به گزارش آسیانیوز ایران ؛ دولت پاکستان رسماً اعلام کرده است که از اول آوریل ۲۰۲۵ (۱۲ فروردین ۱۴۰۴)، روند اخراج مهاجران افغانستانی از خاک این کشور آغاز خواهد شد. این تصمیم، شامل آن دسته از اتباع افغانستانی میشود که فاقد مجوز اقامت قانونی، کارتهای شهروندی ACC یا حتی کارتهای ثبتشده پناهندگی سازمان ملل (PoR) هستند.
در حالیکه بیش از ۱.۵۲ میلیون پناهنده ثبتشده و ۸۰۰ هزار دارنده کارت ACC در پاکستان زندگی میکنند، اجرای این طرح بهطور بالقوه، صدها هزار نفر را در معرض بیخانمانی و بازگشت اجباری به افغانستان قرار میدهد؛ کشوری که همچنان با ناامنی، فقر گسترده و فقدان زیرساختهای اساسی مواجه است.
هشدار سازمان ملل:
فیلیپا چندلر، نماینده کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل در پاکستان، با اشاره به پیامدهای این تصمیم هشدار داد که بازگشت اجباری، جامعه افغانستانی ساکن پاکستان را دچار شوک کرده و یک فاجعه انسانی را رقم خواهد زد.
او تأکید کرد که بسیاری از این پناهندگان، سالها در پاکستان زندگی کردهاند، کسبوکار راه انداختهاند و در بافت اجتماعی این کشور ادغام شدهاند. اما با وجود این مشارکت، همچنان با تبعیض، محدودیت در اشتغال رسمی و محرومیت از حقوق قانونی مواجهاند.
چندلر در بازدید اخیر خود از خانوادهای افغانستانی که در سال ۲۰۲۲ از افغانستان به پاکستان گریختهاند، از ترس و اضطراب شدید آنها نسبت به بازگشت اجباری گفت و تأکید کرد که امیدهای این خانوادهها در حال نابودی است.
اردوگاههای موقت در مرز:
بهمنظور اجرای این طرح، دولت پاکستان اقدام به احداث اردوگاههای موقت در مناطق مرزی مانند لندی کوتل، پیشاور و بهویژه تورخم کرده است. تورخم به عنوان یکی از مهمترین گذرگاههای مرزی بین افغانستان و پاکستان، نقش کلیدی در اجرای این عملیات خواهد داشت.
در سمت افغانستان نیز، دولت طالبان اعلام کرده که در مناطقی چون قوریشی بدلوان در ولایت ننگرهار برای استقبال از مهاجران اخراجی آمادگیهایی را تدارک دیده است.
درخواست تعویق از سوی طالبان:
امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان، در دیدار با محمد صادق، نماینده ویژه پاکستان در امور افغانستان، خواستار تعویق ضربالاجل خروج مهاجران شده است. به گفته او، بازگرداندن ناگهانی این جمعیت عظیم، مشکلات گستردهای برای دولت افغانستان ایجاد میکند.
فضای عمومی تحریکشده:
همزمان با اقدامات عملی دولت، فضای رسانهای و سیاسی پاکستان نیز بهشدت علیه مهاجران افغانستانی تحریک شده است. رسانهها آنها را با برچسبهایی مانند «مجرم» و «تروریست» معرفی کردهاند و مقاماتی چون انوارالحق کاکر، نخستوزیر موقت و محسن نقوی، وزیر کشور، با سخنان تبعیضآمیز و وضع قوانین سختگیرانه، بستر اخراجهای گسترده را فراهم کردهاند.
یکی از ابزارهای قانونی محدودکننده، الزام به ارائه گواهی NOC برای اقامت قانونی در برخی شهرهاست. این گواهی که نشان میدهد دولت پاکستان نسبت به حضور فرد خارجی اعتراضی ندارد، به دلیل فرآیند اداری پیچیده و تصمیمات خودسرانه، عملاً به سدی در برابر مهاجران تبدیل شده است.
آمار تکاندهنده:
از سپتامبر ۲۰۲۳ تا فوریه ۲۰۲۵، بیش از ۸۴۴ هزار نفر از مهاجران افغانستانی به صورت اجباری از پاکستان به کشورشان بازگردانده شدهاند. این در حالی است که بسیاری از آنها هنوز در شرایط بحرانی و بدون سرپناه زندگی میکنند.
بحران انسانی در سطح منطقهای:
تصمیم پاکستان برای اخراج گسترده مهاجران افغانستانی، بدون برنامهریزی دقیق برای اسکان، حمایت و حفظ کرامت انسانی این افراد، نهتنها نقض تعهدات بینالمللی این کشور محسوب میشود، بلکه میتواند منجر به بحران انسانی در سطح منطقهای شود. نهادهای حقوق بشری، سازمانهای بینالمللی و حتی بخشی از جامعه مدنی پاکستان، خواستار بازنگری فوری در این سیاست شدهاند.