تبعات اقتصادی اعلام تعرفه‌های متقابل ترامپ

آسیانیوز ایران؛ سرویس اقتصادی:

در دوم آوریل ۲۰۲۵، دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا با امضای یک فرمان اجرایی «تاریخی»، سیاست تعرفه‌های متقابل را علیه شرکای تجاری این کشور به اجرا گذاشت. این تصمیم که از سوی ترامپ «استقلال اقتصادی آمریکا» نامیده شد، شامل تعرفه‌های ۱۰ درصدی بر تمام کالاهای وارداتی و نرخ‌های بالاتر برای برخی کشورها (از جمله ۲۰ درصد برای اتحادیه اروپا، ۳۴ درصد برای چین و ۲۴ درصد برای ژاپن) است. ترامپ این اقدام را گامی ضروری برای بازگرداندن تولید به داخل آمریکا، تقویت صنایع داخلی و ایجاد «رقابت سالم‌تر» توصیف کرد. با این حال، بسیاری از اقتصاددانان و نهادهای پژوهشی معتقدند که این سیاست می‌تواند اثرات معکوسی بر اقتصاد آمریکا و جهان داشته باشد، از جمله افزایش هزینه‌های زندگی برای خانوارهای آمریکایی، کاهش رشد تجارت جهانی و تشدید تنش‌های ژئوپلیتیک.

رئیس‌جمهور آمریکا با نام بردن از برخی مناطق که مشمول تعرفه‌های جدید خواهند شد، گفت: «ما تقریباً نصف مبلغی را که از ما می‌گیرند یا از ما گرفته‌اند، از آن‌ها دریافت خواهیم کرد». به گفته آقای ترامپ، اتحادیه اروپا با تعرفه ۲۰ درصدی روبرو خواهد شد، چین باید ۳۴ درصد و ژاپن نیز ۲۴ درصد عوارض بپردازد. او افزود: «به نظر من این یکی از مهمترین روزها در تاریخ آمریکاست. این اعلامیه استقلال اقتصادی ماست. اکنون نوبت رونق ماست».  واردکنندگان احتمالاً بخشی از هزینه‌های عوارض را به مصرف‌کنندگان منتقل می‌کنند. پژوهشکدهٔ بودجه در دانشگاه ییل تخمین می‌زند که تعرفه‌های جهانی ۲۰ درصدی، برای هر خانوادهٔ متوسط، ۳۴۰۰ تا ۴۲۰۰ دلار هزینه اضافی به دنبال خواهد داشت.

این گزارش با نگاهی تحلیلی، پیامدهای کوتاه‌مدت و بلندمدت این تصمیم را بررسی می‌کند و به این سوال پاسخ می‌دهد که آیا تعرفه‌های متقابل واقعاً می‌توانند به نفع اقتصاد آمریکا باشند یا صرفاً بحران‌های جدیدی ایجاد خواهند کرد؟

تحلیل فنی اقتصادی جامع

۱. ابعاد سیاست جدید تعرفه‌ای ترامپ

• تعرفه ۱۰ درصدی بر تمام کالاهای وارداتی

  این تعرفه عمومی، تقریباً تمام بخش‌های تجاری را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

• تعرفه‌های هدفمند بر شرکای عمده تجاری

  • ۲۰ درصد برای اتحادیه اروپا

  • ۳۴ درصد برای چین

  • ۲۴ درصد برای ژاپن

• توجیه ترامپ

  کاهش کسری تجاری، بازگرداندن مشاغل به آمریکا و کاهش وابستگی به واردات.

۲. پیامدهای کوتاه‌مدت

• افزایش قیمت کالاهای مصرفی

  بر اساس پژوهش دانشگاه ییل، هر خانواده آمریکایی سالانه ۳۴۰۰ تا ۴۲۰۰ دلار هزینه اضافی متحمل خواهد شد.

• کاهش قدرت خرید مصرف‌کنندگان

   این امر می‌تواند تقاضای داخلی را کاهش داده و رشد اقتصادی را کند کند.

• واکنش کشورهای دیگر

  اتحادیه اروپا، چین و ژاپن احتمالاً تعرفه‌های متقابل وضع خواهند کرد که صادرات آمریکا را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

۳. پیامدهای بلندمدت

• تضعیف زنجیره‌های تأمین جهانی

  بسیاری از صنایع (مانند خودروسازی و الکترونیک) به قطعات وارداتی وابسته هستند و افزایش هزینه‌ها ممکن است تولید را مختل کند.

• کاهش سرمایه‌گذاری خارجی

   شرکت‌های چندملیتی ممکن است از گسترش فعالیت در آمریکا خودداری کنند.

• تشدید تورم

   افزایش هزینه‌های تولید و واردات می‌تواند تورم را در آمریکا بالا ببرد.

۴. سناریوهای محتمل

• سناریوی خوش‌بینانه (از دید ترامپ)

   بازگشت مشاغل تولیدی به آمریکا، کاهش کسری تجاری و رشد صنایع داخلی.

• سناریوی محتمل (از دید اقتصاددانان)

   افزایش قیمت‌ها، کاهش مصرف، کندی رشد اقتصادی و احتمال رکود.

• سناریوی بدبینانه

   جنگ تجاری تمام‌عیار، کاهش شدید تجارت جهانی و رکود مشابه دهه ۱۹۳۰.

۵. مقایسه با دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ

• در دوره اول، تعرفه‌های ترامپ علیه چین منجر به افزایش قیمت کالاها و انتقادات گسترده شد، اما تأثیرات آن محدود بود.

• این بار دامنه تعرفه‌ها گسترده‌تر است و احتمال واکنش شدیدتر شرکای تجاری وجود دارد.