش یافته است با دولت مرکزی سوریه به توافق رسیدهاند و پرچم سوریه را بر فراز پستهای دیدبانی مرزی با ترکیه بالا بردهاند. نشانهای از اینکه حمله ترکیه به سوریه از این پس اعلان جنگ به دولت مرکزی این کشور خواهد بود و نه صرفا مقابله با گروههای شبهنظامی نیمهرسمی.
اما امروز در تهران تنها به سوریه پرداخته نخواهد شد. روسیه پس از تجاوز به اوکراین با تحریمهای گسترده بینالمللی مواجه شده است. ایران تا اینجای کار در نقش حامی روسیه عمل کرده است. حمایت ایران برای مسکو در شرایط کنونی که کشورهای زیادی در اطراف خود نمیبیند ارزشمند است. روسیه در چند ماه گذشته بازار غیر رسمی فروش نفت، فولاد و محصولات پتروشیمی که محل مبادله کالاهای تحریمی است از چنگ ایران خارج کرده است. دو کشور اکنون گرچه از لحاظ سیاسی متحد یکدیگر دانسته میشوند ولی در بازار نسبتا محدود کالاهای تحریمی رقیب یکدیگرند. گزارشهای متعددی در هفتههای گذشته منتشر شده است که نشان میدهد روسیه با دادن تخفیفهای زیاد توانسته بخش مهمی از این بازار را به سمت خود بکشاند.
سفر جو بایدن به منطقه و تبعات آن موضوع دیگری است که سران تهران و مسکو درباره آن مذاکره خواهند کرد.
ترکیه هم فعلا میان ایران و روسیه از یک سو و غرب و اسرائیل از سوی دیگر سرگردان است. اردوغان در تلاش است برای غلبه بر بحران اقتصادی در کشورش از ظرفیت همه کشورها استفاده کند. بهبود روابط با عربستان و امارات و بازسازی رابطه با اسرائیل بخشی از ابتکار اردوغان است. از دیگر سو این کشور مایل نیست که رابطهاش با روسیه، اوکراین و ایران هم در موقعیت متزلزلی قرار بگیرد. اردوغان فعلا در میانه نزاع بازیگرانی که رقیب یا دشمن هم هستند به دنبال منافع اقتصادی کشورش میگردد.
ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه برای شرکت در هفتمین «نشست سران روند آستانه» وارد تهران شد. جواد اوجی، وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران در فرودگاه مهرآباد از پوتین استقبال کرد. این اولین سفر رییسجمهوری روسیه به ایران بعد از ریاست جمهوری ابراهیم رییسی است.
این در حالی است که مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران از امضای «تفاهمنامه» با شرکت گازپروم روسیه «به ارزش ۴۰ میلیارد دلار» خبر داد و آن را «بزرگترین سرمایهگذاری خارجی تاریخ صنعت نفت ایران» عنوان کرد.
محسن خجستهمهر روز سهشنبه ۲۸ تیرماه اظهار داشت این تفاهمنامهها شامل توسعه میادین نفتی و گازی، پروژههای الانجی و خطوط لوله است.
این تفاهمنامه در جریان سفر ولادیمیر پوتین رئیسجمهوری روسیه به ایران و توسط ویتالی مارکلوف، معاون رئیس گازپروم و آقای خجستهمهر امضا شده است.
اظهارات وی دربارهٔ تفاهمنامه «۴۰ میلیارد دلاری» در حالی بیان میشود که بر خلاف قراردادها، برای تفاهمنامهها ارزش تعیین نمیشود. تفاهمنامه به معنی توافق طرفین برای مذاکره پیرامون یک پروژه است که میتواند منجر به امضای قرارداد و تعیین تعهدات سرمایهگذاری یا عملیاتی شود.
در این مورد در حالی که هنوز تنها تفاهمنامه امضا شده است، خجستهفر اعلام کرده «روسها چندده میلیارد دلار در توسعه میادین نفتی و گازی ایران سرمایهگذاری میکنند.»
شرکت گازپروم اما در سایت رسمی خود تنها یک خبر دو پاراگرافی کوتاه از اهداف «تفاهمنامه» منتشر کرده و بر خلاف گفته مسوولان کشورن و با توجه به ماهیت تفاهمنامه و نامشخص بودن سرمایهگذاری، هیچ رقمی عنوان نکرده است.
با این حال، خجستهمهر گفته است توسعه میدان گازی کیش و توسعه میدان گازی پارس شمالی با سرمایهگذاری ۱۰ میلیارد دلاری شرکت گازپروم به امضای طرفین رسیده است که با انجام این سرمایهگذاری و توسعه این دو میدان گازی قرار است «بیش از یکصد میلیون مترمکعب در روز» به تولید گاز کشور افزوده شود.
گازپروم پس از برجام و در سال ۱۳۹۶ نیز تفاهمنامه مطالعه و توسعه این میادین را امضا کرده بود، اما هرگز اقدامی نکرد.
محسن خجستهمهر خبر داد که همچنین توسعه ۶ میدان نفتی توسط شرکت گازپروم در تفاهمنامه به امضای طرفین رسیده است و پروژه بزرگ دیگری که با سرمایهگذاری ۱۵ میلیارد دلاری شرکت گازپروم روسیه انجام خواهد شد: بحث فشارافزایی در میدان گازی پارس جنوبی است که جهت نگهداشت تولید و افزایش تولید این میدان مهم گازی.
وی اضافه کرد که میدان نفتی منصوری، آبتیمور، کرنج، آذر و چنگوله از دیگر میادینی هستند که در تفاهمنامه فیمابین قرار است با سرمایه روسها توسعه یابند.
این در حالی است که شرکت ملی نفت ایران در سالهای ۹۵ و ۹۶ با شرکت «گازپروم نفت»، بازوی نفتی گازپروم بر سر توسعه میدان چنگوله و به شرکت لوکاویل روسیه بر سر توسعه میادین آبتیمور و کرنج تفاهمنامه امضا کرده بود، اما هرگز به نتیجهای نرسید./