میتوان مدعی شد که بدون برق و سیستمهای الکتریکی زندگی در دنیای امروزی ممکن نخواهد بود و گسترش این سیستمها در سالیان اخیر بسیار چشمگیر بوده است. امروزه تقریباً تمامی صنایع، مشاغل و زندگی روزمره ما وابسته به این انرژی و تجهیزات آن است. از این رو همه ما نیاز داریم تا با تجهیزات و المانهای سیستمهای الکتریکی آشنا شویم تا در صورت نیاز بتوانیم محصولی باکیفیت و قیمت مناسب را با آگاهی کامل خریداری کنیم. سیم برق یکی از ملزومات سیستمهای الکتریکی است و بدون این ابزار اصلاً نمیتوان هیچ مجموعه برقی را بنا کرد.
یکی از نکات جالب در مورد سیم برق این است که اغلب افراد این آیتم را با کابل برق یکسان میدانند، در حالی که سیم و کابل دو محصول با ویژگیهای مختلف هستند و کاربردهای متفاوتی نیز دارند. البته هر دو این محصولات، جریان برق را انتقال می‌دهند اما در شرایط کاملاً متفاوت. در ادامه قصد داریم نگاهی مفصل به چیستی و کاربردهای سیم برق داشته باشیم و تفاوتهای میان کابل برق و سیم برق را بررسی کنیم.
سیم برق چیست؟
همانطور که میدانید، هدف از استفاده از سیم برق انتقال جریان الکتریکی است و میتوان این وسیله را به این شکل تعریف کرد:
سیم برق یک رشتهای ساختهشده از هادی منفرد است که جریان یا سیگنال الکتریکی را منتقل میکند و برای جلوگیری از تماس ناخواسته با این هادی و بروز برقگرفتگی، آن را با یک عایق پوشاندهاند.
پارامترهای مهم در مورد سیم برق، قطر سیم و گیج هستند. عدد گیج نسبت به قطر سیم تعیین میشود. هر چه عدد قطر سیم بیشتر باشد، عدد گیج آن کمتر خواهد بود. عدد گیج مربوط به مصارف خانگی و ساختمان ۱۰ و ۲۰ است. از دیگر پارامترهای مهم سیم برق میتوان به ولتاژ نامی آن اشاره کرد. به ولتاژی که طبق طراحی و تستهای انجامشده، برای عبور از سیم مناسب است، ولتاژ نامی میگویند. عبارت مربوط به ولتاژ نامی U./U است. در این عبارت U. مربوط به اختلاف پتانسیل میان هر رشته و زمین و U مربوط به اختلاف پتانسیل موجود میان دو فاز است.
سیم برق چه تفاوتی با کابل برق دارد؟
کابل برق مجموعهای از چند سیم رشتهای است که درون یک محفظه عایق پیچیده شده است. به طور کلی میتوان اشاره کرد که در محفظه کابل سه سیم داغ حامل جریان، سیم ارت و سیم خنثی وجود دارد. مانند سیم، کابل نیز وظیفه انتقال سیگنال یا جریان الکتریکی را بر عهده دارد. با این تفاسیر میتوان بیان کرد که تفاوت بنیادی و اصلی میان سیم و کابل برق این است که سیم یک رشته هادی است؛ اما کابل از گروهی از هادیها تشکیل شده است. با توجه تفاوت ساختاری میان کابل و سیم میتوان نتیجه گرفت که هر یک از این دو وسیله دارای مزایای خاصی هستند.
کابل با توجه به ساختارش دارای استحکام بالاتری است و از این رو، میتواند در عملکردهای سنگینتری مانند انتقال جریان یا سیگنال الکتریکی زیر آب، در معادن، در فضاهایی که امکان آتشسوزی در آنها وجود دارد و... مورد استفاده قرار گیرد. برخلاف سیم برق که معمولاً تنها در داخل دستگاههای توزیع برق مورداستفاده قرار میگیرد، کابلها کاربردهای وسیعتری دارند. از جمله مزایای سیم نیز میتوان به کاربرد در فرکانسهای بالا و مقاومت بیشتر سیم رشتهای در برابر فرسودگی فلز اشاره کرد.
انواع سیم برق
در این بخش به بررسی انواع سیم برق میپردازیم و ویژگیها و کاربردهای هر یک را بررسی میکنیم.
سیم برق افشان
سیم برق افشان مجموعهای از رشتههای هادی است که با لایهای از عایق پوشانده شده است. معمولاً هادی در این نوع سیم از جنس فلز و عایق از جنس PVC است. سیم برق افشان با توجه به نرم بودن مواد سازندهاش، انعطافپذیر است و به همین دلیل در بازار به آن، سیم نرم نیز گفته میشود. این انعطافپذیری بالا سبب شده سیم برق افشان برای سیمکشی در سیستمهای پیچیده و سیمکشی ساختمانی بسیار مناسب باشد. سیم برق افشان معمولاً در تأسیسات صنعتی، کلید اتصال، پمپ شناور داخل چاه و سیمکشی داخل منازل کاربرد دارد.
سیم برق مفتول
سیم برق مفتول از یک هادی فلز ضخیم ساخته میشود و بر روی آن نیز یک لایه عایق قرار میگیرد. ساختار سیم مفتول دقیقاً برخلاف سیم افشان است و با توجه به این ساختار، سیم برق مفتول ویژگی متضادی دارد و فاقد انعطافپذیری است. به همین دلیل به سیم مفتول، سیم خشک نیز گفته میشود. این سیم با اینکه فاقد انعطافپذیری است؛ اما از استقامت بالایی در برابر تنشهای مکانیکی برخوردار است. از جمله کاربردهای سیم مفتول میتوان به سیمکشی داخل تابلوهای برق، توزیعکنندهها، در لولهها، سیمکشی زیر گچی، صنعت و سیمکشی ساختمان اشاره کرد.
سیم برق نیمه افشان
سیم نیمه افشان از نظر ساختار و ماهیت ترکیبی از دو نوع قبلی است. رشتههای هادی تشکیلدهنده سیم نیمه افشان از ضخامت بیشتری نسبت به رشتههای هادی سیم افشان برخوردارند و همین ضخامت بیشتر سبب شده انعطافپذیری این سیم کاهش یابد. اما به دلیل ضخامت بیشتر این رشتهها، استحکام و مقاومت این سیم در برابر تنش مکانیکی بیشتر است. کاربردهای این سیم مشابه کاربردهای سیم مفتول است و اغلب از سیم نیمه افشان در شرایط سیمکشی پیچیده که سیم باید در برابر تنش نیز مقاومت کند، استفاده میشود.
سیم ارت
سیم ارت یا Earth Wire، وظیفه انتقال جریان نشتی به زمین را دارد. این سیم که با رنگ زرد و سبز شناخته میشود. این سیم باعث کاهش خطر برقگرفتگی افراد و کاهش اتصالی در وسایل الکتریکی میشود.
سیم لاکی
به سیمهای نازکی که در برابر حرارت مقاوم هستند، سیم لاکی گفته میشود. معمولاً رنگ این دسته از سیمها مسی رنگ است و با توجه به ضخامت کمشان در سیمپیچیهای پیچیده به کار میروند. مهمترین کاربرد سیم لاکی در روتور و استاتور الکتروموتورها و ترانسهاست.
سیم نایلون
به سیمی که از در کنار هم قرارگرفتن دو سیم نازک ساخته میشود، سیم نایلون میگویند. قدرت انتقال جریان الکتریکی در سیم نایلون بسیار پایین است، از این رو از سیم نایلون در صنعت استفاده نمیشود. از جمله کاربردهای سیم نایلون میتوان به سیمکشیهای ساختمانهای مسکونی، اداری و تجاری اشاره کرد.
خرید کابل و سیم برق
با توجه به کاربردهای متعدد کابل و سیم برق در سیستمهای الکتریکی و وفور استفاده از این سیستمها در زندگی روزمره، ممکن است که شما عزیزان قصد خرید کابل یا سیم برق را داشته باشید. از آنجایی که کیفیت و استاندارد ساخت کابل و سیم برق بسیار حائز اهمیت است و در صورتی که کابل یا سیم مدنظر فاقد استاندارد و کیفیت مناسب باشد، ممکن است جان افراد یا سلامتی سیستمها دچار مشکل شود، پیشنهاد میشود این محصول را تنها از برندهای مطمئن و فروشگاههای معتبر خریداری کنید. برای خرید انواع سیم برق، کابل برق، کابل شبکه، کابل آنتن و... از برندهای معتبر و استاندارد بازار می‌توانید به سایت آرتا الکتریک مراجعه کنید.